Güneş Sistemi'ndeki cüce gezegenlerden biridir. 2006 yılında alınan bir kararla gezegen sınıfından çıkarılıp cüce gezegen olarak tanımlandı ve Güneş Sistemindeki gezegen sayısı sekize düştü

Plüton

Güneş Sistemi'ndeki cüce gezegenlerden biridir. 2006 yılında alınan bir kararla gezegen sınıfından çıkarılıp cüce gezegen olarak tanımlandı ve Güneş Sistemindeki gezegen sayısı sekize düştü. Diğerleri arasında güneşten en uzak olanıdır. 1930 yılında keşfedilmiştir. Büyüklük bakımından Merkür'den sonra gelir. Güneşin çevresinde 248,4 yılda döner. Dönüş hızı saniyede 4,8 km.'dir. Güneşe en yakın olduğu yer 4.500 km., en uzak olduğu yer 7.400 milyon km.'dir. Üzerinde hayat yoktur.

Diğer gezegenler gibi, güneşten aldığı ışıkları geri yansıtır. En hassas teleskoplarla dahi ancak sönük olarak gözlenebilir. 1930 senesinde Amerikan astronomu Clyde W. Tombaugh tarafından keşfedilmiştir. Hakkında bilinenler azdır. atmosfer uyduları ve güçlü teleskoplarla gözlenebilir.Sahaların çok genişlemesine rağmen son derece uzakta bulunduğu için ancak bir nokta büyüklüğünde gözükmektedir. Çok uzakta bulunduğu için boyutları hakkında verilen ölçüler faraziyeye dayanır. Bu faraziyelere göre çapı en az ay ve en fazla yer çapının yarısı kadardır.

Yoğunluğu 5.55 g/cm 3 gibi oldukça fazla bir miktara ulaşmaktadır. Güneşten milyarlarca kilometre uzakta olduğu için, yüzey ısısının çok düşük olduğu tahmin edilmektedir. Bu tahmine göre Plüton donmuş bir buz küresinden başka bir şey değildir. Plütonun her geçen sene biraz daha parlaklığı artmaktadır. Bunun sebebi yörüngesinde güneşe gittikçe yaklaşmasıdır. Plütonun güneş etrafındaki bir turu 248 sene sürer. Kendi etrafındaki dönüşü ise 6,3867 gündür.

1800 lü yıllarda Neptün, Uranüs’ün yörüngesindeki hareketlerin düzensizliği sayesinde bulunmuştur. Fakat daha sonraki yıllarda, Neptün’ün varlığının Uranüs’ün hareketlerindeki düzensizliği açıklamadığı ve Neptün’ün de kendi hareketlerinin düzensizlikler gösterdiği anlaşılınca Neptün’ün ötesinde de bir gezegen olduğu tahmin edildi. Bu tahminden sonra araştırmalara girişildi. Sonuçta 15 yıllık bir çalışmayla, Clyde Tombaugh 1930 yılında Plüton’u keşfetti.

Plüton Neptün’den daha sönük, Ay’dan bile daha küçük bir gök cismidir, parlaklığı 14.5 kadirdir ve ancak en büyük teleskoplarla gözlenebilir. Gelişmiş teleskoplar bile Plüton’u ayrıntılarıyla gözleyemezler. Plüton yapısal olarak kaya ve buzdan oluşur. Plüton’un Charon, Niks ve Hidra adlı 3 uydusu vardır. Garip olan, Plüton’un uydusu Charon, Plüton’dan daha büyüktür. Bu durum Plüton ve Charon’un bir “ikili sistem” olarak kabul edilmelerine yol açmıştır.

Plüton’un yörüngesi 17 derecelik bir eğime sahiptir. Ayrıca bu yörünge dış merkezliği büyük bir yörüngedir. Bu durum, Plüton’un Güneş’e uzaklığının 4 milyon km ile 7 milyon km arasında değişiklik göstermesine neden olur. Plüton Güneş etrafındaki dönüşünü 248 Dünya yılında tamamlar. Plüton çok ince bir atmosfere sahip olup, yüzey sıcaklığı -200 santigrat derece civarındadır.

