Düzenli depolama tesisleriNİn kontrolü YÖnetmeliĞİ

ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI

 
BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç

MADDE 1 – (1) Bu yönetmeliğin amacı; atıkların düzenli depolama yöntemi ile bertarafı sürecinde;

a) Oluşabilecek sızıntı sularının ve depo gazlarının toprak, hava, yeraltı suları ve yüzeysel suların üzerindeki olumsuz etkilerinin asgari düzeye indirilerek çevre kirliliğinin önlenmesine,

b) Atıkların türüne göre uygun depo tabanı teknik tasarımlarının yapılması ve düzenli depolama tesislerinin inşa edilmesine,

c) Düzenli depolama tesislerinin uygulama projelerinin hazırlanması ve tesislerin inşaat kontrolüne,

ç) Düzenli depolama tesislerine atık kabulü işlemlerine,

d) Düzenli depolama tesislerinin işletilmesi, kapatılması ile kapatma sonrası kontrol ve izleme süreçlerine,

e) İşletme, kapatma ve kapatma sonrası izleme süreçlerinde sera etkisi de dâhil olmak üzere çevre ve insan sağlığı açısından risk teşkil edebilecek olumsuzlukların önlenmesine,

ilişkin teknik ve idari hususlar ile uyulması gereken genel kuralları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu yönetmelik, düzenli depolama tesislerinin yer seçimi, kurulması, işletilmesi, kapatılması ve kapatma sonrası izleme sürecine ilişkin teknik esaslar ile atıkların düzenli depolama tesislerine kabulü ve atıkların düzenli depolanmasına ilişkin usul ve esaslar ile alınacak önlemleri, yapılacak izleme, kontrol, denetim ve sorumlulukları kapsar.

(2) Ancak;

a) 8/6/2010 tarihli ve 27605 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmeliğe göre ham çamur, stabilize arıtma çamuru ve kompostun gübreleme veya toprak iyileştirme amacıyla toprağa uygulanmasında,

b) İnert atıkların alan ıslahı, restorasyon veya dolgu amaçlı ve düzenli depolama tesislerinde inşaat amaçlı kullanımında,

c) Su kanalları açılırken çıkarılan tehlikesiz dip çamuru ile yatak ve alt katman toprağı da dâhil olmak üzere yüzeysel sulardaki tehlikesiz nitelikli çamurların, çıkarıldığı yere doldurulmasında,

ç) Sadece hizmet verdiği adanın atıklarının kabul edilmesi ve bu tesiste depolanan atıkların türlerini ve miktarlarını gösteren kayıtların tutularak bu kayıtların Bakanlığa yıllık olarak sunulması kaydı ile, adalarda bulunan ve sadece bulunduğu adada oluşan tehlikesiz ve inert atıkların bertarafı amacıyla kullanılan tek düzenli depolama tesisi olma özelliğine sahip, toplam kapasitesi 15.000 tonu aşmayan veya depolanan atık miktarı 1.000 ton/yıl’ı aşmayan düzenli depolama tesislerinde,

d) Sadece hizmet verdiği izole yerleşim yerinin atıklarının kabul edilmesi ve bu tesiste depolanan atıkların türlerini ve miktarlarını gösteren kayıtların tutularak bu kayıtların Bakanlığa yıllık olarak sunulması kaydı ile, izole yerleşimlerde bulunan ve sadece bu yerleşimlerde oluşan tehlikesiz ve inert atıkların bertarafı amacıyla kullanılan düzenli depolama tesislerinde,

e) Yeraltı depolama sahalarında,

2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne aykırı olmamak kaydı ile bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri, 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesine ve Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Atık: Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin 4 üncü maddesinde tanımlanan tüm madde veya malzemeyi,

b) Atık sahibi: Atığın üreticisini veya atığı fiilen elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişiyi,

c) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı,

ç) Baş kontrolör: Uygulama projelerinin kontrolünü yapan, tesisin inşaat çalışmalarının tüm aşamalarında kontrol ve koordinasyonu sağlayan mühendisi,

d) Belediye atığı: Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin ek-4’ünde 20 kodlu bölümünde tanımlanan ve yönetiminden belediyenin sorumlu olduğu, evlerden kaynaklanan ya da içerik veya yapısal olarak benzer olan ticari, endüstriyel ve kurumsal atıkları,

e) Biyobozunur atık: Park, bahçe ve evler ile lokantalar, satış noktaları, gıda üretim ve benzeri tesislerden kaynaklanan oksijenli veya oksijensiz ortamda bozunmaya uğrayabilen atıkları,

f) Biyoreaktör tipi düzenli depolama: Atıkların biyolojik stabilizasyon süreçlerini hızlandırmak için aerobik ve/veya anaerobik olarak tasarlanan kontrollü sistemleri,

g) ÇED: Çevresel etki değerlendirmesini,

ğ) Çevre lisansı: Düzenli depolama tesislerine 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine göre düzenlenen geçici faaliyet belgesi/çevre izin ve lisansı belgesini kapsayan lisansı,

h) Depo gazı: Depolanan atıklardan oluşan gazı,

ı) Düzenli depolama tesisi (DDT): Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde tanımlanan ara depolama tesisleri ile aynı fıkranın (ü) bendinde tanımlanan geçici depolama alanları hariç olmak üzere atıkların yeraltı veya yer üstünde belirli teknik standartlara göre bertaraf edildiği ve bu Yönetmeliğin ek-2’sinde yer alan ilgili sınır değerleri sağlayan atıkların kabul edildiği I., II. ve III. sınıf olarak sınıflandırılmış sahaları,

i) Düzensiz döküm sahası: Düzenli depolama tesisleri dışında, teknik standartlara uymayan ve/veya başta depo tabanı geçirimsizliği olmak üzere atıklardan kaynaklanan sızıntı sularının ve depo gazlarının toprak, hava, yeraltı suları ve yüzeysel sular üzerindeki olumsuz etkilerini önleyecek çevresel tedbir alınmaksızın atıkların rastgele döküldüğü kontrolsüz döküm sahaları,

j) Eluat: Laboratuvarda özütleme testiyle elde edilen çözeltiyi,

k) Hücre: Farklı tür atıkların aynı lotta depolanmasının uygun olduğu durumlarda, lot içinde atıkların birbiriyle temasını engelleyecek önlemlerin alındığı birimleri,

l) İl müdürlüğü: Düzenli depolama tesisinin bulunduğu yerin çevre ve şehircilik il müdürlüğü veya müdürlükleri,

m) İnert atık: Fiziksel, kimyasal veya biyolojik olarak önemli derecede herhangi bir değişime uğramayan, çözünmeyen, yanmayan, fiziksel veya kimyasal olarak reaksiyona girmeyen, biyolojik bozunmaya uğramayan veya temas ettiği maddeleri çevreye veya insan hayatına zarar verecek şekilde etkilemeyen ve toplam sızıntı kabiliyeti ve ekotoksisitesi önemsiz miktarda olan, özellikle yüzeysel su ve yeraltı suyu kirliliği tehlikesi yaratmayan atıkları,

n) İşletmeci: Düzenli depolama tesisinin hazırlanmasından kapatılması sonrası bakım sürecine kadar tesisten sorumlu ve tesisi işleten belediye, gerçek ya da tüzel kişiyi,

o) İzole yerleşim: Nüfusu 500’den fazla olmayan ve kilometrekarede en fazla beş kişinin yaşadığı yerleşim birimlerini, kilometrekarede en az 250 kişi yaşayan ve en yakın yerleşim birimine ulaşım mesafesi en az 50 km olan veya yılın önemli bir bölümünde hava şartları nedeniyle karayolu ile ulaşımı zor olan yerleşim birimlerini,

