GüMRÜk yönetmeliĞİ

Gerçekte ödenen veya ödenecek olan fiyata ilave edilecek unsurlar

Madde 95- Bu Yönetmeliğin 89 uncu maddesinde yer alan satış bedeli yöntemi hükümlerine göre gümrük kıymeti belirlenirken, ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına aşağıdaki ilaveler yapılır.
a) Aşağıdaki unsurlara eşyanın fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına dahil edilmemiş ancak alıcı tarafından üstlenilen bölümü;
1) Satın alma komisyonları dışındaki komisyonlar ve tellaliye,
2) Gümrük işlemleri sırasında söz konusu eşya ile tek eşya muamelesi gören kapların maliyeti,
3) İşçilik ve malzeme giderleri dahil ambalaj bedeli,
b) İthal eşyasının üretiminde ve ihraç amacıyla satışında kullanılmak üzere alıcı tarafından doğrudan veya dolaylı olarak bedelsiz veya düşük bedelle sağlanan, fiilen ödenmeyen veya ödenecek fiyata dahil edilmemiş olan aşağıda sayılan mal ve hizmetlerin kıymetinden verilecek uygun miktardaki pay;
1) İthal eşyasına katılan malzeme, aksam, parça ve benzerleri,
2) İthal eşyasının üretimi sırasında kullanılan araç, gereç, kalıp ve benzeri aletler,
3) İthal eşyasının üretimi sırasında tüketilen maddeler,
4) İthal eşyasının üretimi için gereken ve ithal ülkesi dışında gerçekleştirilen mühendislik, geliştirme, sanat ve çizim çalışmaları, plan ve taslak hazırlama hizmetleri,
c) Kıymeti belirlenecek eşyanın satış koşulu gereği, alıcının doğrudan veya dolaylı olarak ödemesi gereken, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata dahil edilmemiş olan royalti ve lisans ücretleri,
d) İthal eşyasının tekrar satışı veya diğer herhangi bir şekilde elden çıkarılması ya da kullanımı sonucu doğan hasılanın doğrudan veya dolaylı olarak satıcıya intikal eden kısmı,
e) İthal eşyası için Türkiye’deki giriş liman veya mahalline kadar yapılan nakliye ve sigorta giderleri.
Bu maddeye göre fiilen ödenen veya ödenecek fiyata yapılacak ilaveler için objektif ve ölçülebilir veriler esas alınır.
Gümrük kıymetinin belirlenmesinde, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata bu maddede öngörülenler dışında hiçbir ilave yapılamaz.
İthal eşyasının gümrük kıymetinin belirlenmesi sırasında Türkiye’de çoğaltılması hakkı için yapılan ödemeler ve Türkiye’ye ihraç amacıyla satışında bir satış koşulu olmaması kaydıyla, dağıtım veya tekrar satış hakları için alıcının yaptığı ödemeler, bu maddenin (c) bendi kapsamında değerlendirilmez ve fiilen ödenen veya ödenecek fiyata ilave edilmez.

Gümrük kıymetine dahil edilmeyecek giderler
Madde 96- İthal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırdedilebilmeleri koşuluyla, aşağıdaki giderler gümrük kıymetine dahil edilmez.
a) Eşyanın, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi ile Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerine giriş yerine varışından sonra yapılan nakliye ve sigorta giderleri,
b) Sınai tesis, makine veya teçhizat gibi ithal eşyası için ithalattan sonra yapılan inşa, kurma, montaj, bakım veya teknik yardıma ilişkin giderler,
c) İthal eşyasının satışıyla ilgili olarak bir finansman anlaşması uyarınca alıcı tarafından üstlenilen faiz giderleri,
d) Satın alma komisyonları,
e) Eşyanın ithali veya satışı nedeniyle Türkiye’de ödenecek ithalat vergileri.