Plütonun bir uydusu vardır. Charon ismi verilen bu uydu yaklaşık 1200 km çapında ve kütlesi Plüton’unkinden yaklaşık 10 kat azdır. Charon ve Plüton bir bakıma güneş sisteminin ikiz gezegeni kabul edilir. Charon’un Plüton etrafında dönüşü, Plüton’un kendi etrafında dönüşüne eşit olup 6.3867 gündür. Charon’un geç keşfedilmesinde dönüşlerdeki bu muntazam kilitlenmenin önemi büyüktür. Gerek Plüton ve gerekse Charon’un atmosferinde metan bulunduğu ve iç yapılarının dünyaya benzediği, yani merkezinde katı bir çekirdek bulunduğu tahmin edilmektedir.

Sözlükte "plüton" ne demek?

1. Güneş dizgesinde neptün'den daha uzakta bulunan, 1930 yılında bulunmuş olan küçük bir gezegen.

Plüton, 2006 yılının Ağustos ayına kadar gezegen olarak kabul edilen, fakat 2006’da Uluslararası Astronomi birliğinin belirlediği bazı kriterlere göre gezegen sınıfından çıkartılmış, Güneş sistemindeki cisimlerden biridir. Peki bu kriterler neler? Plüton gerçekten gezegen mi değil mi? Tüm bunların cevabını vermeden önce biraz Plüton’u tanıyalım.

1800 lü yıllarda Neptün, Uranüs’ün yörüngesindeki hareketlerin düzensizliği sayesinde bulunmuştur. Fakat daha sonraki yıllarda, Neptün’ün varlığının Uranüs’ün hareketlerindeki düzensizliği açıklamadığı ve Neptün’ün de kendi hareketlerinin düzensizlikler gösterdiği anlaşılınca Neptün’ün ötesinde de bir gezegen olduğu tahmin edildi. Bu tahminden sonra araştırmalara girişildi. Sonuçta 15 yıllık bir çalışmayla, Clyde Tombaugh 1930 yılında Plüton’u keşfetti.

Plüton Neptün’den daha sönük, Ay’dan bile daha küçük bir gök cismidir, parlaklığı 14.5 kadirdir ve ancak en büyük teleskoplarla gözlenebilir. Gelişmiş teleskoplar bile Plüton’u ayrıntılarıyla gözleyemezler. Plüton yapısal olarak kaya ve buzdan oluşur. Plüton’un Charon, Niks ve Hidra adlı 3 uydusu vardır. Garip olan, Plüton’un uydusu Charon, Plüton’dan daha büyüktür. Bu durum Plüton ve Charon’un bir “ikili sistem” olarak kabul edilmelerine yol açmıştır.

Plüton’un yörüngesi 17 derecelik bir eğime sahiptir. Ayrıca bu yörünge dış merkezliği büyük bir yörüngedir. Bu durum, Plüton’un Güneş’e uzaklığının 4 milyon km ile 7 milyon km arasında değişiklik göstermesine neden olur. Plüton Güneş etrafındaki dönüşünü 248 Dünya yılında tamamlar. Plüton çok ince bir atmosfere sahip olup, yüzey sıcaklığı -200 santigrat derece civarındadır.

Peki, atmosferi var, Güneş etrafında dönüyor, üzerinde mevsimsel hareketler var, kendi ekseni etrafında dönüyor, uydulara sahip, yuvarlak bir yapıda… Tüm bu özelliklerine rağmen Plüton neden gezegenlik sınıfında dışlandı?

Şimdiye kadar Plüton’un özelliklerini anlattık, şimdi bir de Uluslararası Astronomi Birliğinin 2006 yılında yeniden düzenleyip açıkladığı “gezegen olma koşulları”na bir bakalım;

1) Güneş (ya da her hangi bir yıldız) etrafında dönme.
2) Kendi kütlesinden dolayı küresel bir yapıya sahip olma.
3) Yörüngesindeki “enkazı” (yani her türlü başka küçük gök cismini) temizlemiş olma.

Bu özelliklere baktığımızda; Plüton Güneş etrafında dönüyor: tamam. Küresel bir yapıya sahip: bu da tamam. Fakat 3.özellik yani yörüngesindeki enkazı temizleme: bu tamam değil. Plüton, yörüngesindeki dönüşünü 248 Dünya yılında tamamlar demiştik. Bu kadar uzun sürede dolaşılan yörüngeyi “temizlemek” haliyle imkansızdır. Ayrıca, Plüton’un çevresi “temiz” olmak bir yana Kuiper Kuşağı denilen, asteroit ve başka küçük cisimle dolu bir alana ev sahipliği yapar. Haliyle bu durum gezegen olma kriterlerinden üçüncüsüne tamamen terstir ve 2006 yılının ağustos ayında bu kritere uymadığı için gezegen statüsünden çıkartılmıştır.

