Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

İplik boyama rotası - Temiz elyaf, boyama öncesinde ipliğe dönüştürülür. Bu proses, özellikle farklı renkten az miktarlarda ipliklerin gerektiği desenli halı dokumasında veya ipliğin beyaz olarak depolandığı ve gelen sipariş üzerine istenen renge boyandığı siparişle çalışma sisteminde kullanışlıdır. Yine de bu proses sadece küçük partilerle sınırlı değildir, kapasitesi 4 tona kadar olan boyama makinelerinde, hem dokuma hem de tafting için düz tonların imalatı yapılmaktadır.

Entegre iplik üreticilerinde, bu proseslerin ikisini veya daha fazlasını, yan yana uygulanırken ve bu sırada aynı yaş proses ekipmanını paylaşırken görmek mümkündür. Boyama ve bitim teknikleri bu üç dizinin her birinde de aynı şekilde uygulmaktadır. Dolayısıyla, bu tekniklerin açıklandığı sonraki bölümlerde, bahsi geçen bu farklı rotalara değinilmeyecektir. Değişkenlik gösteren yerler o noktada belirtilecek ve çevresel performans veya emisyonlar açısından önemli bir etkisi bulunan kuru proses kısımları da açıklanacaktır.

1. Açık halı elyafı boyahanesi

Büyük miktarda ipliğin tam olarak aynı tonda olması gerekiyorsa, elyaf geleneksel olarak açık formdayken (açık stok) boyanır. Örneğin, tek tonlu (düz renkli) büyük bir halıda, renkteki çok hafif değişiklikler bile kullanılırken kendini belli edecektir. Tek renkli partiler, her biri ayrı ayrı boyanmış birçok kısımdan meydana gelebilir ve bu gibi durumlarda, ipliğin istenen son tonunu tutturmak için her boyamadaki boya miktarı ayrı ayrı ayarlanır. Bir patideki farklı boyamaların birbiriyle etraflıca karıştırılması, özel bir mekanik karıştırma işlemiyle ve taraklama sırasında yapılır. Bu yüzden de, açık elyaf boyamada boya eşitlemenin, bu gibi mekanik proseslerden geçirerek boya eşitleme imkânının bulunmadığı iplik boyama kadar hassas bir şekilde gerçekleştirilmesine gerek duyulmaz.

Boyanan açık elyaf, kimi ipliklerde çok renkli efekt oluşturmada kullanılır. Bu proseste farklı tonlara boyanmış olan elyaflar karıştırılarak geniş bir tasarım yelpazesi oluşturur. Günümüzde moda olan "heather" stil iplikler de buna örnektir. Böyle karışımlara hem boyanmış hem de boyanmamış doğal liflerin yanı sıra, boyanmamış ve pigmentlendirilmiş sentetik lifler de katılabilir.

İpliğin nihai halinde hem yün yem de sentetik elyaf bulunuyorsa (tipik olarak % 80 yün ve % 20 poliamid) bu iki bileşen ayrı olarak boyanır ve böylece her bir lif türü için uygulama koşulları ve boyarmadde seçimi en iyi hale getirilmiş olur.

•