Bu maddenin (c) bendinde belirtilen hallerde, finansmanın satıcı veya bir başka kişi tarafından sağlanmış olmasına bakılmaz. Ancak, finansman anlaşmasının yazılı olarak yapılmış olması ve gerektiğinde alıcının;
- Eşyanın, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyattan satıldığını,
- Söz konusu faiz oranının, finansmanın sağlandığı ülkede o tarihte bu tür bir işlem için geçerli olan faiz oranı seviyesini aşmadığını,
Kanıtlaması şarttır.
Çabuk bozulabilir eşyada gümrük kıymetinin belirlenmesi
Madde 97- Bu Yönetmeliğin yukarıda belirtilen kıymet tespit yöntemlerine istisna olarak, genellikle konsinye şekilde teslim edilen çabuk bozulabilir eşyanın gümrük kıymetinin belirlenmesinde beyan sahibinin talebi üzerine gümrük idaresince basitleştirilmiş usuller uygulanır. Bu usullere göre kıymet belirlenirken, beyan sahibinin elindeki bilgilere göre hesaplanmış ve gümrük idarelerince kabul edilebilecek geçici bir kıymet esas alınır.
Bilgisayarlarda kullanılmak üzere ithal edilen veri ya da komutlar yüklü bilgi taşıyıcılarının gümrük kıymetinin belirlenmesi
Madde 98- Bilgisayarlarda kullanılmak üzere, ithal edilen veri ya da komutlar yüklü bilgi taşıyıcılarının gümrük kıymetinin belirlenmesinde, sadece taşıyıcı ortamın kendisinin maliyeti veya kıymeti esas alınır. Bu nedenle, taşıyıcı ortamın maliyet veya kıymetinden ayırdedilebilmesi koşuluyla, gümrük kıymeti, veri veya komutların maliyet veya kıymetini içermez.
Bu maddede geçen;
- Taşıyıcı ortam deyimi, entegre devreler, yarı iletkenler ve bu tür devre veya cihazlarla bütünlük oluşturan benzeri araç ve aletleri,
- Veri veya komutlar deyimi, ses, sinematografik veya video kayıtlarını,
Kapsamaz.
Kıymetin tespitinde kullanılacak döviz kuru
Madde 99- Eşyanın gümrük vergisine esas alınacak kıymetinin Türk Lirası olarak beyanı zorunludur. Fatura veya diğer belgelerde yazılı yabancı paralar, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilir.
Alıcı ile satıcı arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Madde 100- Gümrük kıymetinin belirlenmesinde alıcı ile satıcı arasındaki ilişkinin varlığı yalnızca aşağıdaki durumlarda kabul edilir.
a) Birbirlerinin memuru veya idarecileri olmaları,
b) Birbirlerinin yasal ortakları olmaları,
c) İşçi ve işveren ilişkisi içinde bulunmaları,
d) Her iki firmanın oy hakkı veren hisse senedi veya sermaye paylarının en az %5’i doğrudan veya dolaylı olarak aynı kişilere ait veya bu kişilerin kontrolü altında veya elinde bulunması,
e) Birinin diğerini dolaylı veya dolaysız olarak kontrol etmesi,
f) Her ikisinin de doğrudan veya dolaylı olarak bir üçüncü kişi tarafından kontrol edilmesi,
g) Her ikisinin birlikte, bir üçüncü kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak kontrol etmesi,
h) Aynı ailenin üyeleri olmaları.
Tek acente, tek distribütör veya tek bayii olarak birbiri ile iş ilişkisi içinde bulunan kişilerin yukarıdaki kıstaslara uymaları durumunda, ilişki içinde oldukları kabul edilir.
Royalti ve lisans ücretleri
Madde 101- Royalti ve lisans ücretleri ile ilgili olarak aşağıdaki hükümler uygulanır.
a) Gümrük Kanununun 27 nci maddesinin 5 inci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, ithal eşyasının gümrük kıymeti satış bedeli yöntemine göre belirlenirken, royalti veya lisans ücreti ödemeleri fiilen ödenen veya ödenecek fiyata aşağıdaki koşullarla ilave edilir.
1) Ödeme kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olmalıdır.

2) Ödeme bu eşyanın satış koşulu olarak yapılmalıdır.