Uluslararası Astronomi Birliği Plüton’u gezegenlikten çıkartınca, Plüton ve Plüton benzeri cisimler için “cüce gezegen” sınıfı kurdu. Bu sınıf genellikle gezegen olma kriterlerinden üçüncüsüne uymayan gök cisimlerinden oluşur. Aralarında bir zamanlar onuncu gezegen diye anılan Xena(Zeyna), daha önceleri asteroit olarak kabul edilen Ceres, Eris gibi cisimler bulunur. Bu arada bir başka ilginç nokta; Ceres ve Eris, Plüton’dan daha büyük bir kütleye sahiptir.

Plüton, 

Güneş sistemindeki

 dokuzuncu 

gezegendir

. Güneş sistemindeki en küçük gezegen (28000 km)olduğu için ve 

dışmerkezli

Tümünü oku (yeni pencerede açılır)

 bir 

yörüngeye

 sahip olduğu için, bir gezegen olup olmadığı konusunda tartışmalar çıkmıştır. Ancak bu konudaki tek kabul gören otorite, 

Uluslararası Gökbilim Birliği

Uluslararası Astronomi Birliği, dünyanın pek çok yerindeki ulusal astronomi topluluklarını birleştirir. Uluslararası anlamda astronomlar tarafından, yıldızların, gezegenlerin ve diğer gökbilimsel cisim ve olguların isimlendirilmesi konusunda sorumlu resmi makam ve astronominin resmi kurulu olarak kabul görmektedir.

Tümünü oku (yeni pencerede açılır)

 (International Astronomical Union; IAU), Plüton'u gezegen olarak sınıflandırmıştır. 

Gezegen, 

Arizona

 

Lowell Gözlemevi

'nde astronom 

Clyde Tombaugh

 tarafından 

18 Şubat

 

1930

 tarihinde keşfedilmiştir. Tombaugh, Plüton'u 

Neptün

'ün yörüngesindeki anormallikleri açıklayabilecek bir gök cismini ararken bulmuştur. 

Güneş sisteminin 

Sedna

 sayılmazsa en uzak gezegenidir. Büyüklüğü 

Ay

'ın 1/6 sı kadardır. Yoğunluğu suyun 2 katıdır. Ekliptikle en fazla açıyı yapan gezegendir. Bu yüzden 

1978

-

2000

 yılları arasında 

Güneş

'e 

Neptün

'den daha yakın olmuştur. Uzun süre tek bilinen uydusu 

Charon

 olarak kaldı. 2005 yılında 2 küçük uydusu daha bulundu. Bu uydulara 2006 yılında Hydra ve Nix adı verildi. Charon, Plüton'a, Ay'ın dünyaya yaptığı gibi hep aynı yüzünü gösterir. 

NASA

, Plüton gezegenini inceleyerek güneş sisteminin sayılı gizemlerinden birkaçına daha ışık tutmayı planlıyor. "

New Horizons

" olarak isimlendirilen 700 milyon dolarlık bir proje dahilinde, şu ana kadar hiçbir uzay aracının gitmediği ve hakkında çok az bilgi bulunan Plüton gezegenine gidilecek. Buzla kaplı nesnelerin hakim olduğu, Neptün'ün ötesindeki 

Kuiper Kemeri

 olarak adlandırılan bölgede yer alan Plüton'un yanı sıra uydusu Charon da incelenecek. 

Proje ile aynı ismi taşıyan New Horizons uzay aracını Atlas 5 roketi taşıyacak. STAR 48B isimli motorlarla desteklenen Atlas 5 roketi, uzay aracını saniyede 16 kilometrelik bir hıza çıkaracak. Fakat bu hızda bile, 4.9 milyar kilometre uzakta bulunan Plüton'a ulaşmak en az 10 yıl sürecek. Gezegenler arasındaki değişken diziliş göz önünde bulundurulduğunda, fırlatma tarihinin değişmesi durumunda bu süre daha da artabilecek. New Horizons uzay aracı, 

Florida

'daki 

Cape Canaveral

 uzay üssünden 

19 Ocak

 

2006

 tarihinde fırlatıldı.

