İş Ahlakı; İş, inanış ve yaşayışın doğru yolu.(Ahi’lik anlayışı)
İş Ahlakı; Belli bir meslekte, özellikle insanla ilgili bir meslekte (öğretmenlik, hemşirelik gibi) uyulması gereken davranış kurallarıdır.
TANIM: insanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, kuralları doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaki açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir.
TANIM: insanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, kuralları doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaki açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir.
Felsefenin 4 Temel Alanı
Ontoloji : İnsan ve evren
Epistemoloji: İnsan ve bilgi
Estetik : Güzel ve çirkin
Etik: İyi-kötü, doğru-yanlış
Bireysel ve toplumsal ilişkilerde,topluca benimsenmiş kuralları ve bu kurallara uyarak gerçekleşen davranışlar etik değerledir.
Bireysel ve toplumsal ilişkilerde,topluca benimsenmiş kuralları ve bu kurallara uyarak gerçekleşen davranışlar etik değerledir.
İnsanlara, hayatlarını nasıl kazanacaklarını öğretirken, bunu nasıl koruyacakları da öğretilmeli.
“herkese iyilik et, kaybeden yok”
Pakistan’daki bir fabrika işçisinin Fransa’daki bir işçiye göre ölüm riski 8 kat daha fazladır.
Pakistan’daki bir fabrika işçisinin Fransa’daki bir işçiye göre ölüm riski 8 kat daha fazladır.
Kenya’da ulaştırma işlerinde ölümle sonuçlanan kaza sıklığı Danimarka’nın 10 katıdır.
Guatemala’daki inşaat işçilerinin iş kazalarında hayatlarını kaybetme riski İsviçre’deki inşaat işçilerinin 6 katıdır.
Bütün çalışanların insan haysiyetine uygun çalışma şartlarında kendini gerçekleştirebileceği ve toplum için fayda sağlayabileceği, sağlıklı güvenli bir ortamda çalışma hakkı vardır.
Bütün çalışanların insan haysiyetine uygun çalışma şartlarında kendini gerçekleştirebileceği ve toplum için fayda sağlayabileceği, sağlıklı güvenli bir ortamda çalışma hakkı vardır.
Çalışma yaşamında standartlar, temel ilke ve haklar geliştirmek ve gerçekleştirmek.
Çalışma yaşamında standartlar, temel ilke ve haklar geliştirmek ve gerçekleştirmek.
Kadın ve erkeklerin insana yaraşır işlere sahip olabilmeleri için daha fazla fırsat yaratmak.
Sosyal Koruma programlarının kapsam ve etkinliğini artırmak.
Üçlü yapıyı ve sosyal diyalogu güçlendirmek. (Sözleşmeler, Tavsiye Kararları,Teknik Yardım, Eğitim ve danışmanlık)
Emek, ticari bir mal değildir.
Emek, ticari bir mal değildir.
Sürdürülebilir gelişme için ifade ve örgütlenme özgürlüğü esastır.
Dünyanın herhangi bir yerindeki yoksulluk, dünyanın her yerindeki refahı tehdit etmektedir.
Bütün insanlar ırk, inanç ve zihniyet farkı gözetmeksizin özgürlük, saygınlık, ekonomik güvenlik ve fırsat koşullarında maddi ve manevi gelişmelerini sürdürme hakkına sahiptirler.
İşçi ve işverenlerin örgütlenme özgürlüğü ve etkin toplu pazarlık haklarına iyi niyet çerçevesinde riayet etme, geliştirme ve gerçekleştirme taahhüdü.
İşçi ve işverenlerin örgütlenme özgürlüğü ve etkin toplu pazarlık haklarına iyi niyet çerçevesinde riayet etme, geliştirme ve gerçekleştirme taahhüdü.
Zorla ve zorunlu çalışmaların kaldırılması.
Çocuk emeğinin yasaklanması.
Ayrımcılığın yok edilmesi.
Kamu hizmeti bilinci.
Kamu hizmeti bilinci.
Halka hizmet bilinci.
Amaç ve misyona bağlılık.
Dürüstlük ve tarafsızlık.
Saygınlık ve güven.
Nezaket ve saygı.
Yetkili makamlara bildirim.
Çıkar çatışmasından kaçınma.
Görev ve yetkilerin menfaat amaçlı kullanılması.
Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı.
Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı.
Savurganlıktan kaçınma.
Bağlayıcı açıklamalar ve gerçek dışı beyan.
Bilgi verme, saydamlık, katılımcılık.
Yöneticinin hesap verme sorumluluğu.
Eski kamu görevlileri ile ilişkiler.
Mal bildiriminde bulunma.
İlk kez 1984 yılında İsveç’de ortaya atıldı.
