GüMRÜk yönetmeliĞİ

Kontrole ilişkin yükümlülükler

Madde 121- Taşıtlarla ve taşıttaki eşyayla ilgili olarak aşağıdaki yükümlülüklere uyulması zorunludur:
1) Taşıt araçlarına, Türkiye Gümrük Bölgesine gümrük kapılarından giriş ve çıkış yaptırılması, hava araçlarında ise yetkili gümrük idaresinin bulunduğu havalimanlarına inilmesi ve buralardan kalkış yapılması gerekir.
2) Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki limanlardan gelen gemiler Gümrük Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller ya da mücbir sebep olmadıkça, gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştiremezler.
Beklenmeyen haller ya da mücbir sebeplerle 1 inci ve 2 nci bendlerde belirtilen yükümlülüklere uyulamadığı takdirde yükümlülüğe tabi kişi ya da onun yerine hareket eden kişiler en yakın gümrük idaresini bu durumdan ve eşyanın bulunduğu hal ve yerden haberdar ederler.
3) Türk ve yabancı donanmasına mensup harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine mensup hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulunun izni ile gelen yabancı devletlerin hava harp gemileri, beklenmeyen haller nedeniyle ve mücbir sebeple, duruma göre;
- İnebilecekleri yetkili gümrük idaresi bulunan havaalanları haricinde bir yere inerek,
- Gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştirerek,
Geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi içinde demir atmaya ya da konaklamaya mecbur kalınması halinde, bu gemiyi ya da hava gemisini Gümrük Bölgesine getiren ya da onun yerine hareket eden kişiler, mahalli gümrük idaresini bu durumdan gecikmeksizin haberdar etmek zorundadır.
4) Beklenmeyen haller ya da mücbir sebeple, Türkiye karasuları içinde taşıdığı eşyayı denize atan, karaya çıkaran, başka bir taşıta aktaran ya da bu eşyayı toplayan gemi kaptanları ya da diğer kişiler, eşyanın gümrük statüsünün belirlenmesi ve diğer önlemlerin alınması amacıyla, en yakın gümrük idaresini bu durumdan ve eşyanın bulunduğu hal ve yerden haberdar ederler.

Bu nitelikteki eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve gerektiğinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmesini sağlayacak önlemler Müsteşarlıkça belirlenir.