b) İthal eşyasının sadece Türkiye’de imal edilen eşyanın karışımındaki maddelerden biri veya bir parçası olması durumunda, ithal edilen eşya için fiilen ödenen veya ödenecek fiyatta düzeltme sadece royalti veya lisans ücreti bu eşya ile ilgili ise yapılabilir.
Eşyanın monte edilmemiş bir şekilde veya sulandırma veya ambalajlama gibi satıştan önce küçük işlemlerden geçecek şekilde ithal edilmesi durumunda, bu, bir royalti veya lisans ücretinin ithal edilen eşya ile ilgili kabul edilmesini engellemez.
Eğer royalti veya lisans ücretleri kısmen ithal edilen eşya ile kısmen de ithal edilmelerinden sonra eşyaya eklenen parçalarla veya ithalat sonrası faaliyetler veya hizmetler ile ilgiliyse, uygun bir paylaştırma sadece nesnel ve somut verilere dayalı olarak yapılır.
c) Bir markanın kullanılmasına ilişkin bir royalti veya lisans hakkı, ithal edilen eşya için fiilen ödenen veya ödenecek fiyata sadece aşağıdaki durumlarda ilave edilir.
1) Royalti veya lisans ücreti, aynı durumda yeniden satılan veya ithal edildikten sonra sadece küçük değişikliklerden geçen eşyaya ilişkin ise,
2) Eşya, ithalattan önce veya sonra yapıştırılan ve royalti veya lisans ücretinin ödendiği marka altında pazarlanıyorsa,
3) Alıcı, bu tür eşyayı satıcı ile ilişkisi olmayan diğer satıcılardan temin etme özgürlüğüne sahip değilse.
d) Alıcının bir üçüncü kişiye royalti veya lisans ücreti ödemesi durumunda, bu maddenin (a) bendinde öngörülen koşullar, satıcı veya satıcı ile ilişkili olan bir kişinin alıcıdan bu ödemeyi yapmasını istememesi durumunda yerine getirilmiş sayılmaz.
e) Bir royalti veya lisans ücretinin miktarı ithal edilen eşyanın fiyatına bağlı olarak belirleniyor ise, aksi yönde bir kanıt bulunmadığı sürece, bu royalti veya lisans ücretinin ödenmesinin kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olduğu varsayılır.
Ancak, bir royalti veya lisans ücretinin miktarı ithal edilen eşyanın fiyatına bakılmaksızın belirleniyor ise, bu royalti veya lisans ücreti ödenmesinin de kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olduğu kabul edilebilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Eşyanın Ağırlığı ve Kapları

Eşyanın ağırlığı
Madde 102- Gümrük Tarifesinde ağırlık esasına göre vergiye tabi eşyada vergiye esas ağırlıklar ile bazı pozisyon ve alt pozisyonların kapsamının belirlenmesine esas alınan ağırlıklar brüt ağırlık ve net ağırlık olarak değerlendirilir. Bu Yönetmelikte net ağırlığa veya sadece ağırlığa atıfta bulunulan hallerde eşyanın kendi ağırlığı anlaşılır.
Brüt ağırlığın tespiti
Madde 103- Brüt ağırlık, eşyanın kendi ağırlığı ile tüm iç ve dış ambalajları ve kaplarının ağırlığı toplamından oluşur.
Brüt ağırlık üzerinden vergiye tabi eşya ambalajsız geldiği takdirde, bu eşya bulunduğu haldeki ağırlığı üzerinden vergiye tabi tutulur.
Değişik vergi oranlarına ve aynı zamanda brüt ağırlıkları üzerinden vergiye tabi eşyanın aynı ambalaj içinde gelmesi halinde, eşya net ağırlıkları üzerinden tartılır ve ambalaj ağırlığı orantılı olarak net ağırlıklara ilave edilir.
Net ağırlığın tespiti
Madde 104- Net ağırlık, eşyanın tüm iç ve dış ambalajlarından tamamıyla ayrılarak tartılması sonucunda tespit olunan kendi ağırlığından oluşur.
