Eas-ın Uşağın Müdafiəsi üzrə Siyasəti Siyasətin Məqsədi
Yüklə 126,91 Kb.
|
|
EAS-ın Uşağın Müdafiəsi üzrə Siyasəti 1.Siyasətin Məqsədi
1.1. Siyasətin konkret məqsədləri Aşağıdakılar vasitəsilə EAS icmasının bütün üzvlərinin uşaqların və gənclərin təhlükəsiz saxlanılmasına kömək etməsini təmin etmək:
Bu siyasətdə EAS-ın aşağıdakı fəaliyyətləri necə həyata keçirəcəyinin ümumi təsviri verilir:
1.2. Siyasətin əhatə dairəsi Bu siyasət EAS icmasının bütün üzvlərinə - işçi heyəti, şagirdlər, valideynlər və məktəbə gələn şəxslərə tətbiq edilir. 1.3. Siyasət haqqında məlumat Uşaq istismarı və laqeydliyi bütün dünyada qurbanlar üçün qısa və uzunmüddətli ciddi psixoloji və fiziki təsirləri ola bilən problemlərdir. Uşaq istismarı və laqeydliyi uşağın insan hüquqlarının pozulmasıdır və onun təhsilinə, həmçinin fiziki, emosional və mənəvi inkişafına maneədir. Avropa Azərbaycan Məktəbi Azərbaycanın imzaladığı BMT-nin Uşaq Hüquqları Konvensiyasını (1989-cu il) dəstəkləyir. Məktəblər uşaqların müdafiəçisi kimi cəmiyyətdə xüsusi institusional rol oynayır. Məktəblər, öz qayğılarında olan bütün uşaqların həm məktəbdə, həm də məktəbdən kənarda böyüməsi və inkişaf etməsi üçün təhlükəsiz mühitin yaradılmasını təmin etməlidir. Müəyyən müddət ərzində uşaqları müşahidə etmək və onlarla əlaqə qurmaq imkanı olan müəllimlər kömək və müdafiəyə ehtiyacı olan uşaqları müəyyənləşdirmək üçün nadir imkana malik vəziyyətdədirlər. Beləliklə, müəllimlər yardım və müdafiəyə ehtiyacı olan uşaqları müəyyən etmək, uşaq və ailənin uşaq istismarı və laqeydliyi olan istənilən vəziyyəti düzəltmək məqsədilə lazımi xidmətlərdən yararlanmasını təmin etmək üçün tədbir görmək üzrə peşəkar və etik öhdəliyə malikdirlər. EAS-da işləyən bütün işçilər uşağın istismar və laqeydliyə məruz qalması və ya məruz qalmaq riskində olması barədə əsaslı səbəb olduqda, uşaq istismarı və laqeydliyi olması ehtimal edilən bütün hadisələr haqqında məlumat verməlidirlər (bildirməlidirlər). Uşaq istismarı və laqeydliyi olması ehtimal edilən bütün hadisələrin bildirilməsi və təqibi bu siyasətə uyğun inzibati qaydalar əsasında həyata keçirilir. Bundan əlavə, uşaq istismarı və ya laqeydliyi olması ehtimal edilən hallar ölkədə müvafiq uşaq müdafiəsi qurumuna və / və ya yerli hakimiyyət orqanlarına bildirilə bilər. EAS, həyatlarının hər hansı bir sahəsində istismar və ya laqeydliyə məruz qalan bütün şagirdlər üçün təhlükəsiz sığınacaq olmağa çalışır. 1.4. Qorxutma (hədə-qorxu gəlmə, hədələmə) Uşaqlar arasında qorxutmanın istismar və laqeydliyin ayrı bir kateqoriyası olmamasına baxmayaraq, bu, böyük narahatlıq və sıxıntı yarada biləcək çox ciddi bir problemdir. Özünün ən ciddi səviyyəsində qorxutmanın hər il 12 uşaq intiharına səbəb olduğu düşünülür. Bütün qorxutma hadisələri bildirilməlidir və bizim qorxutmaya qarşı proseduralarımız vasitəsilə idarə olunmalıdır. Şagird və valideynlərə məktəbə qəbul olunarkən zorakılığa qarşı proseduralarımızın surəti verilir və qorxutma mövzusuna bizim PSHE (şəxsi, sosial və sağlamlıq təhsili) kurikulumunda müntəzəm intervallarla yer ayrılır. Əgər qorxutma, xüsusilə, ciddi olarsa və ya qorxutmaya qarşı prosedurlar səmərəsiz sayılarsa, DLO uşağın müdafiəsi üzrə prosedurların tətbiqini nəzərdən keçirir. 1.5 E-Təhlükəsizlik Uşaqlarımızın əksəriyyəti nə vaxtsa mobil telefon və kompüterdən istifadə edir. Onlar zarafat, əyləncə, ünsiyyət və təhsil mənbəyidir. Ancaq bilirik ki, bəzi kişilər, qadınlar, gənclər və hətta şagird yoldaşlar bu texnologiyadan uşaqlara zərər vermək üçün istifadə edirlər. Zərər incidici və təhqiramiz mətnlər və e-poçt məktubları göndərməkdən, uşaqları seksual zərərli söhbətlər, veb-kamera pornografiyası və ya üz-üzə görüşlərə cəlb etməyə tovlamağadək ola bilər. Məktəbin e-təhlükəsizlik siyasətində uşaqları məktəbdə təhlükəsiz saxlamaq üçün bizim hansı tədbirləri gördüyümüz açıqlanır. Mətnlər və e-poçt məktubları vasitəsilə uşaqlar tərəfindən törədilən kiber gorxutmya hər hansı digər qorxutma növü kimi ciddi münasibət göstərilir və qorxutmaya qarşı prosedurlar vasitəsilə idarə olunur. İnternetdə