Hagay, dar bir alana çok sayıda ruhsal sağduyu sığdırabilmeyi başa­ran ender peygamberlerden biridir

HAGAY
Giriş
“Hagay, dar bir alana çok sayıda ruhsal sağduyu sığdırabilmeyi başa­ran ender peygamberlerden biridir.”

– Frank E. Gaebelein

I. KUTSAL YAZILAR’DAKİ YERİ
Eski Antlaşma’nın bu ikinci en kısa kitabının eşsiz bildirisi çok açıktır: Ta­pınağı yeniden inşa edin! Sürgünden Filist’e geri dönen az sayıda kişi, tapınağı yeniden inşa etme işini on altı yıl boyunca savsaklamıştı. Bu nedenle Hagay uyuşuk Yahudiler’i çalışmaya başlamaları için teşvik etmekle görevlendirildi. Hagay bildirisini, Tanrı halkına gelecek görkemle birlikte, tanrıtanımaz uluslara gelecek yargıyı da kapsayacak biçimde genişletiyordu.
II. KİTABIN YAZARI
Hagay adı kutlama ya da bayram anlamına geldiğinden, Yahudi bayramla­rından birinde doğmuş olması olasıdır. Eski Antlaşma’da bu adı taşıyan tek ka­rakterdir. Belki de sürgünde doğmuş olduğundan, imanlı anne babası gelecek­teki sevinç dolu yenilenme umudunu taşıması için onu böyle adlandırmıştı.

Hagay Babil’den döndükten sonra, Zekeriya ve Malaki’yle birlikte görev alan peygamberlerin ilkidir. Ezra 5:1 ve 6:14’te de Hagay’dan söz edilir, ama yaşamı hakkında sahip olduğumuz bilginin fazla bir pratik değeri yoktur. Bu durum, bildiriye ve peygamberi görevlendiren Tanrı’ya verilen önemi işaret eder. Günümüzde görülen, vaizi yüceltme eğiliminin karşısındadır.¹

III. TARİH
Hagay Kitabı İ.Ö. 520 tarihinde yazılmıştır – “Kral Darius’un ikinci yılı” (I. Darius).
IV. ÖN OLAYLAR VE KONULAR
Tutsaklık sonrası dönemin peygamberi olan Hagay, Zerubbabil Babil’den ayrılan ilk gruba kılavuzluk ettiğinde ülkeye dönenler arasındadır. Görevi, hal­kını tapınağı yeniden inşa etmesi için teşvik etmekti (Ezr.5:1).

Buradaki anahtar ifade, “Ben sizinle birlikteyim”dir (1:13; 2:4). Diğer önem-li ifadeler ise şunlardır: “Tuttuğunuz yolları iyi düşünün” (1:5, 7; 2:15, 18), “Yüreklen” (2:4).

ANA HATLAR

I. İLK PEYGAMBERLİK – ALTINCI AYIN İLK GÜNÜ (1. Bölüm)

A. Tapınağın Yeniden İnşa Edilişi Konusundaki İhmalkârlık Nedeniyle İşitilen Azar (1:1-4)

B. Tapınağı Yeniden İnşa Etme Çalışmalarındaki Başarısızlık Kıtlık ve Kuraklıkla Sonuçlanır (1:5-11)

C. Hagay’ın Teşvik Ettiği Halk, Tapınaktaki Çalışmaya Yeniden Başlar (1:12-15)
II. İKİNCİ PEYGAMBERLİK – YEDİNCİ AYIN YİRMİ BİRİNCİ GÜNÜ (2:1-9)

A. Peygamber, Rab’bin Kendileriyle Birlikte Olduğuna Dair Güvence Vererek Halkı Tekrar Teşvik Etti (2:1-5)

B. Yeni Tapınağın Görkemi, Öncekinin Görkemini Aşacak (2:6-9)
III. ÜÇÜNCÜ PEYGAMBERLİK – DOKUZUNCU AYIN YİRMİ DÖRDÜNCÜ GÜNÜ (2:10-19)