Özel ambalajlar
Madde 105- Aşağıda yazılı hallerde, eşyanın ambalajı ayrı olarak beyan edilir ve girdikleri tarife pozisyonlarına göre vergiye tabi tutulur.
a) Alışılmış ve bilinen maddelerden olmayan veya gereğinden farklı bir şekilde yapılmış bulunan ambalajlar,
b) Ait oldukları eşyanın faturasında kıymeti ayrı gösterilen ve aynı zamanda bağımsız bir ticaret eşyası niteliğini arz eden ambalajlar,
c) İthalat vergilerinden kaçınmak amacıyla ambalaj olarak getirilen eşya.
Yukarıda belirtildiği şekilde kendi tarifeleri üzerinden vergiye tabi ambalaj maddelerinin vergi oranı, içindeki eşyanın gümrük vergi oranından düşük veya buna eşit bulunduğu takdirde, ambalaj maddelerinin gümrük vergisi, eşyanın tabi bulunduğu vergi oranları üzerinden ve eşya ile birlikte hesaplanır.
Ağırlık üzerinden vergiye tabi eşyanın alışılagelmiş ambalajı niteliğinde olmayan kutu, kılıf ve mahfazalarının gümrük vergisi oranları, içindeki eşyanın vergi oranından daha yüksek bulunduğu takdirde, kendilerine ait tarife pozisyonları üzerinden vergiye tabi tutulur.
Kıymet üzerinden vergiye tabi eşyanın kutu, kılıf ve mahfazaları, bunların başlı başına bir ticari eşya niteliğinde olmaması ve kıymetinin eşyanın kıymetine dahil bulunması şartıyla gümrük vergisine tabi tutulmaz.
Örnekleme yöntemiyle yapılan muayenede vergilerin hesaplanması
Madde 106- Ağırlıkları üzerinden gümrük vergisine tabi eşyanın örnekleme yöntemiyle yapılan gümrük muayenesi sırasında;
a) Muayene edilen kapların vergiye esas olan ağırlıklarında beyana göre fazlalık bulunur ve bu fazlalık yüzde beşi geçmezse, muayene edilen kapların tartı neticesine göre bulunan ağırlıkları tahakkuka esas tutulur. Muayene edilmeyen kapların beyan edilen vergi ile esas ağırlıklarına, tartılan kaplarda bulunan fazlalığın ortalaması esas alınarak ilaveler yapılır.
b) Beyan sahipleri tartılmayan kaplara bu suretle ilaveler yapılmasını kabul etmeyip tamamının tartılmasını istedikleri takdirde, bu talep yazılı olmak şartıyla muayeneyi yapan memur tarafından kabul olunur.
c) Muayene edilen kaplarda bulunan ortalama ağırlık fazlalığı % 5’i geçtiği takdirde, bütün kaplar açılır, tartılır ve bulunacak miktar tahakkuka esas tutulur.
d) Tartılan kaplarda beyana göre eksiklik saptanırsa, muayene edilen kaplarda görülen kilo eksiklikleri, eşyanın içine konulduğu dış ve iç ambalajlarının durumuna göre, çalınmadan ileri gelmiş olmadığı ve eşya tabiatı icabı hava etkisi veren cins ve nev’iden bulunmadığı veya mahallinden noksan gönderildiğinin kanıtlayıcı belgelerle ispat edilmediği takdirde, bulunan ağırlık eksiklikleri nazara alınmayarak sahibinin beyan ettiği kilo vergi tahakkukuna esas tutulur.
e) Kilo eksikliği bulunan eşyanın dış ve iç ambalajlarında bozuk, kırık,delik ve yırtık gibi çalınma şüphesi veren haller bulunmayıp da, eşyanın cins ve nev’ini hava etkisiyle ağırlığını kaybeder nitelikte görüldüğü veya mahallinden noksan gönderildiğinin ispat edildiği takdirde, vergi tahakkukuna tartı neticesinde bulunan miktarlar esas tutulur ve durum muayene memuru tarafından beyannamesine eklenecek bir tutanakla tespit olunur.