söhbət otağı və sosial şəbəkə saytları qeyri-müvafiq (nalayiq) və zərərli davranışın ən açıq mənbələridir və uşaqlara məktəbdə olduqları müddətdə bu saytlara daxil olmağa icazə verilmir. EAS, bu siyasətin surətini hər il bütün valideynlərə və məktəbə qəbul olunmaq üçün ərizə verənlərə paylayır, bu siyasət haqqında şagirdlərə məlumat verir, bütün işçi heyətinə təlim keçirilməsini təşkil edir, uşaqların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün işəgötürmə təcrübələrini tətbiq etməyə hər cür səy göstərir, uyğunluğu və effektivliyini təmin etmək üçün hər il bu siyasətə yenidən baxir. Heyət üzvü iddia edilən cinayətkar kimi bildirildiyi halda EAS uşağın təhlükəsizliyini ən yüksək prioritet hesab edərək hərtərəfli işlənib hazırlanmış lazımi hüquqi prosedura uyğun şəkildə tam təhqiqat aparir. 2.Prosedurlar 2.1 Məlumat vermə (bildirmə) Fiziki və ya psixoloji zorakılıq, təcavüz, bezdirmə (təngə gətirmə), fiziki və ya cinsi istismar hadisələrini və ya narahatlıqlarını bildirmək ya fərd, ya da təşkilatın üzvü kimi müəllimlər, işçi heyəti və rəhbər işçilər üçün hüquqi bir öhdəlikdir.
2.2. Uşağın açıqlamasına cavab vermə Addım 1 İstismarın baş verməsinə və ya baş verdiyinə inanmaq üçün əsaslı səbəbə malik olan istənilən heyət üzvü bu məlumatı Rifah Qrupunun hər hansı bir üzvünə bildirməlidir. Rifah Qrupunun bu üzvü öz növbəsində onu uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaşa (o, olmadıqda, Hadisəyə Nəzarət Qrupunun hər hansı üzvünə) çatdırır. Sonuncu isə, Hadisəyə Nəzarət Qrupunun iclasını çağırmalı olan məktəb direktoru və məktəb müdiri ilə əlaqə saxlayır. Addım 2
Addım 3 Bütün hallarda, sonrakı tədbirlər məlumatın faktiki olaraq sənədləşdirilməsini və məxfiliyin saxlanılmasını təmin etməklə aparılır. Aşağıdakı prosedurdan istifadə olunur:
Addım 4 Tədbirin Əlavə 4-də göstərildiyi kimi yerinə yetirilməsi. Addım 5 Yuxarıda təsvir edilən proses zamanı və ondan sonra işçi heyəti, şagirdlər və ailələrin iştirak etdiyi emosional dəstəyə ehtiyac ola bilər. Bu, Rifah qrupu tərəfindən təmin edilir. Təhqiqatın bütün sənədlərinin məxfiliyi təmin edilir və Uşağın Müdafiəsi üzrə Əməkdaşın nəzarəti altında bunun üçün xüsusi olaraq nəzərdə tutulmuş kilidli bir məkanda saxlanılir. Hadisəyə Nəzarət Qrupu tərəfindən istifadə olunan standart məlumat vermə formasına aşağıdakılar daxil olur:
2.3. Əsas Rifah Qrupları 2.3.1. Rifah Qrupları Həm ibtidai, həm də orta məktəbdə rifah qrupları məktəbdə rifahın davamlı dəstəklənməsi və monitorinqi üçün məsuliyyət daşıyır. Rifah qrupunun bəzi üzvləri (mütləq deyil hamısı) Hadisəyə Nəzarət Qrupunun üzvü olur (aşağıya baxın). 2.3.2. Uşağın Müdafiəsi üzrə Rəhbərlik Qrupu (Bütün Məktəb səviyyəsində) Bu Qrup bütün məktəbdə uşağın müdafiəsinin təmin olunmasına nəzarəti və strateji rəhbərliyi həyata keçirir. Buna uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaşlar rəhbərlik edir, Məktəb direktoruna hesabat verir və aşağıdakılar da daxil olmaqla EAS-da uşağın müdafiəsi vəziyyətinin davamlı olaraq monitorinqi, təhlili və təkmilləşdirilməsi üçün məsuliyyət daşıyır:
2.3.3. Hadisəyə Nəzarət Qrupu Uşağın müdafiəsi üzrə narahatlıq (problem) haqqında məlumat alındıqda, təhsil bölməsi müdirinin rifah üzrə müavini məktəb direktoruna və təhsil bölməsinin müdirinə məlumat verir və Hadisəyə Nəzarət Qrupu çağrılır. Bu Qrupa uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaş (yəni, təhsil bölməsi müdirinin rifah üzrə müavini) rəhbərlik edir və ona məktəb psixoloqu, məktəb tibb bacısı, müvafiq sinif rəhbəri və təhsil bölməsi müdirinin müavini daxildir. İbtidai məktəbdə bu qrupa, həmçinin Fiziki Tərbiyyə Kafedrasının müdiri də daxil olur. 3. Məlumatlandırma (maarifləndirmə), təlim və qarşısın alma (qabaqlayıcı tədbirlər) üzrə təlimatlar 3.1 Valideynlərin / icmanın məlumatlandırılması (maarifləndirilməsi) Məktəbin bütün şagirdlərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və müdafiəsi üzrə mümkün ən yüksək standartlara sadiqliyi (bağlılığı) Məktəblə təmasda olan müxtəlif aidiyyəti tərəflərə açıq şəkildə çatdırılmalıdır.
