Elementlar davriy sistemasining yaratilishi. D.I.Mendeleevning davriy qonuni. Elementlar davriy sistemasi va uning ahamiyati
Elementlar davriy sistemasi. Elementlar davriy sistemasi D.I.Mendeleev davriy qonunining grafik tasviridir.
Elementlar davriy sistemasi. Elementlar davriy sistemasi D.I.Mendeleev davriy qonunining grafik tasviridir.
Bu sistema davr qator va gruppalarga bulinadi. Davrlar yettita: uchta katta, uchta kichik va bitta tugallanmagan. 7 ta davr 10 ta qatordan iborat.
Davr deb ishkoriy metall bilan boshlanib, inert gaz bilan tugallanadigan gorizontal qatorga aytiladi.
Birinchi davrda 2 ta element mavjud, ikkinchi va uchunchi davrlarda 8 tadan,turtinchi,beshinchi va oltinchi davrlarda 18 va 32 tadan, yettinchi davr tugallanmagan davr deb ataladi. Oltinchi davrda lantan joylashgan katakka 14 ta element (N: N: 58-71) lar joylashishi kerak edi, ularni aloxida qatorga joylashtirilgan. Yettinchi davrda aktiniy qator elementlari (N: N: 90-103) joylanishi kerak edi bularni xam aloxida qatorga joylashtiradi.
Хamma davrlar birinchi davrdan tashqari aktiv metall bilan inert gaz bilan tugaydi. Хar qaysi davrda atom massasining ortib borishi bilan elementlarning kimyoviy xossalari asta-sekin o’zgarib boradi:
Хamma davrlar birinchi davrdan tashqari aktiv metall bilan inert gaz bilan tugaydi. Хar qaysi davrda atom massasining ortib borishi bilan elementlarning kimyoviy xossalari asta-sekin o’zgarib boradi:
metallik hususiyati susayib metallmaslik xossasi kuchayadi. Davrda bir elementdan ikkinchi elementga o’tganda eng aktiv metalmas (ftor yoki kislorod) ga nisbatan maksimal valentlik bir birlikka ortadi. Ikkinchi va uchunchi davr elementlarida xam valentlik huddi shunday izchillikda o’zgaradi.
Katta davrlarda kush davriylik kuzatiladi bir davrdan ikkinchisiga o’tganda xossalarining ma’lum qonuniyat asosida o’zgarishidan tashqari, juft va tok qatorlardagi elementlarning xossalari xam davriy ravishda o’zgaradi.
Davrning juft qatorida bir elementdan ikkinchi elementga o’tganda elementlarning metallik xossalari metaloidlik xossalariga keskin o’zgarmaydi. Juft qatordagi hamma elementlarning metallik xossasi kuchli.