ö) Kontrol firması: Tesis uygulama projelerinin ön kontrolünü yaparak tesis inşaatının uygulama projesine uygun şekilde yapılmasını sağlayan Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş mühendislik firmalarını,

p) Kontrol mühendisi: Tesis inşaat çalışmalarının tüm aşamalarında tam zamanlı olarak sahada kontrol görevini yapan mühendisi,

r) Lot: Düzenli depolama tesisinin etkin kullanılması amacıyla nihai dolum hacmi belirli, altyapısı bu Yönetmelik hükümlerine göre inşa edilmiş olan düzenli depolama tesisi bölümlerini,

s) Ön işlem: Ayırma işlemi dâhil olmak üzere atıkların hacmini veya tehlikelilik özelliklerini azaltmak, yönetimini kolaylaştırmak veya geri kazanımını artırmak amacıyla atığa uygulanan fiziksel, ısıl, kimyasal veya biyolojik işlemlerden bir veya birkaçını,

ş) Özütleme: Toprak, kirlenmiş toprak, çamur, çökelti, kompost, atık veya inşaat malzemeleri gibi katı maddeler içindeki bileşenlerin fiziksel, kimyasal veya biyolojik işlemlerle su fazına geçirilmesini,

t) Sıvı atık: Arıtma çamuru hariç olmak üzere, akışkan özellik gösteren atıkları,

u) Sızıntı suyu: Depolanan atıklardan süzülen ve depolama sahasından kaynaklanan sıvıyı,

ü) Tehlikeli atık:  Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin ek-3/A’sında yer alan tehlikeli özelliklerden birini ya da birden fazlasını taşıyan ve Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin ek-4 atık listesinde altı haneli atık kodunun yanında yıldız (*) işareti bulunan atıkları,

v) Tehlikesiz atık: Tehlikeli atık tanımına girmeyen atıkları,

y) Tesis sahibi: Aynı zamanda tesisin işletmecisi de olabilen, düzenli depolama tesisinin mülkiyetine sahip gerçek veya tüzel kişiyi,

z) Yeraltı depolama: Tuz veya potasyum madenleri gibi derin jeolojik boşluklarda atıkların kalıcı olarak depolanmasını,

aa) Yerleşim birimi: Yerleşme alanı içerisinde yerleşik bulunan konut amacıyla ruhsatlandırılmış birimi

bb) Yüklenici: Tesisin inşaat yapım işini üstlenen gerçek veya tüzel kişiyi,

ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM

Genel İlkeler ve Tesislerin Sınıflandırılması
Genel ilkeler

MADDE 5 – (1) Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendinde tanımlanan atık yönetimi hiyerarşisine uygun olarak; atıkların öncelikle oluşumunun önlenmesi ve azaltılması, atık oluşumunun kaçınılmaz olduğu durumlarda atıkların yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve ikincil hammadde elde etme amaçlı diğer işlemler ile geri kazanılması veya enerji kaynağı olarak kullanılması, uygun kullanım alanlarının olmaması halinde atıkların düzenli depolanarak bertaraf edilmesi esastır.

(2) Bu yönetmeliğin hedefleri doğrultusunda işlenmeleri sonucu pratik bir fayda sağlanmayan atıklar ile teknik olarak işlenmeleri ve değerlendirilmeleri mümkün olmayan inert atıklar hariç olmak üzere atıklar, ön işleme tabi tutulmadan düzenli depolama tesislerine kabul edilmez.

(3) Atıklara yapılacak ön işlemler, atıklar düzenli depolama tesisine gelmeden önce veya düzenli depolama tesisi sınırları içerisinde gerçekleştirilir. Belediye atıklarının toplama ve taşıma araçlarında, aktarma istasyonunda ya da düzenli depolama lotu içerisinde sıkıştırılması ön işlem olarak kabul edilmez.

(4) Düzenli depolama tesislerinde biyoreaktör tipi düzenli depolama uygulaması yapılmasına ilişkin teknik usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.