A. Tapınak Taş Yığını Olarak Kaldığı Sürece Sunakta Kesilen Kurbanlar Murdardı (2:10-14)

B. Tapınağın Temeli Atılmadan Önce Halk Kıtlıktan Kırıldı (2:15-17)

C. Tapınaktaki Çalışmaya Yeniden Başlarlarsa, Rab Onları Bereketleyecekti (2:18, 19)

IV.DÖRDÜNCÜ PEYGAMBERLİK – DOKUZUNCU AYIN YİRMİ DÖRDÜNCÜ GÜNÜ (2:20-23)
Kralların Tahtlarının Devrilmesi ve Mesih’in Egemenliğinin Kurulması Vaadiyle Teşvik Edilen Halk.


YORUM
I. İLK PEYGAMBERLİK – ALTINCI AYIN İLK GÜNÜ (1. Bölüm)
A. Tapınağın Yeniden İnşa Edilişi Konusundaki İhmalkârlık Nedeniyle İşitilen Azar (1:1-4)
Bu peygamberliğin tarihi, Kral Darius’un (Med-Pers Kralı) egemenliğinin ikinci yılına aittir. Rab, Yahuda halkını tapınağı yeniden inşa etmeyi geciktir­dikleri ve ağaç kaplamalı evlerinde rahatça yaşadıkları için azarlar.
B. Tapınağı Yeniden İnşa Etme Çalışmalarındaki Başarısızlık Kıtlık ve Kuraklıkla Sonuçlanır (1:5-11)
Halk, kısa bir zaman önce uyarılmış olmalıydı. Rab’bin evini ihmal ettikle­rinde, açlık, susuzluk ve yoksullukla yüzleşmişlerdi. Rab şimdi onlara tapınak­taki işe başlamalarını buyurdu. Yıkık duran Tanrı’nın Tapınağı’ndan ötürü kuraklıktan başka bir şey bekleyemezlerdi.
C. Hagay’ın Teşvik Ettiği Halk, Tapınaktaki Çalışmaya Yeniden Başlar (1:12-15)
Yahuda valisi Zerubbabil ve başkâhin Yeşu sürgünden dönen halkla birlikte RAB’bin sözüne itaat ettiler. Tapınağı yeniden inşa etme buyruğundan yirmi üç gün sonra çalışmaya başladılar.
II. İKİNCİ PEYGAMBERLİK – YEDİNCİ AYIN YİRMİ BİRİNCİ GÜNÜ (2:1-9)
A. Peygamber, Rab’bin Kendileriyle Birlikte Olduğuna Dair Güvence Vererek Halkı Tekrar Teşvik Etti (2:1-5)
Yaklaşık bir ay sonra, yedinci ayda halk önceki tapınağın görkemini dü­şündüğünden, yeni bina konusunda hayal kırıklığına uğradı. Önderlere “güçlü olmaları” söylendi. Korkmamalıydılar, çünkü Tanrı’nın Ruhu araların­daydı.
B. Yeni Tapınağın Görkemi, Öncekinin Görkemini Aşacak (2:6-9)
Tanrı, önderlere gelecekteki (bin yıl) tapınağın yüceliğinin, öncekinden daha büyük olacağı konusunda güvence verip teşvik etti. Ulusların gümüşü ve altını, tapınağı güzelleştirmek için Yeruşalim’e akacaktır. 9a. ayetinde şunlar yazılıdır: “Yeni tapınağın görkemi öncekinden daha büyük olacak.” İki ta­pınak tek bir ev gibi görülürdü. Yüceliğe ek olarak, gelecekteki bu zaman için, aynı zamanda esenlik de vaat edilir.