3.2 İşçi heyəti üzrə tələblər Məktəb bütün tədris və qeyri-tədris işçi heyətinin təhlükəsiz seçilməsi və işə götürülməsini təmin etmək üçün prosedurları həyata keçirmək öhdəliyini öz üzərinə götürür. 3.2.1 Ərizəçilər üçün məlumat Aşağıdakılar da daxil olmaqla məktəbin bütün işəgötürmə məlumatlarında uşağın müdafiəsinə dair aydın şəkildə göstərilən öhdəlik olacaq:
3.2.2 Skrininq (axtariş) və cinayət tarixçəsinin (məhkəməyə düşüb-düşməməsinin, cinayət təqibinin) olub-olmamasının) yoxlanılması Uşaq istismarının qarşısını almaq üçün effektiv vasitə potensial istismar törədənlərin məktəbə gəlməzdən əvvəl kənarlaşdırılmasıdır (rədd edilməsidir). Potensial işi və ya könüllülük xidməti uşaqlala birbaşa əlaqəli olan və / və ya uşaqlara nəzarət olunmayan potensial çıxış imkanı olan bütün personal, heyət üzvləri, müəllimlər, könüllülər və icmanın digər üzvlərinin (uşaqlara müntəzəm olaraq daşınma xidməti göstərən istənilən şəxs daxil olmaqla), təqdim olunan zəmanət məktublarının yoxlaması aparılmalı və cinayət tarixçəsinin olub olmaması dərindən yoxlanılmalıdır. İnsan resursları şöbəsi, vəzifə üçün müraciət edənlərin (namizədlərin) dəyərləndirilməsini aparmaq üçün məsuliyyət daşıyır. Qısamüddətli /daimi / yarım ştat /tam ştat olmasından asılı olmayaraq bütün vəzifələr üçün tərçünmeyi-halın yoxlanılması tələb olunur. Tərcümeyi-halın hərtərəfli yoxlamasının elementləri aşağıdakılardan ibarətdir:
3.2.3 Davranış Qaydaları Skrininq və tərcümeyi hal yoxlamaları ilə yanaşı, yeni təyin olunmuş bütün işçilərdən bir nüsxəsi ( Azərbaycan və ingilis dillərində) onlara verilən “Davranış Qaydalarına” riayət etmək barədə razılıq tələb olunur. Bu sənəd çərçivəsində aşağıdakı məlumat daxil edilir: Bütün heyət üzvləri hər zaman şagirdlərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və müdafiəsi üçün məsuliyyət daşıyır. Tədris heyətinin vəzifələrinin əhatə dairəsi (uşaqları müşayiət edən və ya onlara nəzarət edən digər işçilər də daxil olmaqla). İbtidai məktəb müəllimləri uşaqları heç vaxt nəzarətsiz tək buraxmamaldırlar. Günün sonunda növbətçi müəllimlər inzibati heyət üzvlərinə məktəbi tərk etməmiş hər hansı bir uşaqla məşğul olmaq tapşırığı verilməsini təmin etməlidirlər. V sinifdə olan uşaqlara, valideynlərinin imzaladığı icazə kağızı ilə günün sonunda bacı və ya qardaşları ilə məktəbdən ayrılmağa icazə verilir. Uşaqlar heç vaxt qardaşı və bacısı ilə deyil, yalnız valideyn, qəyyum və ya onların nümayəndəsi ilə buraxılır. V, VI, VII, VIII, IX və X siniflərdə orta məktəb şagirdlərinə valideynlərin əvvəlcədən razılığı əsasında məktəbdən ayrılmağa icazə verilməsi üçün icazə kağızını özlərinin imzalamasına icazə verilir. Əgər valideynlər belə bir razılıq verməyibsə, müəllimlər inzibati heyətin günün sonunda məktəbi tərk etməyən şagirdlərdən hər biri ilə məşğul olmasını təmin etməlidir. Pedagoji heyət, inzibati heyət və rəhbərlik üçün fiziki və ya psixoloji zorakılıq, təcavüz, bezdirmə və fiziki və ya cinsi istismara aid hadisələri və ya bunlarla bağlı narahatlıqlarını dərhal növbəti dərs günündə, yaxud ən çox 48 saat ərzində məktəbin uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaşına çatdırmaq vacibdir. 3.2.4 Podratçılar və xidmət təminatçıları (provayderləri)
Bundan əlavə, EAS kənar təşkilatlarla kənar təşkilat yetkinlik yaşına çatmayan uşaqları öz əmlakına (məsələn, meydançalar, təhsil mərkəzləri və idman obyektləri kimi) gətirən bir müqavilə imzaladıqda, bu təşkilatlardan yetkinlik yaşına çatmayanları müşayiət edən yetkin şəxslərin mümkün olduqda müvafiq tərcümeyi-hal və cinayət tarixçəsi yoxlamasından keçməsi haqqında dəlilləri əvvəlcədən təqdim etməsi tələb olunur. 3.3 İşçi heyəti üçün təlimlər
