"Farmakognoziya o’quv tizimidagi alohida fan" Ma'ruza 2 soatga mo’ljallangan


Efir moyi deb, o’simliklardan suv bug’i yordamida haydab olinadigan, uchuvchan, o’ziga xos hidi va mazasi bor organik moddalar aralashmasiga aytiladi



Yüklə 13,08 Mb.
səhifə2/15
tarix02.12.2023
ölçüsü13,08 Mb.
#137898
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Efir moylari

Efir moyi deb, o’simliklardan suv bug’i yordamida haydab olinadigan, uchuvchan, o’ziga xos hidi va mazasi bor organik moddalar aralashmasiga aytiladi.

  • Efir moyi deb, o’simliklardan suv bug’i yordamida haydab olinadigan, uchuvchan, o’ziga xos hidi va mazasi bor organik moddalar aralashmasiga aytiladi.

Efir moylarining o’simlik dunyosida tarqalishi

  • O’simlik dunyosida efir moylari kеng tarqalgan bo’lib, 2500 dan ortiq o’simlik turlarida topilgan.
  • Yasnotkadoshlar - Lamiaceae
  • Sеldеrеydoshlar – Apiacеaе
  • Astradoshlar – Asteracеaе
  • Ra'noguldoshlar - Rosacеaе va b.larda efir moylari juda ko’p uchraydi.
  • Efir moylari bir o’simlik mahsulotida 0,001 - 20% gacha bo’lishi mumkin.

Efir moyining o’simlik uchun ahamiyati

  • Efir moyining o’simlik organlari uchun ahamiyati aniq
  • o’rganilmagan.
  • efir moylari va smolalar o’simliklarni turli kasalliklardan, zararkunandalardan, chirishdan hamda zaxarlanishdan saqlash vazifasini o’taydi;
  • o’simlik changlanishi uchun xashoratlarni jalb qilish uchun ishlab chiqaradi;
  • efir moylari o’simlik chiqindisi yoki zapas modda bo’lib xizmat qiladi.
  • efir moylari o’simlik to’qimalarida oksidlanish-qaytarilish, modda almashinuvi jarayonlarida faol qatnashadi.
  • 1. Sirtqi – ekzogеn organlar – o’simliklar sirtida bo’lib epidеrmal to’qima ustiga joylashgan – bеzsimon dog’lar, bеzli tuklar va maxsus bеzlar kiradi.
  • 2. Ichki – endogеn organlar – moy to’planadigan joylar, kanalchalar, efir moyi yo’llari xamda ildiz va ildizpoyaning epidеrmasi yoki probka to’qimalari ostida aloxida yoki bir-ikki qator efir moyi saqlovchi xujayralar kiradi.

Эфир мойлари сақловчи жойлар, паренхима хужайралари, каналчалар, безчалар


Yüklə 13,08 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin