2. Iqtisadi inteqrasiya anlayışı, onun məzmunu və amilləri.
Müasir dövrdə dünya iqtisadiyyatında iki meyl özü-nü göstərir. Bir tərəfdən, ölkələr arasındakı iqtisadi əlaqələr inkişaf edir, ticarət liberallaşdırılır, kommunikasiya və in-formasiya sistemlərinin, texniki standartların yaradılması ilə əlaqədar dünya təsərrüfatının qloballaşması güclənir, di-gər tərəfdən isə, ölkələrin region səviyyəsində iqtisadi cəhət-dən bir-birilərinə yaxınlaşmaları və qarşılıqlı fəaliyyət gös-tərmələri prosesi gedir, iri regional inteqrasiya strukturları formalaşır, dünya təsərrüfatının müstəqil mərkəzləri meyda-na çıxır. Bütün bünlar beynəlxalq iqtisadi inteqrasiyanın nəticələri olmaqla, həm də onun daha da təkmilləşdirilmə-sini zəruri edir.
Beynəlxalq Iqtisadi Inteqrasiya (BII) ölkələr və milli təsərrüfatlar arasında dərin və sabit əlaqələrin, əmək bölgü-sünün müxtəlif səviyyələrdə və formalarda inkişaf etdiril-məsi əsasında onların iqtisadiyyatının iqtisadi-siyasi cəhət-dən birləşməsi deməkdir. Bu proses müxtəlif səviyyələrdə iqtisadi münasibətlər, o cümlədən filiallar yaratmaqla bir-birilə yaxınlaşan ölkələrin ayrı-ayrı firmaları arasında əməkdaşlığın həyata keçirilməsi formasıdır. Dövlətlərarası səviyyədə isə, inteqrasiya, onların arasında iqtisadi birlik-lərin yaradılması əsasında formalaşır.
Firmalararası əlaqələrin sürətlə inkişaf etməsi, bu və ya digər regionda əmtəə və xidmətlərin, kapitalın və iş qüvvəsinin sərbəst surətdə hərəkətinin təmin olunmsına yönəldilmiş dövlətlərarası tənzimlənməni, habelə birgə iqtisadi, valyuta-maliyyə, elmi-texniki, sosial, xarici və müdafiə siyasətinin yeridilməsini zəruri edir. Bunların nəticəsində regional valyuta, infrastruktur, ümumi iqtisadi vəzifələr, dövlətlərarası idarəetmə və maliyyə təşkilatları üzrə vahid təsərrüfat kompleksləri formalaşır.
Dostları ilə paylaş: |