(d) ve (e) bentlerinde belirtilen hallerde, idarenin ve yükümlünün bütün kapları muayene ettirmek hakkı saklıdır.
f) Noksan çıkan eşyanın dış ve iç ambalajlarındaki kırık,bozuk, yırtık ve delik gibi çalınma şüphesi veren haller görüldüğü ve bu kaplar geçici depolama yerlerine veya antrepolara rezerveli olarak alınmamış olduğu takdirde, bozuk kapların tamamı muayene olunur ve durum bir tutanakla tespit edilerek noksanlığın ne suretle hasıl olduğu hakkında inceleme ve soruşturma yapılır.
Yapılan soruşturma neticesinde, noksan çıkan eşyanın yükleme boşaltma, geçici depolama yerlerinde ve antrepolarda ziyaa uğradığı anlaşılırsa, sorumlular hakkında l9l8 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri dairesinde, gerekli kovuşturma yapılarak, beyanname sahiplerinden yalnız muayenede tespit edilen ağırlık üzerinden vergi alınır.
g) Ambalajı kırık, yırtık veya dağınık olmasından ötürü geçici depolama yerlerine veya antrepolara rezerveli olarak alınmış eşyada, muayene sırasında görülecek kilo eksiklikleri rezerve tutanağındaki eksikliklere uygun olduğu takdirde, vergi tahakkuku bulunan kilo üzerinden yapılır. Bulunan kilo rezerve tutanağındaki ağırlıktan daha noksan görüldüğü takdirde, durum bir tutanakla tespit edilerek yukarıdaki fıkrada yazılı hükümlere göre gerekli kovuşturmaya geçilir.
h) Muayene edilen kapların bazılarında beyana göre noksanlık ve bazılarında da fazlalık görüldüğü takdirde, idarenin ve yükümlünün bütün kapları açtırmak hakları saklı kalmak üzere, her biri ayrı ayrı nazara alınır ve yukarıda yazılı hükümlere göre hareket olunur.
i) Ağırlık ölçüsü dışında, adet, baş, metreküp gibi ölçüler üzerinden vergiye tabi eşyanın bu ölçülerinde muayene sırasında beyana göre tespit olunacak fazlalık veya eksiklikler hakkında da yukarıdaki maddelerde yazılı esaslar dairesinde işlem yapılır.
İç ambalajlarından ayrılabilen veya ayrılmayan eşyanın ağırlığının tespiti
Madde 107- Türk Gümrük Tarife Cetvelinde ağırlıklarına göre tasnif edilerek ayrı ayrı vergi oranlarına tabi tutulmuş eşyanın, tarife pozisyonunu tayin için yapılacak tartılarda ilk iç ambalajlarından ayrılabilenler saf olarak, iç ambalajlarından ayrılamayanlar ise ambalaj ile birlikte tartılır ve elde edilecek ağırlıklar tarifedeki yerinin tayinine esas tutulur.
Hacim tespiti
Madde 108- Deniz taşıtlarının tonajlarını tayin için, belgelerinde yazılı miktarlar nazara alınır. Vergiye esas olan istiap hacmi tonilatosu belgelerinde açıkça gösterilmemiş olan veya tereddüt edilen hallerde bu durum yetkili liman makamlarından sorulur.
Gerekli görülen hallerde sıkıştırılmış gazların hacimleri gümrük laboratuarlarında tespit olunur. Tehlikeli veya özel tedbirler alınması gerektiren bu tür eşya, yetkili resmi kuruluşlarda veya bunların bulunmadığı yerlerde özel kuruluşlarda ölçülür. Bu kuruluşlara ait olanların belgelerinde hacimleri gösterilmiş ise vergi tahakkukuna bu ölçüler esas alınır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Taşıtların Kontrolü ve Gümrük Bölgesine Getirilen Eşya Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulana Kadar Uygulanacak Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM

Taşıtların Kontrolü

Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve bölgeden çıkışı
Madde 109- Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve bu bölgeden çıkışı söz konusu bölgenin giriş noktalarından ve bölge içinde bulunan gümrük kapılarından yapılır.
Giriş ve çıkış gümrük kapıları ile havayolu taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde inebilecekleri ve gümrük işlemi yapılan havalimanları ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri alınarak Müsteşarlıkça belirlenir ve Resmi Gazetede yayımlanır.
İthalat ve ihracat vergilerinden muaf eşyayı, belirlenen gümrük kapıları dışında kalan yerlerden izinsiz olarak ithal veya ihraç edenler ile ithale ve ihraca teşebbüs edenler hakkında, Gümrük Kanununun 239 uncu maddesi gereğince, söz konusu eşyanın ithalata konu olması halinde, CIF değerinin, ihracata konu olması halinde ise, FOB değerinin onda biri oranında para cezası uygulanır.
İthalat veya ihracat vergilerinden muaf olan ve olmayan eşyayı gümrük kapıları dışında kalan yerlerden izinsiz olarak ithal veya ihraç edenler veya buna teşebbüs edenlerle ilgili olarak ceza öngören diğer kanunlardaki hükümler saklıdır.
Beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerle gümrük kapıları dışından Türkiye Gümrük Bölgesine girenler, bu durumu en yakın gümrük idaresine bildirerek, getirilen eşyanın bulunduğu hal ve mahalden idareyi haberdar etmek zorundadır.
Bu nitelikteki eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve gerektiğinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmesini sağlayacak önlemler Müsteşarlıkça belirlenir.
Gümrük yolu
Madde 110- Gümrük yolu, Türkiye Gümrük Bölgesinin giriş noktalarındaki gümrük kapıları ile bu bölgenin içinde yer alan gümrük kapıları arasında izlenmesi zorunlu olan yollardır.
Bu yollar ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri alınarak Müsteşarlıkça belirlenir ve Resmi Gazetede yayımlanır.
Genel hizmete açık demiryolları gümrük yolu sayılır.
Taşıt araçlarının beklenmeyen durumlar ve mücbir sebepler dışında kalan nedenlerle bu yollar dışında seyretmesi halinde, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 6 ncı fıkrasının (b) bendi uyarınca, aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ceza sekiz kat olarak uygulanır.
Beklenmeyen durumlarda ya da mücbir sebeple izlenmesi zorunlu olan yollar izlenemediği takdirde, söz konusu yükümlülüğe tabi olan ya da onun adına hareket eden kişiler gecikmeksizin en yakın gümrük idaresine bu durumu ve eşyanın bulunduğu hal ve yeri bildirmek zorundadır.
Bu nitelikteki eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve gerektiğinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmesini sağlayacak önlemler Müsteşarlıkça belirlenir.
Gemilerin izleyeceği yol
Madde 111- Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki limanlardan gelen gemiler, Gümrük Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller ya da mücbir sebepler olmadıkça ya da gümrük denetimi gerektirmedikçe, gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştiremez, yolda duramaz, başka gemilerle temas edemez ve gümrük idaresi bulunmayan yerlere yanaşamaz.
Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan gemiler de serbest dolaşımda olmayan eşya alması ya da yolda yabancı bir limana uğraması durumunda, yukarıdaki fıkrada belirlenen hükme tabidir.
Yabancı limanlardan gelip Türk limanlarına veya nehirlere girecek olan gemiler gümrük denetlemesi yapılmak üzere belirli yerlerde durur ya da yol keserler.
Türkiye Gümrük Bölgesine giren gemilerin rota değiştirmesi, yolda durması, başka gemilerle temas etmesi, gümrük gözetimi yapılması için yol kesmemesi veya gümrük idaresi bulunmayan yerlere yanaşması durumunda, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 6 ncı fıkrasının (a) bendi uyarınca aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ceza sekiz kat olarak uygulanır.
Türkiye Gümrük Bölgesine giriş-çıkış zamanı
Madde 112- Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve çıkışı ve buna ilişkin gümrük işlemleri normal çalışma saatleri içinde yapılır.
