Chet el tilshunosligida keng tarqalgan fonologiya nazariyalari quyidagilardir. 4. Dixotomik fonologiya nazariyasi (AQSH) ham keng tarqalgan boTib, u jahon tillaridagi fonemalami o‘n ikki juft binar
farqlanish belgilari asosida tasnif etish metodini taklif etdi, biroq
nazariyadagi ba’zi kamchiliklar, xususan, barcha farqlanish belgilarining binar, ya’ni ikkitadan qarama-qarshilik asosida berilgani, ulami spektral analiz qilish natijalari barcha tillar
uchun bir xil emasligi, terminlaming noqulay va tushunarsizligi
kabi qator masalalar tuzatishlami talab qiladi.Bu kamchiliklarni tuzatish natijasida uni ko'pgina
tillarning fonemalar tizimini tadqiq qilishda qo'llanib kelmoqda.Boshqa keng tarqalmagan
fonologik nazariyalar quyidagilar:
01 M akro va mikrofonema nazariyasi. AQSH tilshunosi U. Tuodl tomonidan 1935-yilda taklif etilgan.
02 03 Generativ fonologiya nazariyasi (AQSH). 04 Glossematik fonologiya nazariyasi (Daniya).
Ikkipog'onali fonologiya nazariyasi. Bu fonologiya nazariyalari ichida alohida qarashlar va oqimlar ham bor. Ularda tilning fonologik sistemasini juda mavhum tadqiq qilish va sxematik ravishda qarash hollari mavjud. Bunday kamchiliklar ulami konkret tillarga tatbiq etishda qiyinchilik tug‘diradi. Haqiqiy fonologiya nazariyalari chuqur ilmiy asoslangan va tillami tadqiq etishda qulay metodlarni taklif etgan bo‘lmog‘i lozim. “
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT ”