Plüton ve uydu isimlerinin mitolojik hikayeleri

Yunan mitolojisine göre Nyx, Pluto tarafından yönetilen yer altı dünyasına Styx nehri üzerinden ruhları taşıyan kayıkçı Charon’un annesi ve aynı zamanda da gece tanrıçası. Uyduları keşfeden Uluslarası Gökbilim Birliği, ismi önceden Nyx olarak adlandırılan iki asteroid’le karışmaması için Nix olarak değiştirdi. Hydra ise Pluto’nun krallığını koruyan dokuz başlı mitolojik yılanın adı. Uyduları keşfeden takımın başındaki astronom Alan Stern, bu isimleri seçerken Güneş sistemimizin kapısını korumaya uygun olduklarını düşündüklerini belirtiyor. İsimlerin seçiminde rol oynayan bir başka etken ise NASA’nın Plüton projesi olan New Horizons (Yeni Ufuklar) kelimeleri ile aynı baş harflerini taşıyor olmaları. (Bu bölüm, Whop dergisinin Temmuz 2006 sayısında yer alan Umut Eroğlu imzalı "Uzaydan Haberler" sayfasından alıntıdır)

Plüton gezegen mi?

Ağustos 2006'da toplanan Uluslararası Astronomi Birliği, yeni bir gezegen tanımı geliştirmişti. Buna göre güneş sistemindeki gezegenlerin sayısı 9'dan 12'ye çıkacak ve Plüton da gezegen statüsünü koruyacaktı. Ancak birçok gökbilimci buna karşı çıktı ve Plüton'un 'cüce gezegen' olarak nitelendirilmesine karar verdi. 

Plüton 1930'da keşfedilerek Güneş Sistemi'nin dokuzuncu ve son gezegeni olarak kabul edilmişti. Bu zamana dek Güneş Sistemi'nde sekiz gezegen vardı. Bunların Güneş'e uzaklığı mesafe sırasıyla, Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. 

Ancak son dönemde bazı uzmanlar diğer sekiz gezegenden çok daha küçük ve uzak olan, bir buz ve kaya kütlesi durumundaki Plüton'un gezegen kabul edilemeyeceğini savunuyordu. 

Eğer söz konusu tanım kabul edilmiş olsaydı üç gökcismi daha gezen olarak kabul edilecekti. Bunlar, şimdiye dek Plüton'un uydusu kabul edilen Charon, üç yıl önce keşfedilen 2003 UB313 adlı gök cismi ve Mars ile Jüpiter arasındaki Ceres adlı dev bir asteroid.

24 Ağustos 2006 tarihinde, gökbilim camiasında hâlâ birçok tartışmaya sebep olmayı sürdüren bir olay gerçekleşti. Güneş Sistemi’nin o zamanlar 9.gezegeni olarak kabul edilen Plüton, Uluslararası Gökbilim Birliği (IAU) tarafından Prag’ta düzenlenen bir konferansta yapılan oylama ile gezegenlikten çıkartıldı. Bu olay hem bazı gökbilimcilerin ve diğer bilim dallarından bilimcilerin, hem de halk içinde bilimi seven insanların çeşitli eleştirilerine maruz kaldı. Her ne kadar halktan insanların eleştirileri çoğu zaman duygusal nedenlerden olsa da, bu eleştirilerin içinde haklı olunan bazı kısımlar da vardı. Bu yazımızda size Plüton’un keşfedilişinden yapısına, gezegenlik sınıfından çıkartılmasındaki nedenlerden bu süreçte yapılan eleştirilere kadar birçok konudan söz edeceğiz. Plüton’un Keşfedilişi 1905 yılında Amerikalı gökbilimci Percival Lowell, Plüton’un varlığına ilişkin ilk ipucunu Neptün ve Uranüs’ün yörüngelerindeki sapmaları gözlemleyerek yakalamayı başardı. Bu iki gezegenin ötesinde bulunan başka bir gezegenin buna neden olabileceğini öne sürdü ve tahmini olarak yerini 1915 yılında saptamayı başardı; ancak Plüton’u keşfedemeden hayata veda etti. 1930 yılında Lowell ve diğer gökbilimcilerin çalışmalarının ışığında, Clyde Tombaugh nihayet Plüton’u kesin olarak keşfetti. Adını Roma yeraltı tanrısı Pluto’dan alan gezegenin adı Venetia Burney isimli 11 yaşındaki bir kız çocuğun önerisiyle belirlendi.