(5) Sadece kendi atıklarını bertaraf eden düzenli depolama tesisleri hariç olmak üzere, tesiste doğrulama testlerinin yapılabilmesi için gerekli altyapıya haiz laboratuvar düzenli depolama tesisinde bulunur. Belediye atıklarını bertaraf eden tesislerin belediye atığı dışındaki atıkları da kabul etmesi halinde doğrulama testlerini yapabilecek gerekli altyapıya haiz laboratuvar tesis içerisinde yer alır.

(6) Düzenli depolama tesisine tehlikeli atık kabul edecek tesisler Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırır.

(7) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan tesislerin uygulama projeleri, Bakanlıkça yetkilendirilmiş proje hazırlama firmaları tarafından hazırlanır. Tesis inşaatının projesine uygun olarak yapılıp yapılmadığı Bakanlıkça yetkilendirilmiş kontrol firması tarafından kontrol edilir. Uygulama projesi hazırlama firması ve kontrol firması yetkilendirme usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir.
Düzenli depolama tesislerinin sınıflandırılması

MADDE 6 – (1) Düzenli depolama tesisleri bu Yönetmeliğin ek-2’sinde yer alan sınır değerlere göre I., II. ve III. sınıf olarak sınıflandırılır. Belediye atıkları II. sınıf düzenli depolama tesisinde bertaraf edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Düzenli Depolama Tesislerinin Kurulması
Düzenli depolama tesislerinin kurulması

MADDE 7 – (1) Düzenli depolama tesisi kurmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler yer seçimi, mahalli çevre kurulu kararı, fizibilite raporu, çevresel etki değerlendirmesi, tesisin imar planına işlenmesi, uygulama projesi, inşaat süreci, işletme planı onayı ve düzenli depolama tesisi onay belgesi süreçlerini sırasıyla tamamlar. Bu süreçlerin tamamlanmasından sonra Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği çerçevesinde geçici faaliyet belgesi alınarak işletmeye başlanır. Geçici faaliyet belgesi alınmaksızın tesise atık kabulü yapılmaz ve tesiste depolama faaliyeti başlatılmaz.
Yer seçimi ve mahalli çevre kurulu kararı

MADDE 8 – (1) Düzenli depolama tesis sınırlarının yerleşim birimlerine uzaklığı I. sınıf düzenli depolama tesisleri için en az bir kilometre, II. sınıf ve III. sınıf düzenli depolama tesisleri için ise en az iki yüz elli metre olmak zorundadır.

(2) Ayrıca, düzenli depolama tesisinin yer seçiminde;

a) Düzenli depolama tesisinin hava ulaşım güvenliğini etkileyip etkilemediği,

b) Orman alanları, ağaçlandırma alanları, yaban hayatı ve bitki örtüsünün korunması gibi özel amaçlarla koruma altına alınmış alanlara uzaklığı,

c) Bölgede bulunan yeraltı ve yüzeysel su kaynakları ve koruma havzalarının durumu, yeraltı su seviyesi ve yeraltı suyu akış yönleri,

ç) Sahanın topografik, jeolojik, jeomorfolojik, jeoteknik ve hidrojeolojik durumu,

d) Taşkın, heyelan, çığ, erozyon ve yüksek deprem riski,

e) Hâkim rüzgâr yönü ve yağış durumu,

f) Doğal veya kültürel miras durumu,

g) Arazi vasfı ve tahsis durumu,

dikkate alınır.

(3) Sahada akaryakıt, gaz ve içme-kullanma suyu naklinde kullanılan boru hatları, enerji nakil hatları bulunmaz.