Xüsusilə: ● Yeni heyət üzvlərinə bu sahələr üzrə “Yeni işçi heyətinin orientasiyası” çərçivəsində uşağın müdafiəsinə dair təlim keçirilir. ● Uşağın müdafiəsi prosedurları ilə bağlı aydın gözləntilər və həddləri müəyyən etmək üçün “İşçi heyətin Davranış Qaydaları” (Əlavə 3-ə baxın ) hər il bütün işçi heyəti üzvlərinə verilir. Bu prosedurlar ümumiləşdirilmiş formada, həmçinin İşçi heyətinin məlumat kitabçasına da daxil edilir. ● İdarə heyətinin üzvləri də daxil olmaqla bütün işçilərə ildə bir dəfə uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaş və ya dəvət olunmuş mütəxəssis tərəfindən narahatlıq indikatorları, seks cinayətkarlarının necə fəaliyyət göstərməsi və məktəb daxilində uşağın müdafiəsi prosedurlarını müəyyən edən yarım günlük təlim keçirilir. Uşağın Müdafiəsi üzrə Rəhbərlik Qrupu tərəfindən uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaşlar, Hadisəyə Nəzarət Qrupuna cəlb olunmuş heyət üzvləri və Fiziki Tərbiyyə kafedrasının üzvləri kimi şəxslərin mövcud təlim ehtiyacları müəyyən edilir və qarşılanır. Təhsil bölməsinin müdiri heyət üzvünə qarşı iddia halında işçi heyətinə məlumat verir və insan resursları şöbəsi təhqiqat prosedurlarını müəyyənləşdirir. Bu təhqiqat məktəb direktoru və Uşağın Müdafiəsi üzrə Rəhbərlik Qrupu tərəfindən aparılır. 3.4. Şagirdlərin Məlumatlandırılması (maarifləndirilməsi) Şagirdlərin şəxsi təhlükəsizliyinə mənfi təsir edən məsələlər (istismar da daxil olmaqla ) və çətin vəziyyətlərin öhdəsindən gəlmək üzrə strategiyalar haqqında onların özlərinin məlumatlı olması vacibdir. EAS-da şagirdlər aşağıdakılardan xəbərdar edilir: ● Qorxutma da daxil olmaqla şagird-şagirdə zorakılıq siyasəti açıqlanır və həyata keçirilir. ● Əsas elementlərə və təcrübədə rast gəlinən sübutlara əsaslanan yaşa uyğun kurikulum hazırlanır və hər il şagirdlərə tədris olunur. Bu, V və VI siniflərdə Şəxsi və Sosial Təhsil (PSE) kurikulumu çərçivəsində və XI və XII siniflərdə məsləhət qruplarında təmin edilir. Buna aşağıdakılar daxildir:
3.5. Binalar və Təhlükəsizlik Məktəb rəhbərliyi, hər 5 ildən bir baxış və yoxlamalar aparır və bütün binaların Azərbaycan qanunvericiliyinə uyğun olaraq şagirdlərin təhlükəsizliyinə və rifahına şərait yaradılması üçün təhlükəsiz və uyğun olmasını təmin edir. Məsləhət və müalicə otaqları istisna olmaqla şagirdlərin daxil olmasına icazə verilən bütün otaqların, qapısında pəncərə var. Məktəbin açılış saatlarından əvvəl şagirdlərə məktəbin kampusuna daxil olmağa icazə verilmir. Günün sonunda binalarda heç bir şagirdin qalmamasını təmin etmək üçün heyət üzvləri tərəfindən binaya hərtərəfli baxış (yoxlama) keçirilir. Binadan kənar obyektlər təhlükəsizlik və mühafizə baxımından mütəmadi olaraq yoxlanılır. Böhran prosedurları (kilidlənmə, evakuasiya, bomba / terror hücumları, yanğın) hər il nəzərdən keçirilir və mütəmadi olaraq təlimlər təmin edilir. Məktəbin hər iki kampusunda məktəb qapılarında və girişlərində mühafizə işçiləri vardır. Mühafizə işçilərindən məktəb binalarında və onların birbaşa ətrafında müntəzəm olaraq hərtərəfli gündəlik baxışın keçirilməsi tələb edilir. ƏLAVƏ 1
