Hayot faoliyati xavfsizligi

Venadan qon oqishini jarohatdan sekin, bir me'yorda otilmasdan buloqqa o'xshaboq 
chiqayotgan to'q qizil, olcharang qondan bilish mumkin. 
Bunday hollarda qon oqishi ko'p bo'lishi mumkin, odatda, uni to'xtatish uchun ezadigan 
bog'lov qo'yish va tananing shikastlangan joyini ko'tarib qo'yish kifoya qiladi. 
Kapillyardan qon oqishida qon jarohatning hamma yeridan xuddi bulutdan chiqqandagi 
kabi sizib chiqib turadi. Bunday qon oqishi odatda kuchli bo'lmaydi va uni to'xtatish uchun oddiy 
bog'lovlar qo'yiladi. Oyoq-qo'l jarohatlangan bo'lsa, ularni baland qilib qo'yish, bir qancha 
vaqtgacha oyoq yoki qo'lni ko'tarib qo'yish lozim.
Agar qon oqishi to'xtagan bo'lsa, qo'yilgan bog'lov qon bilan ivimaydi. Bog'lovda qon dog'i 
paydo bo'lsa, jarohatni shu bog'lov ustidan bir necha qavat bint bilan o'rab bog'lash kerak. 
Shunga qaramasdan, yana qon chiqadigan bo'lsa, demak, qon oqishida davom etaversa, ezadigan 
bog'lov qo'yish kerak, ya'ni bog'lov jarohatni qattiq siqib turishi kerak 
Ichki qon oqishi – jarohatlangan tomirdan oqib chiqayotgan qon ichki bo'shliqda, 
masalan, ko'krak yoki qorin bo'shlig'ida yig'ila boshlaydi. Ichki qon oqishini yuzning to'satdan 
oqarib ketishi, qo'l barmoqlari va oyoq panjalarining oppoq oqarishidan, pulsning tezlashishidan 
bilinadi. Pulsning to'la urishi tobora susayib boradi. Bosh aylanib, quloq shang'illaydi, badanda 
sovuq ter chiqadi, keyin bemor xushidan ketadi. Ichki qon ketishi, masalan, qoringa biror narsa 
qattiq tekkanda, jigar yoki taloq yorilganda yuz beradi.

---

2-rasm 3 – rasm 
Bu holda tashqi shikastlanish alomatlari bo'lmasligi ham mumkin, ichki qon oqishining 
dastlabki alomatlari paydo bo'lishi bilanoq shikastlangan odamni zudlik bilan kasalxonaga 
jo'natish kerak.
Tananing ichki qon oqishi gumon qilingan joyga muz xalta yoki muzli plastmassa qopcha 
yoki bo'lmasa sovuq suv qo'yish kerak. 
Favqulodda vaziyatlarda jarohatlanganlarning ko'p qon yo'qotishi o'lim bilan tugashiga 
sabab bo'ladi. Shuning uchun, har bir shaxs qon tomirlarining xossalarini va ular jarohatlanganda 
birinchi tibbiy yordam ko'rsatishni bilishlari zarur.