(4) Düzenli depolama tesisi kurmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından yer seçiminin değerlendirilmesi amacıyla il müdürlüğüne Mahalli Çevre Kurulu kararı için başvuru yapılır. Mahalli Çevre Kurulu kararı alındıktan sonra düzenli depolama tesisinin fizibilite raporu tesis sahibi tarafından Bakanlığa sunulur.
Fizibilite raporu ve çevresel etki değerlendirmesi süreci

MADDE 9 – (1) Mahalli Çevre Kurulu kararı ile yer seçimi kesinleşen düzenli depolama tesisini kurmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler ek-5’teki formata uygun olarak hazırlanan fizibilite raporunu Bakanlığın uygun görüşüne sunar.

a) Fizibilite raporu içerisinde tesisin yatırım, işletme ve kapatma maliyetlerini içeren mali fizibilite de yer alır.

b) Belediye atıkları hariç olmak üzere, sadece kendi atıklarını düzenli depolayarak bertaraf edecek tesislerde fizibilite raporu aranmaz.

c) İnşaat ve yıkıntı atıklarının bertaraf edileceği düzenli depolama tesisleri için fizibilite raporu sunulur. Bu tesisler için hazırlanacak olan fizibilite raporunda, ek-5’te yer alan formattaki bilgilere ilave olarak yeraltı suyu seviyesi, akım yönü, akifer durumu ve yeraltı suyu kalitesinin belirlenmesine yönelik hidrojeolojik etüt ile sahanın geçirimsizliğine dair detaylı sondaj bilgilerine de yer verilir.

(2) Fizibilite raporu için uygun görüş alındıktan sonra çevresel etki değerlendirmesi süreci başlatılır.

(3) Çevresel etki değerlendirmesi sürecinde, düzenli depolama tesisinin kurulacağı sahada yeraltı suyu seviyesi, akım yönü, akifer durumu ve yeraltı suyu kalitesinin belirlenmesine yönelik hidrojeolojik etüt ile sahanın geçirimsizliğine dair detaylı sondaj bilgilerini de içeren zemin etüdü yapılarak rapora eklenir.

Uygulama projesi

MADDE 10 – (1) Çevresel etki değerlendirmesi sürecinin tamamlanmasını müteakip Bakanlıktan yeterlik almış proje firmasınca hazırlanan uygulama projesi raporu ve paftaları Bakanlıktan yeterlik almış kontrol firması tarafından incelendikten sonra tesis sahibi tarafından uygun görüş almak üzere Bakanlığa sunulur. Uygulama projesinin ekinde tesisin imar planına işlendiğine dair ilgili kurumdan alınacak resmi yazı yer alır.

(2) Düzenli depolama tesisi kurulacak olan sahada halihazır harita çalışması için proje hazırlama firması, tesis yetkilileri ve il müdürlüğü gözetiminde yerinde inceleme yapılır, tutanak altına alınır ve uygulama projesine eklenir.

(3) Yeraltı suyu kalitesinin izlenmesi amacıyla düzenli depolama tesisinin menbasında en az bir noktada ve mansabında en az iki noktada olmak üzere gözlem kuyusu teşkil edilir. Açılacak olan tüm gözlem kuyularının koordinatları Orman ve Su İşleri Bakanlığı görüşü alınarak belirlenir. Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın gerekli görmesi halinde ilave gözlem kuyuları açılabilir. Gözlem kuyuları, depolama lotunun taban kotundan en az on metre derinde olacak şekilde açılır. Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın gerekli görmesi halinde kuyu derinliği artırılabilir.

(4) Uygulama projesinin uygun görülmesini müteakip sözleşme yapılan Bakanlıktan yeterlik belgesi almış kontrol firmasının kontrolörlüğünde düzenli depolama tesisi inşaatına başlanır.

İnşaatın kontrolü

MADDE 11 – (1) Uygulama projesinin uygun görülmesini müteakip Bakanlıktan yeterlik belgesi almış kontrol firması tarafından sahada sıfır noktası-halihazır ölçümü yapılır. Sıfır noktası ölçümü tutanak ve fotoğraflarla Bakanlığa sunulur ve bu Yönetmeliğin ek-7/A’sında yer alan işe başlama tutanağına eklenir.