Ancak,
a) Demiryolu katarları ve düzenli sefer yapan deniz, nehir, kara ve hava taşıtları gece ve gündüzün her saatinde Gümrük Bölgesine girip çıkabilirler. Düzensiz seferli olan ve yolcu getiren deniz, nehir, kara ve hava taşıtları da aynı şekilde Gümrük Bölgesine girip çıkabilirler.
b) İşletme teşkilatı bulunan limanlarda, gemiler gece ve gündüz her saatte yük ve yolcu alıp çıkarabilirler.
c) Zorlayıcı sebeplerle çalışma saatleri dışında gümrük idaresi olan bir limana girmek veya bu limandan ayrılmak zorunda kalan gemilerin yük alıp verme istekleri de gümrük idarelerince kabul edilir. Yolcu ve turist taşıyan her türlü gemi mesai saatleri dışında gümrük idaresi bulunan bir limana girip çıkabilir.
Gümrük gözetimine ve kontrolüne tabi taşıtlar
Madde 113- Türkiye Gümrük Bölgesine giren ve çıkan karayolu, denizyolu, havayolu ve demiryolu taşıtları gümrük gözetimine tabidir. Söz konusu araçlar yürürlükteki hükümlere uygun olarak gümrük idarelerince kontrol edilir.
Türk ve yabancı donanmasına mensup harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine mensup hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulunun izni ile gelen yabancı devletlerin hava harp gemileri, içinde eşya bulunmaması halinde, gümrük gözetimine tabi değildir. İçinde kendi işlevine uygun ve gemiden çıkarılmayacak eşya dışında eşya bulunan harp gemileri ve hava harp gemilerinin komutanları, gümrük muayenesi ve diğer gümrük işlemlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla söz konusu eşyayı içeren bir listeyi en geç yirmidört saat içinde en yakın gümrük idaresine bildirirler. Söz konusu gemilerin komutan ve diğer mürettebatına ait eşya da bu hükme tabidir.
Boğazlardan transit geçen gemiler, Montrö Sözleşmesi ve Ticaret ve Seyrüsefain Andlaşmalarındaki en çok kayırılan ülke kuralı gereğince, kontrole tabi tutulmazlar. Bu gemiler, dışarıdan gözetim altında bulundurulur.
Müsteşarlık, Türk limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan, serbest dolaşıma tabi olmayan eşya taşıyan, yolda yabancı bir limana uğrayan gemiler ile bunların yolcu ve yüklerini kontrolde ve gümrük işlemlerinde kolaylık sağlayacak usul ve esaslar belirleme konusunda yetkilidir.
Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan gemiler dışında kalan gemilerin Türkiye limanları arasındaki seferleri ve taşımaları gümrük gözetimine tabi tutulabilir. Bu tür gemiler Müsteşarlıkça belirlenecek koşullar ile verilecek izin çerçevesinde serbest dolaşımda olmayan eşyayı Türkiye limanları arasında transit olarak taşıyabilir.
Kontrol yapacak memurlar
Madde 114- Gelen ve giden karayolu taşıtlarının kontrolü hakkındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, taşıtların denetimi, görevli gümrük muhafaza memurları tarafından yapılır.
Gemiler, gemilerin yükü ve bunlara ait gerekli bütün defter, belge ve kayıtlar denetlenir, gerektiğinde ambarlar ve eşya bulunan diğer yerler mühür altına alınır.
Kontrolün ne zaman yapılacağı
Madde 115- Taşıtların kontrolü günün her saatinde yapılabilir.
Taşıtların aranması
Madde 116- Taşıtların aranması gereken hallerde durum tutanakla saptanarak, arama, mahallinin en büyük gümrük ve/veya gümrük muhafaza amirinden izin alınmak suretiyle yapılır.
Görülen evrakın resmi mühürle mühürlenmesi ve tutanak
Madde 117- Kontrol edilen her türlü belge, resmi mühürle mühürlenir ve kontrolü yapan memur ya da grup amiri tarafından imzalanır. Eşyanın zaptolunması veya mevzuata aykırılıklar bulunması halinde, durum bir tutanakla tespit edilir.