III. ÜÇÜNCÜ PEYGAMBERLİK – DOKUZUNCU AYIN YİRMİ

DÖRDÜNCÜ GÜNÜ (2:10-19)
A. Tapınak Taş Yığını Olarak Kaldığı Sürece Sunakta Kesilen Kurbanlar Murdardı (2:10-14)
Üçüncü peygamberlik dokuzuncu ayın yirmi dördüncü gününde veril­mişti. Halka, kâhinlere iki soru sormaları söylendi: 1) Eğer biri giysisinin kıvrımları arasında kutsanmış et taşır ve o kıvrım başka bir yiyeceğe değerse, o yiyecek kutsal olur mu? Kâhinler doğru yanıt verdiler: “Hayır!” 2) Ölüye dokunduğu için kirli sayılan biri bu yiyeceklerden birine dokunursa, o yiye­cek kirlenmiş olur mu? Kâhinler yine doğru yanıtı verdiler: “Evet!”

Kutsal olan kutsallığını paylaşmıyordu, ama kirli olan kirlilik içindeydi.² Başka bir deyişle, “Yapılan iyi işler ve ibadet, günahı kutsal kılmaz; ama günah, hem iyi işleri hem de tapınmayı lekeler.”³ Bu, halka Tanrı’ya götürdükleri su­nuların kirli olduğunu ve tapınak taş yığını halinde kaldığı sürece kendilerinin de kirli kalacağını hatırlatmak içindi.

B. Tapınağın Temeli Atılmadan Önce Halk Kıtlıktan Kırıldı (2:15-17)
Tapınağı inşa etmeye başlamadan önce, tahıl ve şaraplarında azalma ol­muş ve ellerinin bütün emeği samyeli, küf ve doluyla cezalandırılmıştı. O gün­den beri tapınağı yeniden inşa etme konusunda geciktiklerinden, Tanrı onları sı­kıntı ve mahrumiyetle cezalandırmıştı.
C. Tapınaktaki Çalışmaya Yeniden Başlarlarsa, Rab Onları

Bereketleyecekti (2:18, 19)
Rab’bin Tapınağı’nın temelini attıkları günden itibaren, Tanrı onları be-reketleyecekti.
IV. DÖRDÜNCÜ PEYGAMBERLİK – DOKUZUNCU AYIN YİRMİ DÖRDÜNCÜ GÜNÜ (2:20-23)
Kralların Tahtlarının Devrilmesi ve Mesih’in Egemenliğinin Ku­rulması Vaadiyle Teşvik Edilen Halk.
Zerubbabil burada Rab İsa Mesih’in bir örneğidir. Tanrı, bu dünyanın krallıklarını devirecek ve Mesih’in bin yıllık egemenliğini kuracaktır. Mü­hür yüzüğü, Tanrı’nın yetkisinin, egemenlik sürmesi için Mesih’e verildiğini belirtir.

DİPNOTLAR

¹ (Giriş) Dr. Howard Hendricks, “Bir vaazdan sonra başarılı vaizlere taşkın sevgi gös-terme eğilimi” hakkında renkli bir ifadeye kullanmıştır: “Solucan töreninin yüceltil-mesi.”

² (2:10-14) William Kelly, Lectures Introductory to the Study of the Minor Prophets, s.427.

³ (2:10-14) Donald Campbell, daha fazla belge yoktur.

BİBLİYOGRAFYA

Baldwin, Joyce G. Haggai, Zechariah, Malachi: An Introduction and Commentary. The Tyndale Old Testament Commentaries. Downers Grove, IL: InterVarsity Press, 1972.

Feinberg, Charles Lee. The Minor Prophets. Chicago: Moody Press, 1976.

Kelly, William. Lectures Introductory to the Study of the Minor Prophets. London: C.A. Hammond Trust Bible Depot, n.d.

Keil, C. F. “Haggai.” Biblical Commentary on the Old Testament. 26.cilt. Grand Rapids: Wm. B. Eerdmans Publishing Co., 1971.

Tatford, Frederick A. The Minor Prophets. 3.cilt. Yeni baskı (3 cilt). Minneapolis: Klock & Klock Christian Publishers, 1982.