(2) Düzenli depolama tesisinin uygulama projesini hazırlayan proje ekibinde yer alan çalışanlar aynı tesisin inşaat kontrolörlüğünü yapamaz.

(3) Düzenli depolama tesisi inşaatı kontrol raporları fotoğraf ve tutanakları da içerecek şekilde aylık olarak Bakanlığa sunulur.

(4) Nihai kontrol raporunun hazırlanarak Bakanlığa sunulmasını müteakip düzenli depolama tesisi sahibi tarafından Bakanlığa düzenli depolama onay belgesi başvurusu yapılır.

İşletme planı ve düzenli depolama tesisi onay belgesi

MADDE 12 – (1) Düzenli depolama tesisi inşaatının tamamlanmasını müteakip düzenli depolama tesisi onay belgesi başvurusu ile birlikte ek-8’de verilen formata uygun olarak hazırlanan işletme planı Bakanlığa sunulur.

(2) Tesisin uygulama projesine uygun olarak inşaatının tamamlandığını gösterir nihai kontrol raporunun uygun bulunmasını müteakip Bakanlıkça yerinde inceleme yapılarak düzenli depolama tesisi onay belgesi düzenlenir. Düzenli depolama tesis onay belgesi bir yıl süreyle geçerlidir.

(3) Tesisin faaliyete geçebilmesi için işletme planı onayı ve düzenli depolama tesisi onay belgesi ile Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği’nde istenen bilgi ve belgelerle geçici faaliyet belgesi başvurusu yapılır.

(4) İnşaat çalışmaları tamamlanan tesisler için düzenli depolama tesisi onay belgesi ve geçici faaliyet belgesi alınmadan atık depolama faaliyetine başlanamaz.

Çevre lisansı

MADDE 13 – (1) Geçici faaliyet belgesi süresi içerisinde bu Yönetmeliğin ek-9/B’sinde verilen formata uygun şekilde hazırlanarak Bakanlığa sunulacak izleme raporları ve kütle denge bildirimleri ile çevre izin ve lisans belgesi müracaatı değerlendirilir.

(2) Düzenli depolama tesislerine çevre lisansı verilmesi, çevre lisansının yenilenmesi, devri, askıya alınması ve iptali işlemleri Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.

(3) İzleme raporu, her yıl tesisin işletme ve kapatma sonrası izleme süreci de dahil olmak üzere Bakanlığa sunulur. Aylık olarak kütle denge bildirimleri Bakanlığın Çevre Bilgi Sistemi üzerinden yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Düzenli Depolama Tesislerinin Teknik Özellikleri
Depo tabanının ve yan yüzeylerin/şevlerin teşkili

MADDE 14 – (1) Düzenli depolama tesisinin tabanı ve yan yüzeylerinde, sızıntı suyunun yeraltı suyuna karışmasını önleyecek şekilde bir geçirimsizlik tabakası teşkil edilir. Bunun için kil ve kil grubu malzemeden oluşturulmuş geçirimsizlik tabakası serilir. Geçirimsizlik tabakasının fiziksel, kimyasal, mekanik ve hidrolik özellikleri depolama tesisinin toprak ve yeraltı suları için oluşturacağı potansiyel riskleri önleyecek nitelikte olmak zorundadır. Geçirimsizlik malzemeleri teknik özellik bakımından Türk Standartları Enstitüsü standartlarına uygun olmalıdır.

(2) Düzenli depolama tesisi sınıflarına göre depo tabanının asgari aşağıda belirtilen geçirgenlik ve kalınlık özelliklerine sahip olması gerekir:

a) I. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤  1,0 x 10^-9 m/sn ve en az 5 m kalınlığa sahip kil grubu geçirimsiz tabaka,

b) II. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤ 1,0 x 10^-9 m/sn ve en az 1 m kalınlığa sahip kil grubu geçirimsiz tabaka,

c) III. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤  1,0 x 10^-7 m/sn ve en az 1 m kalınlığa sahip kil grubu geçirimsiz tabaka.