Uşağın müdafiəsi ... uşaqları həm qərəzli, həm də istənilmədən vurulan zərərdən qorumaq üçün fəlsəfə, siyasət, standart, təlimat və prosedurların təsvir edilməsi məqsədi ilə istifadə olunan geniş bir termindir. Bu sənəddə “uşağın müdafiəsi” termini EAS-də uşaqların müdafiəsinə aiddir. Uşağın Müdafiəsi üzrə Siyasət Şagirdləri zərərdən (özünə və başqalarından) müdafiə etmək üçün öhdəlik nümayiş etdirən və şagirdlərin müdafiəsi ilə əlaqədar nələrin tələb olunduğunu hamıya açıq şəkildə göstərən bir niyyət bəyanatıdır. Bu, uşaqlar üçün təhlükəsiz və müsbət mühit yaratmağa və məktəbin öz vəzifə və məsuliyyətinə ciddi şəkildə yanaşdığını göstərməyə xidmət edir. Bu məlumat kitabçasında uşaq istismarının qarşısının alınmasını başa düşmək bacarığını artırmaq üçün EAS-ın yaxşı hazırlanmış kurikulum ilə dəstəklənən müvafiq uşaq təhlükəsizliyi dərslərini təmin edəcəyi nəzərdə tutulur. Uşağın müdafiəsi üzrə narahatlıq ... məktəb daxilində və məktəbdən kənarda uşaqla əlaqəli istənilən şəxs tərəfindən törədildiyi güman edilən, iddia edilən, özü açılmış və və ya şahidlik edilən, təhqiqatı aparılmalı və müvafiq tədbirlər görülməli olan uşaq istismarıdır. Uşaq istismarı Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatlarına əsasən, uşaq istismarı “məsuliyyət, inam və ya hakimiyyət əlaqələri kontekstində uşağın sağlamlığına, sağ qalmasına, inkişafına və ləyaqətinə faktiki və potensial zərərlə nəticələnən fiziki və / və ya emosional pis rəftar, cinsi istismar, laqeydlik və ya laqeyd rəftar və ya kommersiya məqsədli və ya digər istismarın bütün formalarını təşkil edir.” Şəxs zərər verərək və ya zərərin qarşısını almaq üçün hərəkət etməyərək uşağı istismar edə bilər. Uşaqlar ailə və ya institusional (məsələn, məktəb) və ya icma şəraitində istismar edilə bilər; uşaqlar özlərinin tanıdıqları və ya daha nadir hallarda yad adam tərəfindən istismar edilə bilər. Uşaqlar eyni zamanda istismarın bir çox formalarında istismar edilə bilərlər ki, bu da problemin daha da mürəkkəbləşməsinə səbəb ola bilər. Uşaq istismarı hallarının çoxu uşağın bildiyi, hörmət etdiyi və ya inandığı şəxs tərəfindən törədilir. Beynəlxalq məktəb icmasının, uşaqlarımızın ətrafında olan fərdlər baxımından məktəbin işçi heyətinin bilməli olması lazım olan xüsusiyyətləri olur. Məktəbin işçi heyəti uşaqların məruz qalmış olduqları hər hansı bir təqib (viktimizasiya, təhqir,) barədə danışa bilməməsinin potensial səbəbləri haqqında xəbərdar olmalıdır. EAS icmasının məlumatlılığını artırmaq üçün bu məlumat kitabçasında istismarın dörd əsas kateqoriyasına (növünə) diqqət verilir və hər bir növ ilə əlaqəli fiziki və davranış əlamətləri haqqında əsas məlumat verilir. Fiziki istismar (uşaq təhlükədədir)
Emosional istismar (uşaq təhlükədədir) ... uşağın emosional inkişafına ciddi və mənfi təsirə səbəb olmaq üçün uşaqla davamlı olaraq emosional baxımdan pis rəftardır. Bu, aşağıdakıları əhatə edə bilər: uşalara: onların dəyərsiz və ya sevilməyən olması; qeyri-adekvat olması və ya başqa şəxsin ehtiyaclarına cavab verdikləri təqdirdə dəyərli olmasını çatdırmaq; uşaqların üzərinə yaşlarına və ya inkişaflarına uyğun olmayan gözləntilər (tələblər) qoymaq; uşaqlarda tez-tez qorxu hissi yaratmaq; və ya uşaqları istismara və ya korrupsiyaya uğratmaq. Emosional istismarın bəzi səviyyəsi uşaqla qəddar rəftarın bütün növlərində ola bilər, baxmayaraq ki, bu, təklikdə də baş verə bilər. Cinsi istismar və zorakılıq (uşaq təhlükədədir) ... uşağı, baş verən hadisələrdən xəbərdar olub olmasından asılı olmayaraq, cinsi fəaliyyətdə iştirak etməyə zorla məcbur etmək və ya cəlb etmək. Fəaliyyətlər daxilə keçən ( zorlama) və ya daxilə keçməyən aktlar daxil olmaqla fiziki təması əhatə edə bilər. Onlara uşaqların pornoqrafik materialların istehsalına və ya baxışına cəlb edilməsi və ya uşaqların cinsi cəhətdən uyğun olmayan yollarla davranmağa təşviq edilməsi kimi fiziki təmas tələb etməyən fəaliyyətlər də daxil ola bilər. Kommersiya məqsədli seks xidmətlərinə cəlb edilən uşaqlar, özlərinini zərər çəkmiş kimi qəbul edib-etməməsindən asılı olmayaraq, cinsi istismar qurbanıdırlar. Laqeydlik (uşaq risk altındadır) ... uşağın sağlamlıq və ya inkişafının ciddi şəkildə pozulmasına gətirib çıxaran uşağın əsas fiziki və ya fizioloji ehtiyaclarınının davamlı olaraq qarşılanmamasıdır. Əlavə 2