İlk kez 1984 yılında İsveç’de ortaya atıldı.
Kelime olarak; çevresini kuşatma,topluca saldırma ve sıkıntı verme anlamına geliyor.
İşyerinde ise psikolojik şiddet, işyeri zorbalığı ve yıldırma dır.
İkna ve inandırmayı beceremeyen yöneticilerin başvuru yoludur.
Yönetici, sürekli baskı, haksız eleştiri, hata bulma, tecrit etme, iftira, çarpıtma, alay, hakaret vb. yöntemlerle kurbanının özgüvenini zayıflatır.
Genellikle; modern olmayan,çıkarlarını kollayan,kendi korkuları olan, korkak, nevrotik yöneticiler kullanır.
Sinyaller:
Sinyaller:
Üretken ve yaratıcı fikirleriniz dahi dikkate alınmıyor mu?
Yokmuşsunuz gibimi davranılıyor?
Önemsiz işlerle mi uğraşmak zorunda kalıyorsunuz?
Huzursuzluğunuz önemli boyutlara mı geldi
Bu durum sağlığınızı tehdit ediyor mu?
Bu davranışlar en az 3-4 aydır sürüyor mu?
EVET Diyorsanız !!!!??
Kurbanda belirtiler:
Kurbanda belirtiler:
Psikolojik rahatsızlık.
Baş, boyun, sırt ağrıları
Mide,kalp, bağırsak cilt rahatsızlıkları
Ruhsal çöküntü
İçki ve sigara kullanımında artış.
Çalışma veriminde düşüş.
Mobbinge Uğrayanların Genel Özellikleri
Mobbinge Uğrayanların Genel Özellikleri
İşini çok iyi, hatta mükemmel yapanlar.
İlişkileri olumlu ve sevilenler.
Çalıma ilkeleri sağlam ve bundan ödün vermeyenler.
Dürüst, güvenilir ve kuruluşa sadık olanlar.
Bağımsız ve yaratıcı olanlar.
Zorbanın yeteneklerinden üstün özellikleri olanlar.
Bazen de sessiz ve iletişim kuramayanlar.
Mobbing’in 5 Aşaması
Mobbing’in 5 Aşaması
Tanımlama aşaması: Kurban, zor, asi, muhalif, öteki, sorunlu biri olarak damgalanır.
Anlaşmazlık Aşaması: Kritik bir olayla başlatılır.
Saldırganlık Aşaması: Saldırgan eylemler ve psikolojik saldırılar başlar.
Kurumsal Güç Aşaması: Yönetim durumu yanlış anlayarak bundan etkilenir ve örgütlü, kurumsal bir güçle baş etmek zorunda bırakılır.
İşine Son Verme Aşaması: Psikolojik baskı, travma sonrası stres bozukluğunu tetikler. (isyan,kavga ve ayrılma) Mağdur işini bırakmakla da psikolojik şiddet baskısından kurtulamaz.
Yeterlilik, Doğruluk ve Tarafsızlık
Yeterlilik, Doğruluk ve Tarafsızlık
İş sağlığı profesyonellerinin etkinliklerindeki temel amaçları, işçilerin sağlığı ve güvenliğinden yana olmalıdır. İş sağlığı profesyonelleri, yargılarını bilimsel bilgiye ve teknik yeterliğe dayandırmalı ve gerektiğinde uzman görüşüne başvurmalıdır. İş sağlığı profesyonelleri, doğruluk ve tarafsızlıklarına olan güveni tehlikeye atabilecek yargılardan, öneri ve etkinliklerden kaçınmalıdırlar
Profesyonel Bağımsızlık
Profesyonel Bağımsızlık
İş sağlığı profesyonelleri, işlevlerini yürütmede tam bir profesyonel bağımsızlık aramalı, bunu sürdürmeli ve gizlilik kurallarına dikkat etmelidirler. İş sağlığı profesyonelleri, özellikle sağlığa ve güvenliğe karşı tehlike oluşturan mesleksel riskler konusunda, işveren, işçi ve temsilcilerine önerilerde bulunurken, hiçbir koşul altında yargılarının ve beyanlarının bir çıkar çatışmasından etkilenmesine izin vermemelidirler.
Eşitlik, Ayrım Gözetmeme ve İletişim
Eşitlik, Ayrım Gözetmeme ve İletişim
İş sağlığı profesyonelleri, iş sağlığı hizmeti verdikleri insanlarla güven, gizlilik ve eşitliğe dayanan bir ilişki kurmalıdır. Durumlarına, yargılarına ya da iş sağlığı profesyonelinin danışmanlığına götüren nedene bakılmaksızın ve hiçbir ayrım gözetilmeksizin, tüm işçiler eşit olarak değerlendirilmelidir. İş sağlığı profesyonelleri, kendi aralarında, işin ve işteki çalışma ortamının koşulları ve düzenlenmesi konularında, en üst düzeyde kararlardan sorumlu üst düzey yönetim personeliyle ve işçilerin temsilcileriyle açık iletişim kanalları kurmalı ve bunu sürdürmelidir.