Bu yazının kaynağı: https://bilimfili.com/pluton-gezegenlikten-cikartildi/

Plüton’un Yapısı Plüton ve uydusu Charon’un boyutlarının Kuzey Amerika ile karşılaştırılmış hali. Plüton, Güneş’e 5,9 milyar kilometre uzaklıkta bulunan Neptün-ötesi bir gök cismidir. Kuiper Kuşağı’nda yer almaktadır ve bu kuşaktaki diğer gök cisimlerine göre en büyüklerden biri olmasına rağmen, Dünya’nın uydusu olan Ay’dan daha küçüktür. Hatta o kadar küçüktür ki, genişliği ABD’nin neredeyse yarısı kadardır. Gezegenin yüzeyi Antartika’dan bile daha soğuktur; eğer Dünyamız bu kadar soğuk olsaydı, soluduğumuz hava bile donmuş halde olacaktı! Plüton’un 1/3’ü buzdan, 2/3’ü ise kayasal yapıdan oluşmaktadır. Dünyamızın yerçekiminin 15’te 1’i kadar bir yerçekimi kuvvetine sahiptir. Yani eğer gezegenimizde 60 kilo geliyorsanız, Plüton’da tartı 4 kilo gösterirdi. Plüton’un uyduları ‘kendi eksenleri etrafında’, Güneş Sistemi’ndeki diğer bütün uydulardan daha hızlı dönmektedirler. Henüz kanıtlanmamış olmakla birlikte, Plüton’un yüzeyinin altında bir okyanus olduğu düşünülmektedir. Yüzeyindeki buz tabakasının kalınlığı 10 km civarındadır. 1 Plüton günü 6,5 Dünya gününe eşittir. Plüton’un 1 yılı 248 Dünya ‘yılına’ eşittir. Yani eğer Plüton’da doğmuş olsaydınız, ilk doğum gününüz için 248 Dünya yılı kadar bir süre beklemeniz gerekecekti. Charon, Kerberos, Styx, Nix ve Hydra isimli uydulara sahiptir. Plüton’un yapısı ile ilgili verdiğimiz bu bilgilerden sonra gezegenin sahip olduğu birtakım garipliklere göz atmakta fayda var.

Bu yazının kaynağı: https://bilimfili.com/pluton-gezegenlikten-cikartildi/

Plüton’un Sahip Olduğu Farklılıklar ve Gezegenlikten Çıkarılma Süreci Plüton, Güneş Sistemi’nde bulunan gezegenlere göre belli başlı farklılıklara sahip. Bu gariplikler keşfedildikten sonra gökbilimciler tarafından Plüton’un gezegen sınıfında mı, yoksa cüce gezegen sınıfında mı olması gerektiği tartışılmaya başlanmıştı. Tuhaflıklardan ilki, Plüton’un yörüngesinin diğer gezegenlere göre çok daha fazla eliptik ve daha eğik olmasıdır. Bunu şöyle açıklarsak daha net anlaşılacaktır: Diğer sekiz gezegen aşağıdaki görselde görülebileceği üzere nispeten düz birer yörünge dizilimine sahiptir. Ancak Plüton, bu sekiz gezegenin yörüngesine göre 17 derecelik açıya sahip bir yörüngede dolanır. Neptün’ün yörüngesiyle Plüton’un yörüngesi çakışır ve bazı gökbilimciler, Plüton’un eskiden Neptün’ün uydusu olduğu hipotezini öne sürmüştür.

Bu yazının kaynağı: https://bilimfili.com/pluton-gezegenlikten-cikartildi/

Eleştiriler Plüton’un gezegenlikten çıkartılıp cüce gezegenlik sınıfına alınması her ne kadar saydığımız sebeplerden ötürü mantıklı olsa da bu süreç eleştirilerin hedefi olmaktan kaçamadı. Gelen ilk eleştirilerden biri bu kararın bir ‘oylama’ ile alınmış olmasınaydı. Bilimde demokrasi olamayacağını savunanlar oldu. Elbette bilimsel kararların kişilerin kullandığı oylara göre verilmesi çok da doğru değildir, bu hep doğru kararların alınacağı anlamına gelmeyebilir. Bu bağlamda yapılan bu eleştiriye hak verebiliriz; ancak bu tartışmaların sürdüğü dönemde böyle bir karar için kurulmuş bir komitenin başka nasıl karar vereceği de kitleler arasında merak konusu olmuştur. Gezegenbilimci Alan Stern ‘Gökbilim adına utandım. Verilen karar teknik açılardan ötürü iğrenç bir karar!’ ifadesiyle olaya tepkisini belli etmiştir. Yapılan bir başka eleştiri ise oylamaya katılan gökbilimcilerin sayısının Dünya’daki gökbilimcilerin yaklaşık %5’i kadar olmasıdır. Halk arasından bilimle ilgilenen insanlar ise bu durumu oldukça duygusal karşılamışlardır. Hatta kimi zaman bu olay aleyhinde protestolar düzenlenmiş ve çeşitli film ve dizilerde (Örneğin The Big Bang Theory) bu konuya göndermeler yapılmıştır. 2006 yılında göreve başlayan ve Plüton’a doğru yola çıkan New Horizons isimli uzay aracının 2015 tarihinde gezegenin yakınından geçmesiyle birlikte bizlere gönderdiği fotoğraflardan çoğuna çeşitli oynamalar yapılmış ve insanlar Plüton’u hâlâ sevdiklerini ve onu unutmadıklarını; hatta ve hatta onun ‘gönüllerde’ hâlâ bir gezegen olduğunu belirtmişlerdir. İngilizcede halk arasında ‘plütolanmak’ anlamına gelen bir sözcük sözlüklere girmiştir ve ‘rütbesi düşürülmek, ünvanı elinden alınmak’ anlamında kullanılmaktadır. Son olarak Uluslararası Gökbilim Birliği, 2008 yılında Plüton’u cüce gezegen sınıfından da alarak ‘Plütonumsu’ isimli yeni bir sınıfa almıştır.