(3) Doğal olarak sağlanan geçirimsiz tabakanın sahanın her yerinde ikinci fıkrada belirtilen geçirgenliği sağladığına dair bilgi ve belgeler Bakanlığa sunulur. Doğal olarak sağlanan geçirimsiz tabakanın tesviyesi sağlanır ve bu tabaka I. ve II. sınıf düzenli depolama tesislerinde jeomembran kullanılarak güçlendirilir. Diğer atıklarla karıştırılmaksızın sadece Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin ek-4 atık listesinde yer alan 10 01 01, 10 01 02, 10 01 03, 10 01 05 ve 10 01 07 kodlu atıkların depolanacağı lotta/tesiste taban geçirimsizlik sisteminin doğal olarak sağlanması halinde jeomembranla güçlendirilmesi zorunlu değildir.

(4) Jeolojik geçirimsizlik tabakasının ikinci fıkrada verilen koşulları doğal olarak sağlayamaması halinde, geçirimsizlik tabakası;

a) I. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤  1,0 x 10^-9 m/sn geçirgenlik ve en az 1 m kalınlığa sahip kil ve kil grubu minerallerden sıkıştırılmış dört tabaka halinde,

b) II. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤  1,0 x 10^-9 m/sn geçirgenlik ve en az 50 cm kalınlığa sahip kil ve kil grubu minerallerden sıkıştırılmış iki tabaka halinde,

c) III. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤  1,0 x 10^-7 m/sn geçirgenlik ve en az 50 cm kalınlığa sahip kil ve kil grubu minerallerden sıkıştırılmış iki tabaka halinde

oluşturulur ve tabakanın her yerinde homojen olarak geçirimsizlik sağlanır. Bu tabaka, I. ve II. sınıf düzenli depolama tesislerinde jeomembran kullanılarak güçlendirilir. Depo tabanında jeosentetik kil kullanılmaz.

(5) Taban ve yan yüzeylerde kalınlığı en az 2 mm, HDPE (yüksek yoğunluk polietilen), yoğunluğu 941-965 kg/m³ olan jeomembran kullanılır. Jeomembran, % 97,5 saf polimer ve % 2,5 karbon siyahı, antioksidan ve termal dengeleyiciler içerir; ancak plastizer veya dolgu maddesi içermez. TS EN 13493 veya EN 13493 standart uygunluk belgesine sahip jeomembran kullanılır.

(6) Yan yüzeylerde/şevlerde kullanılacak jeomembran pürüzlü olmalıdır.

(7) Ankraj bindirmesi yapılırken toprak ve kil karışımı veya beton malzeme kullanılır. Beton kullanılması halinde, betonun jeomembrana zarar vermemesi için hendek içerisinde ayrıca jeotekstil ve keçe kullanılır.

(8) I. sınıf ve II. sınıf düzenli depolama tesislerinde jeomembran tabakası üzerine koruma amaçlı jeotekstil malzeme serilir ve drenaj katmanı teşkil edilir. Drenaj katmanının içinde drenaj boruları bulunur. Boru çapı, yapılacak kontrol ve temizlemelere imkân verebilecek genişlikte olur. Depo tabanında sızıntı suyuna dayanıklı bir malzemeden imal edilmiş yeterli sayıda drenaj borusu, ana toplayıcılar ve bacalar bulunur. Drenaj katmanı en az 50 cm kalınlığında ve en az K ≥ 1.0 x 10^-4 m/s geçirgenliğe sahip olacak şekilde teşkil edilir. Belediye atıklarının depolandığı düzenli depolama tesislerinde sızıntı sularının toplanması ve tahliyesi amacıyla oluşturulacak olan alt ve üst drenaj sistemlerinde, kullanılacak çakılın CaCO₃ içeriği ≤ % 20 olan dere çakılı kullanılır.