İş Sözleşmelerinde Etik Hüküm
İş Sözleşmelerinde Etik Hüküm
İş sağlığı profesyonelleri, sözleşmelerine etik hüküm konulmasını istemelidirler. Bu etik hüküm, özellikle profesyonel standartları, yönerge ve etik kuralları içermelidir.
İş sağlığı profesyonelleri, işlevlerini beklenen profesyonel standartlara ve etik ilkelere göre yürütmelerine izin vermeyen iş sağlığı uygulaması koşullarını kabul etmemelidirler. İş sözleşmeleri, yasal, sözleşmeye bağlı ve taraflar arasında kılavuzluğu içermeli ve anlaşmazlık yönetiminde özellikle kayıtlara ve gizliliğe erişimi kapsamalıdır. İş sağlığı profesyonelleri, iş ya da hizmet sözleşmelerinin profesyonel bağımsızlıklarını kısıtlayabilecek koşullar içermediğinden emin olmalıdırlar. Sözleşme koşulları hakkında kuşku oluşması halinde yasal dayanak aranmalı ve yetkili makama uygun şekilde danışılmalıdır.
Kayıtlar;
Kayıtlar;
İş sağlığı profesyonelleri, işletmedeki iş sağlığı sorunlarını tanımlama amacıyla, uygun bir gizlilik ölçüsü içerisinde yeterli kayıt tutmalıdır.
Bu tür kayıtlar çalışma ortamının izlemine ilişkin verileri, iş öyküsü gibi kişisel verileri ve iş riskleri ile ilgili öykü, mesleksel tehlikelere maruz kalma konusunda kişisel izlem ve uygunluk sertifikaları gibi iş sağlığı verilerini içerir. İşçilerin, çalışma ortamının izlemine ilişkin verilere ve kendi sağlık kayıtlarına erişimi sağlanmalıdır.
Tıbbi Gizlilik
Tıbbi Gizlilik
Bireysel tıbbi veriler ve tıbbi araştırma sonuçları, iş sağlığı hekimi ya da iş sağlığı hemşiresinin sorumluluğu altında korunan gizli tıbbi dosyalara kaydedilmelidir.
Tıbbi dosyaların erişimi, iletilmesi ve açıklanması, yerel düzeyde geçerli olan tıbbi veriler hakkında ulusal yasa ve yönetmeliklere ve sağlık profesyonelleri ile tıbbi meslek sahipleri için ilgili ulusal etik kurallara göre düzenlenir.
Toplu Sağlık Verileri
Toplu Sağlık Verileri
Bireysel olarak tanınma olanağı bulunmayan durumlarda, işteki yönetime ve işçi temsilcilerine ya da bulundukları yerlerdeki güvenlik ve sağlık komitelerine, korunmasız işçi gruplarının sağlığını ve güvenliğini koruma görevlerinde yardımcı olmak amacıyla, işçi gruplarına ait bütün sağlık verileriyle ilgili bilgi açıklanabilir. İş yaralanmaları ve meslek hastalıkları, ulusal yasalara ve yönetmeliklere göre yetkili makamlara bildirilmelidir.
Sağlık Profesyonelleri İle İlişkiler
Sağlık Profesyonelleri İle İlişkiler
İş sağlığı profesyonelleri, işle veya tümüyle işgücünün sağlığıyla ilişkili olan; işçilerin sağlığının korunması, bakımı ya da desteklenmesi gibi konularla ilgili olmayan kişisel bilgileri araştırmamalıdır. İş sağlığı hekimleri, işçinin onayı ile ve yalnızca söz konusu işçinin korunması, bakımı ya da sağlığının desteklenmesi amacıyla, işçinin kişisel hekiminden ya da hastane tıbbi personelinden daha fazla bilgi ve veri talebinde bulunabilir. Bu işlem sırasında, iş sağlığı hekimi, işçinin kişisel hekimini ya da hastane tıbbi personelini, yaptığı işlem ve gereken tıbbi bilginin ya da verinin amacı hakkında bilgilendirmelidir. İş sağlığı hekimi ya da hemşiresi, eğer gerekliyse işçinin onayı ile kişisel hekimine, işçinin sağlık durumu, risk oluşturan işteki tehlikeler, mesleksel riskler ve sorunlar hakkında bilgi verebilir.