Bu yazının kaynağı: https://bilimfili.com/pluton-gezegenlikten-cikartildi/

Plüton belki de Güneş Sistemi içerisinde en çok tartışma yaratan gökcismidir. İlk olarak 1930'da keşfedilmiştir ve 2006'ya kadar gezegen olarak kabul edilmiştir. Ancak 2005 yılında kendisinden %27 daha büyük Eris'in keşfi, Plüton'un gezegen statüsünün tartışılmasına neden olmuştur. Güneş Sistemi'nin dış bölümünde Plüton benzeri birçok gökcisminin keşfedilmiş olması, Plüton'u Ceres ve Eris ile birlikte cüce gezegen statüsüne sokmuştur.

Plüton, Güneş Sistemi içerisindeki 8 gezegen ve cüce gezegen Eris'ten sonra en büyük 10. gökcismidir. Ancak Plüton'un hacmi ve kütlesi Ay'dan bile küçüktür. Bugün birçok bilim insanı Plüton'u gezegen olarak kabul etmeye devam etmektedir.

Cüce gezegenin dış merkezli eğimi Plüton'u Güneş'e Neptün'den bile yakın konuma getirir. (görseli alt bölümde)



Plüton'un Charon, Nix ve Hydra isimli uyduları da vardır. Charon'un büyüklüğü Plüton'un yarısı kadardır. 2015 Haziran ayı içerisinde Plüton ve uydusu Charon'un ilk kez renkli fotoğrafı çekilmiştir. Taş ve buzdan oluşan Plüton'un Mars'a benzer kızıl rengi ise ilk kez Haziran 2015'te farkedilmiştir. 14 Temmuz 2015'te ise 2006 yılında uzaya gönderilen New Horizons uzay aracı cüce gezegene giden ilk araç ünvanına sahip olacaktır. Bu tarihten itibaren ise Plüton hakkında çok daha geniş bilgilere ulaşmak mümkün olacak.

Haberuzay üzerinde 14 Temmuz 2015'ten sonra Plüton hakkında neler öğrenildiğini takip edebilirsiniz.

1930 yılında keşfedilen ve Günel Sistemi'nin en büyük 10. gökcismi olan Plüton, gezegen olma durumu tartışılan gökcisimleri arasındadır. 2006 yılına kadar 9.gezegen olarak bilinen ve anılan Plüton, sonraki dönemde Güneş Sistemi dışında keşfedilen Chrion ve Eris ile birlikte anılmaya başlamış ve cüce gezegen sınıfına sokulmuştur.

Plüton ismi ilk olarak keşfedildiği dönemde Oxford öğrencisi olan ve 2009 yılında hayata veda eden Venetia Burney tarafından önerildi. Vetenia bu önerisini Plüton'un soğuk ve karanlık olma olasılığını yüksek gördüğü için mitolojide yer altı dünyasının tanrısı olan Plüton'dan esinlenerek bulduğunu söyledi.

Plüton'un yörünge hızı 4.888 km/sn'dir. Yüzey sıcaklığı ise -238c'dir. Plüton'un ince atmosferi dahi zaman zaman buz tutmaktadır. Plüton 5 doğal uyduya sahiptir. Bunlar; Şaron, P5, P4, Niks ve Hidra'dır

Bazı gökbilimciler bugün halen Plüton'un gezegen olduğunu öne sürmektedir.