Təhsil işçilərini təhlükə haqqında xəbər edəcək əlamətlər Bu, narahatlıq doğura biləcək istismar və laqeydlik əlamətlərinin siyahısıdır. Uşaqlar bu əlamətlərin bir və ya daha çoxunu göstərə bilər. Bu potensial istismar əlamətlərinə laqeyd yanaşmamaqla yanaşı, onların əksəriyyətinin bir çox digər kontekstlərdə də göstərildiyini nəzərə almalıyıq. Təhsil işçiləri olaraq, bizim qayğımızda olan uşaqların davranışında tədricən və ya birdən-birə baş verən dəyişikliklər barədə diqqətli olmalıyıq.
Viktizasiyanın əlamətlərini bilməklə yanaşı, potensial cinayətkarlarla ehtiyyatlı olmaq üçün bəzi erkən xəbərdarlıq əlamətləri aşağıda verilir: Cinayətkarların əlamətləri (şagirdlər)
Cinayətkarların əlamətləri (yetkin şəxslər)
Əlavə 3 EAS-də uşaqların müdafiəsi: müəllimlər üçün əlavə təlimat Bunlar uşaqları istismar və laqeydlikdən müdafiə etmək üçün prosedurlardır. Uşağın müdafiəsi narahatlıqlarına uşağın güman edilən, iddia edilən, özü açılmış və və ya şahidlik edilən, təhqiqatı aparılmalı və müvafiq tədbirlər görülməli olan istismarı və ya laqeydliyi daxildir. İstismarın növləri Fiziki istismar, psixoloji istismar, cinsi istismar və laqeydlik.
Özünü həssas vəziyyətə düşməkdən müdafiə etmə EAS-də böyüklər və şagirdlər arasındakı qarşılıqlı münasibətlər həmişə uyğun olmalıdır və onları yalan iddialarından qorumaq üçün böyüklər hər zaman aşağıdakı kimi olmalarını təmin edilməlidirlər:
Şagird haqqında və ya digər açıqlamalar və narahatlıqlar haqqında məlumat vermə Pedaqoji heyət, işçi heyəti və inzibati heyət üçün ya fərd, ya da təşkilatın üzvü kimi fiziki və ya psixoloji zorakılıq, təcavüz, bezdirmə, fiziki və ya cinsi istismar hadisələri və ya narahatlıqları haqqında məlumat vermək hüquqi bir öhdəlikdir. Bu, növbəti dərs günündə və ya ən çox 48 saat ərzində məktəbin uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaşına, yəni məktəbin müvafiq hissəsində şagirdlərin rifahı üzrə təhsil bölməsinin müavininə bildirilməlidir. O, işdə olmadığı təqdirdə, narahatlıq məktəb psixoloqu, məktəb müdiri və ya məktəb direktoruna bildirilməlidir. Əlaqə istənilə zaman qurula bilər və iş saatları ilə məhdudlaşmır. Uşaqların müdafiəsi üzrə əməkdaş, məktəb psixoloqu, tibb bacısı və yuxarı səviyyədəki rəhbərlik İBTİDAİ TƏHSİL BÖLMƏSİ Həkim (İbtidai məktəb) Məktəb psixoloqu Həkim (Orta Məktəb ) İbtidai məktəbin müdiri Məktəb direktoru Şagirdlərin Rifahı üzrə müdir müavini Orta Məktəb Orta təhsil bölməsi üzrə müdir Zöhra xanlım Şagirdlərin Rifahı üzrə təhsil bölməsi müdirinin müavini Hadisəyə Nəzarət Qrupu Uşağın müdafiəsi üzrə narahatlıq haqqında məlumat alındıqda, təhsi bölməsi müdirinin müavini Məktəb direktoruna və təhsil bölməsinin müdirinə məlumat verir və Hadisəyə Nəzarət Qrupunu cağırır. Bu qrupa uşağın müdafiəsi üzrə əməkdaş (Rifah üzrə təhsil bölməsi müdirinin müavini) tərəfindən rəhbərlik edilir və məktəbin psixoloqu, məktəbin tibb bacısı, müvafiq sinif rəhbəri və təhsil bölməsi müdirinin müavini daxildir. İbtidai məktəbdə bu qrupa, həmçinin Fiziki tərbiyyə kafedrasının müdiri də daxildir. Bundan əlavə, daha ətraflı təlimat burada EAS-ın Uşağın Müdafiəsi üzrə Siyasəti və Prosedurlarında mövcuddur. Əlavə 4
Məlumatın tarixi: Formanı dolduran şəxs: Hadisəyə Nəzarət Qrupunun üzvləri: Hadisəyə Nəzarət Qrupunun Qeydiyyat Forması Məlumatın tarixi
Davamı (məsələn, Uşağın Müdafiəsi üzrə qrup ilə görüş, görülən gələcək tədbirlər və ya gözlənilən tədbirlər və s.) Əlavə 5
