Eşqİn doğuşu Həzrət Ayətullah Seyid Əli Xameneinin gənc cütlüklərə tövsiyələrindən seçmələr

"İsrafkarların hesabı çox çətin olacaq!"

Mən ölkənin bütün əhalisinə tövsiyə edirəm ki, izdivacları asanlaşdırsınlar. Bəzi adamlar izdivacı çətinləşdirirlər. Ağır mehrlər və cehizlər izdivacı çətinləşdirir. Oğlan ailələri ağır cehizlər gözləsinlər?! Qız ailələri digəri ilə bəhsə girmək üçün cehizi, təmtərağı, əqd və toy məclislərini daha rəngarəng etsinlər?! Nə üçün? Bunun təsirinin nə olduğunu düşünürsünüz? Bu işlərin təsiri odur ki, qız və oğlanlar evlərdə subay qalırlar. Heç kim ailə fikrinə düşməyə cürət etmir.⁵

Məgər təmtəraqla bəy-gəlin olanlar sadə şəkildə bəy-gəlin olanlardan xoşbəxtdirlər? Kim belə bir iddia edə bilər? Bu işlər bəzi gənclərin, bəzi qızların həsrətini ürəyində qoyur, həyatı onlara acılaşdırır. Əgər onlar da elə toy keçirə bilməsələr, həmişəlik həsrətləri ürəklərində qalır, yaxud ümumiyyətlə, toy edə bilmirlər. Bundan başqa bir şey deyil. Gəlib qızını istəyirlər, lakin əli boş olduğundan bu qız evdə qalır. Bu tələbə, yaxud fəhlə, yaxud zəif ticarətçi oğlan eləcə subay qalır.¹

Mən düşünürəm ki, ağır məclislərlə, ağır mehr və cehizlərlə digərlərinin işini çətinləşdirən şəxslərin Allah yanında hesabı çox ağır olacaq. Onlar deyə bilməzlər ki, biz pulluyuq, buna görə də belə etmək istəyirik. Bu, dövrün səhv sözlərindəndir. Pullu olmaq dəlil deyil. İnsanın imkanı olanda digərlərinin heç bir iş görə bilməmələrinə bais olması düzgündürmü? Gənclərin ailə qurmağa cürət göstərməməsinə səbəb olmaq düzgündürmü? Elə bir iş görülməməlidir ki, bacarmayan şəxslər, ürəkləri istəməyən şəxslər, düşüncələrinin əksinə olan, niyyətlərinin əksinə olan şəxslər izdivac edə bilməsinlər.²

Əbəs zəhmət

İsrafçılıq etməyin, ifrata varmayın. Bu işlər məsləhət deyil. Müqəddəs şəriət sahibi də buna razı deyil. Siz də özünüzə əbəs zəhmət verirsiniz. Bu qədər xərc çəkmək yerinə onun onda birini ehtiyacı olana ver və bir dünya savab qazan. Məgər savabsız, əcrsiz və Allahın və hətta xalqın da razılığı olmadan bu qədər xərc çəkənlər dəlidirlər?! Xalqın hamısı belə insandan razı qalmır. Allahı razı salın!³

Əgər qonaqlıqlarda, nə bilim filan hoteldə töküb-dağıtsanız, yeni meyvələr gətirsəniz və... sizin qonaqlığınız rövnəqli olacaq?! Sözsüz ki, ilahi savab da əsla yoxdur. Bunu bilin ki, heç bir ilahi savab yoxdur. İsrafçılıq günahdır. Amma əgər günah olmasa da, yəni günah olmayan forması olsa da, şübhəsiz, savabı yoxdur. Amma yüzlərlə digər gənc qız və oğlanı toy ziyafətindən məhrum edirsiniz. Onlar baxıb sizinlə ayaqlaşmaq istəyirlər. Bunu bacarmayanda isə iş təxirə düşür.⁴