Suistimalle mücadele
Suistimalle mücadele
İş sağlığı personeli, işçilerin sağlığı ve tıbbi verilerin gizliliğinin korunması konusunda, diğer iş sağlığı profesyonelleri ile işbirliği yapmalıdır. İş sağlığı profesyonelleri, bu kurallar içinde yer alan etik ilkelere aykırı olduğunu düşündükleri ilgili işlem ve uygulamaları tanımlamalı, değerlendirmeli ve bunlara dikkat çekmeli, gerektiğinde yetkili makamları haberdar etmelidirler. Bunlar; özellikle iş sağlığı verilerinin kötü kullanımı, bulguların gizlenmesi ya da alıkonması, tıbbi gizliliğin ihlal edilmesi ya da bilgilerin bilgisayara konması gibi kayıtların korunmasındaki yetersizliğe dair örneklerdir.
Sosyal Taraflarla İlişkiler
Sosyal Taraflarla İlişkiler
İş sağlığı profesyonelleri, insan onuruna saygı göstermek ve iş sağlığı uygulamasının kabul edilebilirliğini ve etkinliğini artırmak amacıyla, tam bir profesyonel bağımsızlığın ve tıbbi gizliliğin korunmasını garanti etmenin gerekliliği konusunda, işverenleri, işçileri ve temsilcileri bilinçlendirmelidir.
Etiği Destekleme ve Denetim
Etiği Destekleme ve Denetim
İş sağlığı profesyonelleri, iş sağlığı uygulamasında en yüksek etik standardı uygulayabilmek için,işverenlerin, işçilerin ve onların örgütlerinin ve yetkili makamların desteğini ve işbirliğini istemelidirler. İş sağlığı profesyonelleri, uygun standartların konulmuş olduğundan ve bunların karşılandığından, eğer eksiklikler varsa bunların ortaya çıkarılıp düzeltildiğinden, ve profesyonel performansın sürekli gelişmesini garantilemek için gerekli adımların atıldığından emin olabilmek amacıyla, etkinliklerin profesyonel olarak denetimine ilişkin bir program başlatmalıdırlar.
Özel Bilgileri Koruma
Özel Bilgileri Koruma
İş sağlığı profesyonellerinin görevleri arasında, işçinin yaşamını ve sağlığını koruma, insan onuruna saygı ve iş sağlığı politikaları ile programlarında en yüksek etik ilkeleri geliştirmede yer alır. Profesyonel davranış, dürüstlük, tarafsızlık, sağlık verilerinin gizliliğini ve işçilerin özel bilgilerini korumayı da içermektedir.
Yetkinlik
Yetkinlik
İş sağlığı profesyonelleri, görevlerini yerine getirirken tam profesyonel bağımsızlığa sahip olması gereken uzmanlardır. Görevleri için gerekli olan yeterliliği edinip sürdürmeli ve işlerini doğru uygulamayla ve profesyonel etik kurallara uygun biçimde yürütmelerini sağlayacak koşulları talep etmelidirler.
Etik
Etik
Yasal Yasal
Değil
Etik Dışı
MADDE 4 – (1) Denetim görevlileri;
MADDE 4 – (1) Denetim görevlileri;
a) Görevlerini herhangi bir baskı, etkileme ve yönlendirme olmaksızın yerine getirir; tarafsızlığına zarar verecek veya çevresinde böyle bir izlenim uyandıracak herhangi bir faaliyet veya ilişkinin içerisinde yer almaz; her türlü baskıya karşı tarafsızlığını muhafaza eder; siyasî, idarî, ekonomik, sosyal ve kültürel etkilerden kaçınır; tarafsızlığının etkilenmesi söz konusu olduğunda durumu yetkili makamlara bildirir.
b) Görevleriyle ilgili bilgi ve belgeleri toplarken, değerlendirirken, aktarırken ve sonuçlandırırken, önyargısız ve tarafsız şekilde hareket eder; kariyerinin gerektirdiği nesnellik ilkesine uyar.
c) Denetlenen birim ve taraflarca ileri sürülen bilgi, belge ve görüşleri alır; elde ettiği diğer bilgi ve belgelerle birlikte adil, tarafsız ve nesnel bir şekilde değerlendirir.
c) Denetlenen birim ve taraflarca ileri sürülen bilgi, belge ve görüşleri alır; elde ettiği diğer bilgi ve belgelerle birlikte adil, tarafsız ve nesnel bir şekilde değerlendirir.
ç) Raporlarını; denetimin amacına uygun nitelikte, süresi içinde, somut, güvenilir ve geçerli kanıtlara dayalı olarak özlü, açık, tam ve kesin olarak düzenler.
d) Raporlarında yer verdikleri önlem ve tavsiyeleri gerekçeli olarak belirtir.
e) Denetimlerine tâbi kişi, kurum ve kuruluşlar nezdinde aracılıkta bulunamaz