EAS-ın Tualetdən istifadəyə kömək və Məktəbəqər təhsil sinifləri üzrə Qaydaları Bu Qaydalar EAS-ın şagirdlə yaxın qayğı şəraitində olan istənilən heyət üzvünə (məsələn, məktəbəqədər təhsil siniflərinin müəllimləri, məktəbin tibb bacısı, Fiziki Tərbiyyə müəllimləri, sahə səfərləri müəllimlərinə) aiddir. İntim qayğı digər şəxsə qayğı göstərmək üçün intim qayğı sahələrinə yuyulma, toxunma və ya razılaşdırılmış prosedurları icra etməyi nəzərdə tutan hər hansı bir qayğı kimi müəyyən edilə bilər. İntim qayğı vəzifələri, cinsiyyət orqanlarına birbaşa və ya dolaysı yolla təmaslar və ya onların üstünün açılmasını əhatə edir və bədən funksiyaları, bədən məhsulları və şəxsi gigiyena ilə əlaqədardır. Bütün intim qayğı uşaq və ya gəncin ləyaqətini və inamını qoruyan bir şəkildə təmin olunur. Uşaq və ya gəncə narahatlığı, xəcalətini və ya ağrılarını aradan qaldırmaq üçün qayğı göstərilir. EAS-da məktəbə qədər təhsil siniflərinə qəbul olunmaq üçün bütün şagirdlərin tualetdən istifadə üzrə təlim keçmiş olması və tualetə müstəqil şəkildə getməyi bacarması gözləntidir. Şagirdin tualetdən istifadə üzrə təlim keçmiş olmaması və ya qeriləməsi halında dərhal valideynlə əlaqə saxlamağınız xahiş olunur. Heyət üzvləri, uşağın ehtiyaclarını (məsələn, onun müntəzəm məktəb rejiminə nə vaxt reinteqrasiya edə bilməsini) müzakirə etmək üçün uşağın və ya gəncin valideynləri və ya qayğı göstərənləri ilə birgə işləməlidirlər. Uşağa tualetdən istifadə edərkən və ya altını islatdığı zaman yardıma ehtiyacı olduğunda, uşaqla olduğunuz barədə başqa bir işçini xəbərdar edin. Həmişə, mümkün olduqda, tualet qapılarını açıq tutun və görünən qalmağınızı təmin edin. Şagirdi müstəqil olmağa və bacardığı qədər hər şeyi özünün edə bilməsi üçün təşviq edin ... “Tualet kağızı götürüb və altını təmizləyə bilərsənmi”. Mümkünsə, xüsusilə uşaq xəstələndiyi /altını islatdığı zaman, uşağı təmizləməyə çalışarkən əlcək və döşlükdən istifadə edin. Çirklənmiş paltarları iki qat plastik torbada evə göndərmək lazım gələrsə, əlavə dəstək (məsələn, məktəb tibb bacısı, xadimələr və / və ya digər işçi heyəti) isteyin. Ehtiyat paltarları tibb bacısının otağında tapa bilərsiniz. Uşağın / uşaqların qapalı və ya bağlanmış kabinə və ya vanna otağında olduğu halda, orada olduğunuzu uşağa bildirmək üçün qapını döyün. Uşağa geyinməsini və qapını açmasını deyin. Uşaq imtina etdiyi halda, ondan bunun səbəbini izah etməsini xahiş edin. Əgər uşaq danışmırsa, onun vəziyyətini yoxlamaq üçün qapını açmağa kimi isə çağırmalı olacağınızı bildirin. Səfərlərdə və üzgüçülükdə, bir qapalı kabinədə / vanna otağında yalnız bir uşağın olmasına icazə verilir. Kameralar və qeyd etmə cihazları heç vaxt vanna otağına aparılmır. Mümkün olduqda, eyni cinsdən olan heyət üzvü uşağa qayğı göstərməlidir. Məktəb tibb bacısı: Məktəbin hər iki binasında məktəb tibb bacılarının şagirdləri, işçiləri və valideynləri qəbul etdikləri tibb otaqları vardır. Məxfilik səbəbindən onlar qapı və pərdəni bağlaya bilərlər. Məktəb tibb bacıları valideynlərin / qəyyumların razılığı ilə dərman vermək və müalicə etmək hüququna malikdir. Bu, şagirdlərin bədən hissələrinə toxunma (məsələn mazları sürtərkən, buz paketləri qoyarkən) və ya yaralanmış və ya zədələnmiş bədən hissələrini göstərmək üçün soyunmağı xahiş etməni zəruri edə bilər. Bu halda tibb bacıları həmişə şagirdin icazə verib verməməsini soruşur və nə isə etməzdən əvvəl ona nə edəcəklərini izah edirlər. Tibb bacıları, həmçinin nə etdikləri barədə həmişə valideynlərə də məlumat verirlər. Əlavə 6
Mif: Uşaq istismarı yadlar tərəfindən törədilir.