5) Özel bir izin ile Türkiye’ye gelen ve giden hava gemilerinin kaptan ve pilotları talimata uygun hareket ederler.
6) Türkiye Gümrük Bölgesine boş gelen taşıtların, bu Yönetmeliğin 7 no.lu ekinde yer alan örneğe uygun form ile gümrük idaresine bildirilmesi gerekir.
7) Yabancı limanlardan gelen veya Türkiye’den yabancı limanlara giden gemilerin geliş ve gidişlerinden en az üç saat önce sahip veya acentesi tarafından ilgili gümrük idaresine bilgi verilir.
Söz konusu bilgi, duruma göre, geminin ne zaman ve ne kadar yolcu ve yük ile gelmesinin veya gitmesinin muhtemel bulunduğunu, nereye demirleyeceğini, limanda ne kadar kalacağını ve hangi limana gideceğini içerir.
Bilgi verme yükümlülüğüne uyulmaması durumunda, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (c) bendi uyarınca aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı usulsüzlük cezası iki kat olarak uygulanır.
Gümrük idaresi bu bilgi olmadan gemilerin yabancı limana hareketine izin vermez.
Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan ya da gümrükle ilişiği bulunmayan gemilerin, bu Yönetmeliğin 8 no.lu ekinde yer alan izin kağıtları geciktirilmeksizin derhal verilir.
Acentesi olmayan gemilerin izin kağıtları, manifestoları veya boş geldiklerine dair dilekçeleri alınmadıkça verilmez.
Tatil günlerinde boş veya yüklü olarak gelip, yine aynı günlerde boş veya yüklü olarak gidecek gemilere, limana gelişlerinden önce acenteleri tarafından çalışma saatleri dahilinde ilgili gümrüklere müracaat edildiği takdirde, izin kağıtları bu gümrüklerce verilir.
Gümrük idaresinin kapalı olduğu tatil günlerinde, giden gemilerin hareket belgeleri gümrük muhafaza kuruluşunca verilebilir.
Gümrük işlemleri tamamlanıp harekete hazır olan gemiler, gümrük idaresinin verdiği izin kağıdının gümrük muhafaza memurları tarafından kontrol edilmesinden sonra limandan ayrılabilir.
Ancak kuvvetli şüphe ve ihbar bulunduğu hallerde, bu durum bir tutanakla tespit edilerek, geminin muayenesi yapılır. Yapılan kontrol sonuçları bir tutanağa kaydedilir ve geminin hareketine izin verilir.
Yabancı ülkelere götürülmek üzere birçok Türk liman ve iskelelerinden yük ve yolcu alan gemiler bu iskelelerin hepsinde ayrı ayrı kontrole tabi tutulur.
Limana gelen ya da limandan ayrılan gemilerin kaptanları bu Yönetmeliğin 9 no.lu ekindeki soru kağıtlarını doldurarak o limandaki gümrük muhafaza idaresine teslim etmek zorundadır.
Kaptanın verdiği soru kağıdındaki bilgilere itibar edilir. Ancak, bu soru kağıdındaki bilgilerin çelişkili olması ya da kuvvetli şüphe veya ihbar bulunması halinde, durum bir tutanağa bağlanarak, manifesto ve diğer belgelerle birlikte, geminin gizli yerlerini, ambar, bölme ve girişlerini gösteren planı istenerek, bu belgelere göre geminin muayenesine geçilir. Kontrol sırasında, geminin depoları, büfe, kiler, koğuş, bagaj yerleri gözden geçirilir. Gerek görülmedikçe, eşya yüklemeye mahsus ambarlar dışarıdan muayene edilir. Bu kontroller sırasında mühür altına alınması gerekli görülen yerlerdeki mühürler, geminin hareketinden önce muhafaza memurları tarafından sökülür.
İstanbul veya Çanakkale Boğazından girerek, birden fazla Türk limanına uğrayacak gemilerin ilk varış limanında gümrük muhafaza görevlileri tarafından yapılacak kontrolleri sırasında düzenlenecek soru kağıtları, müteakip varış limanları sayısı kadar fazla nüsha düzenlenerek gemi kaptanına verilir.
Boğazlarda veya yolda veya ilk varış limanında kontrolleri yapılmış gemiye ait soru kağıtları müteakip varış limanında veya limanlarında gemi kaptanı tarafından gümrük muhafaza görevlilerine ibraz edilir.
Gümrük muhafaza görevlilerince kaptana, ibraz ettiği soru kağıdındaki beyan ve bilgilere ilave etmek istediği bir husus bulunup bulunmadığı sorularak, durum, soru kağıdı üzerinde belirtilip kaptan tarafından imzalanmasından sonra işlemler tamamlanır.
İhbar veya ciddi bir şüphe olmadıkça, kontrolleri yapılmış olan bu gemiler ayrıca bir kontrole tabi tutulmazlar.
Soru kağıtlarının örneklerini alan gümrük ve gümrük muhafaza idareleri bunları tarih sırası ile ayrı bir dosya içinde saklarlar.
İstanbul Gümrükler Muhafaza Başmüdürlüğü veya Çanakkale Gümrük Muhafaza Müdürlüğünce, ilgili acentenin yazılı bildirimine istinaden boğazlardan geçen gemiler hakkında gidecekleri Marmara veya diğer Türk limanlarındaki gümrük ve gümrük muhafaza İdaresine faks veya elektronik posta yoluyla bilgi verilir.
Bu şekilde bilgilendirilen varış limanındaki gümrük muhafaza idareleri, bu bildirimleri düzenli bir şekilde kayıt ve takip altında tutar. Makul bir süre içinde gelmeyen gemiler hakkında aynı yer gümrük idaresi ile koordineli olarak faks veya elektronik posta gönderen idare başta olmak üzere, güzergah üzerindeki muhtemel diğer varış limanları gümrük muhafaza idareleri nezdinde geminin akıbeti ile ilgili girişimde bulunmak suretiyle takibatı sonuçlandırır.
8) Türkiye Gümrük Bölgesine karayoluyla gelen taşıtların gümrük denetlemesi bitmeden ve ilgili gümrük idaresinin izni alınmadan söz konusu taşıta yük ve yolcu alınıp verilemez, taşıt yoluna devam edemez.
Bu yükümlülüğe aykırı hareket edilmesi durumunda, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin (4) üncü fıkrasının (b) bendi uyarınca aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ceza dört kat olarak uygulanır.
Gümrük idaresinin izniyle denetimden önce eşya ve yolcu indirilmesi ve bindirilmesi mümkündür.
9) Eşyanın, bulunduğu taşıt araçlarından gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yerlerde ve söz konusu idarelerin izniyle boşaltılması ya da aktarılması gerekir.
Eşyanın, tamamen veya kısmen acilen boşaltılmasını gerektiren kaçınılmaz bir tehlikenin varlığı durumunda bu izin aranmaz. Bu gibi durumlarda, en yakın gümrük idaresi derhal haberdar edilir.
10) Türkiye Gümrük Bölgesine giren demiryolu taşıtlarının denetimi bitmeden ya da gümrük idaresinin izni olmadan trenin vagonları değiştirilemez ve vagonların ekleme ya da çıkarma suretiyle düzeni değiştirilemez.
Bu yükümlülüğe uymayanlara Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrasına göre usulsüzlük cezası uygulanır.
Zorunlu görülen hallerde, gerekli önlemler alınarak kontrol ve muayeneden önce yukarıda belirtilen değiştirme işlemleri yapılabilir.
11) Taşıtlarla Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın Müsteşarlıkça belirlenen özel düzenlemeler dışında kalan durumlarda gümrüğe sunulması gerekir.
12) Taşıtlarla Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın getiren kişi tarafından gümrüğe sunulmasını izleyen ilk mesai günü sonuna kadar ilgili gümrük idaresine özet beyan verilir.
13) Gümrük idaresine özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belge verilmeden taşıtlardan eşya boşaltılamaz.
Bu yükümlülüğe uyulmaması, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 4 üncü fıkrasının (c) bendi uyarınca aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ceza tutarının dört katı usulsüzlük cezasını gerektirir.
14) Belgelerde kayıtlı eşyanın cinsinin doğru olarak beyan edilmesi ya da kaplarının türleri ile üzerinde kayıtlı numara ve işaretlerin özet beyan kayıtlarına uyumlu olması gerekir.
Aksi takdirde, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 4 üncü fıkrasının (c) bendi uyarınca aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ceza tutarının dört katı usulsüzlük cezası uygulanır.