(9) Sızıntı suyu toplama ve drenaj sistemi sızıntı suyu toplama havuzu ile son bulur. Sızıntı suyu toplama havuzu tesisin kurulacağı yerin meteorolojik, topografik koşulları ve depolanacak atıkların su içeriği göz önünde bulundurularak herhangi bir olumsuzluğa mahal vermeyecek şekilde tasarlanır ve en az 25 cm kalınlıkta C30/37 yüksek durabiliteli beton ile geçirimsiz nitelikte inşa edilir. Düzenli depolama sahasında toplanmış kirlenmiş suları ve sızıntı suyunu 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda deşarj standartlarına uygun hâle getirmek için arıtılır. Diğer atıklarla karıştırılmaksızın sadece Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin ek-4 atık listesinde yer alan 10 01 01, 10 01 02, 10 01 03, 10 01 05 ve 10 01 07 kodlu atıkların depolanacağı tesislerden kaynaklanan sızıntı suları arıtılmaksızın düzenli depolama lotuna nemlendirme amaçlı geri devir yapılabilir.

(10) III. sınıf düzenli depolama tesislerinde, sahada sel, taşkın gibi yağış sularından ve yüzeysel sulardan kaynaklı olumsuzlukları engelleyecek önlemlerin alınması kaydıyla drenaj katmanı teşkil edilmesi zorunlu değildir. Sızıntı suyunun izlenmesi için gerekli tedbirler alınır ve Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde bu tesislerde sızıntı suyu yönetimi yapılır ve drenaj katmanı teşkil edilir.

(11) Drenaj sisteminde; tali ve ana toplama boruları, et kalınlığı, iç basıncı ve dış yükler göz önüne alınarak yapılacak hidrostatik tetkikler ile atığın türü ve tane boyutu dikkate alınarak tıkanma riskini en aza indirecek şekilde belirlenir. Depo tabanı ve sızıntı suyu toplama boruları boyuna eğimleri % 3'ten az olamaz.

(12) Sahada şev stabilitesinin bozulmasını engellemek amacıyla lot ve sedde şev eğimleri azami 1/3 olacak şekilde tasarlanır ve inşa edilir. Uygulama projelerinde, topografik koşullar nedeniyle atıkla temas eden yüzeylerin eğiminin düşürülmesinin teknik ve ekonomik olarak zor olması ve daha dik eğimlerde de stabilitenin sağlanabileceğine ilişkin teknik bilgilerin kurumsal akademik rapor ile Bakanlığa sunulması koşuluyla atıkla temas eden yan yüzeylerde 1/2’den daha dik olmayan bir eğim kabul edilebilir. Şevlerde en fazla 10 metrede bir palye bırakılması ve ankraj (kilit) hendekleri açılması zorunludur. Palye genişliği şev stabilite analizlerine göre belirlenir.

(13) Bu maddenin 12’nci fıkrasında belirtildiği şekilde dik olan depolama tesisleri ile diğer atıklarla karıştırılmaksızın sadece Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin ek-4 atık listesinde yer alan 10 01 01, 10 01 02, 10 01 03, 10 01 05 ve 10 01 07 kodlu atıkların depolanacağı tesislerin yan yüzeylerinde kil grubu mineral yerine, asgari 1x10^-11 m/sn geçirimsizliğe sahip jeosentetik kil kullanılır. Bu durumda, şev geçirimsizliğinin sağlanmasında, şev zemin yapısının olumsuz etkilerinden korunması amacıyla şev yüzeyine serilen jeotekstil üzerine sırasıyla jeosentetik kil, jeomembran ve sızıntı sularının drenajı amacıyla sentetik drenaj tabakası serilir ve yan yüzeylerde geçirimsizlik tabakası ve drenaj tabakası için kalınlık şartı aranmaz.