Fakt: Tədqiqat əsaslı proqramlar şagirdləri özlərini cinayətkarlardan və qorxutma, bezdirmə və istismarın digər formalarını əhatə edən davranışlardan təhlükəsiz saxlamaq üçün bacarıq və münasibətləri inkişaf etdirməyə hazırlayır. Mif: İstismar mədəniyyət məsələsidir; fiziki və ya cinsi istismar bəzi mədəniyyətlərin normaları daxilindədir və qəbul edilir. Fakt: Reallıq isə ondan ibarərdir ki, uşaq istismarı üçün bəhanə yoxdur! Heç bir mədəniyyət uşaqlara zərər verməyi dəstəkləmir. Mif: Uşaq istismarı yoxsulluğun nəticəsidir və aşağı sosial-iqtisadi şəraitdə baş verir. Fakt: Uşaq istismarı cəmiyyətin bütün irqi, etnik, sosial-iqtisadi və mədəni sahələrində baş verir. İstismarçı ailənin ümumi xüsusiyyəti, beynəlxalq məktəb ailələrinin bəzilərində geniş yayılmış təcriddir. ƏLAVƏ 7
Uşağın Müdafiəsi üzrə Siyasət Beynəlxalq Məktəblər Şurasının (CIS) proqram və qabaqcıl təcrübə standartlarına cavab verməli və Yeni İngiltərə Məktəblər və Kolleclər Assosasiyası (NEASC) ilə yanaşı, Azərbaycan qanunlarına da uyğun olmalıdır. EAS üçün akkreditasiya standartlarında dəyişikliklərə dair məlumatlı olmaq və onlara cavab vermək vacibdir. Beynəlxalq Məktəblər Şurası akkreditasiya standartlarının ən son nəşrlərinə Uşağın Müdafiəsi üzrə Proqramlarla bağlı xüsusi standartları da əlavə etmişdir. Bu standartlar EAS-a öz icması üçün Uşağın Müdafiəsi üzrə Proqramının hazırlanmasında çox faydalı olacaq. Yerli və beynəlxalq qanunlar və agentliklər qarşısında məsuliyyətlər Yuxarıda göstərilən standartlara əlavə olaraq, uşaqların müdafiəsi ilə bağlı yerli, milli və beynəlxalq öhdəliklər vardır. BMT-nin Uşaq Hüquqları haqqında Konvensiyası (1989-cu il) və Avropa İttifaqının Uşaq Hüquqları üzrə Proqramı (2011-ci il) ilə yanaşı, bu sənəd uşaq istismarı və laqeydliyi ilə əlaqədar əhəmiyyətli məsələləri həll etmək və uşaqları onun müxtəlif formalardan müdafiə etmək üzrə üzv dövlətlərin məsuliyyətini müəyyən edir. Əlavə 8
EAS, Uşağın Müdafiəsi üzrə Proqramının müvəffəqiyyətli olması üçün kifayət qədər insan və vaxt resursları və maliyyə dəstəyini təmin edir. Məktəbin direktoru, rəhbərlik qrupları və büdcə xətti üzrə idarəçiləri yaxşı maliyyələşdirilən və mükəmməl şəkildə dəstəklənən Uşağın Müdafiəsi üzrə Proqrama nəzarət etmək üçün Uşağın Müdafiəsi üzrə Qrupa lazım olan dəstəyin verilməsini təmin edirlər. Bəzi mümkün mülahizələrə aşağıdakılar daxildir: Başlanğıc xərcləri
Cari (dövri) xərclər
Yüklə 126,91 Kb. Dostları ilə paylaş:
|