Həndəsi model haqqında anlayış və kompüterlə yerinə yetirilməsi

Düzbucaqlı aləti və Shift klavişindən istifadə edərək təqribən 2 sm ölçülü tərəfə malik olan kvadrat qurmaq.

Kvadratın üç bucağından üfüqi xətlərə 45 dərəcə bucaq altında xətt keçirmək.

Xətt+Shift aləti ilə arxa planın görünən tillərini vermək.

Fırçanın köməyilə artıq parçaları silmək

Malalama aləti vasitəsilə tili eyni tonli boya ilə, lakin müxtəlif çalarlarda rəngləmək.

Alqoritmin sonu

1. Qurulmuş kubdan gələcək qurma işləri üçün baza detalları kimi istifadə

etməkdən istifadə edərək bu cür digər bloklarla üst-üstə düşən parketin bitkin
blokunu almaq.
2. Bu kubiklərlə həcmi fiqurları qurmaq.
3. Kubiklərdən xüsusi kompozisiyalar qurmaq.

Modelləşdirmə texnologiyası

1. 
   Konsturksiya işinə başlamazdan əvvəl konstruksiyanın hündürlüyünün neçə cərgədən ibarət olduğunu müəyyənləşdirmək
   
2. 
   Konstruksiya işi arxa plandan yaxına, aşağıdan yuxarıya və soldan sağa aparılır (bu onunla əsaslandırılır ki, baza kubunun görünən tilləri- yan, yuxarı və sağ tərəfdəkilərdir, şəkil 2).
   

Şəkil 2.

3. 
   Əvvəlcə kubiklərdən konstruksiyanın aşağı cərgəsini arxa cərgədən soldan sağa başlamaqla qurmaq.
   
4. 
   Analoji olaraq bir-birinin ardınca yuxarı cərgələri qurmaq.
   

Ctrl klavişinin köməyilə fraqmentin sıralanmasının yeni üsulu:

1. 
   Fraqmenti ayırmaq.
   
2. 
   Ctrl klavişini sıxıb saxlamaqla siçan vasitəsilə ayrılmış obyekti lazımi yerə dartmaq
   
3. 
   Lazımi yerdə avtomatik olaraq meydana çıxan kopyanı yerləşdirmək.
   
4. 
   Əgər tıxaclandırma sona çatdırılırsa, siçan düyməsi və Ctrl klavişini buraxmaq.
   

Biz praktikada rast gəlinən məsələlərin həndəsi modelləşdirməsinə aid kifayət qədər çox məsələləri nümunə gətirə bilərik.

M əsələ. Kanalın kəsiyinin oturacaqları a və b (a>b), hündürlüyü h olan bərabəryanlı trapesiya olduğunu qəbul edərək kanalı dolduran suyun bəndə etdiyi təzyiq qüvvəsini tapmalı.
Həlli. QD=h, AB=a; CD=b; EF=ℓ olsun. Onda
EP=ℓ-b olar. ∆ DEP ∆ DAK –dan
= ; (h-x)(a-b)=h(ℓ-b)
ℓ-b=(a-b)⋅ ;
ℓ=b+(a-b)⋅ alınır.
Fizikadan bilirik ki, təzyiq qüvvəsi
F=𝞺g (x) -dir ;
Buradan F=𝞺g =𝞺g ==𝞺g( + ( ))/₀^h =𝞺g( + ( ))/₀^h=𝞺g( + ( ))= =𝞺g h²⁼ h² alırıq.
F= h² məsələnin riyazi modelidir.
Bu düsturu kompüterdə təsvir etsək kompüter modelini alırıq. , b və h-a müxtəlif qiymətlər verməklə kompüter eksperimenti keçiririk və nəticələri təkrar edirik.
Kompüterdə hesablama proqramını və modelin qrafik təsvirini ala bilərik. Paskal dilində proqram tərtib edək.
PROGRAM K3;
CONST G=....; R0=.....
VAR a, b, h, F: REAL;
BEGİN
READ (a, b, h);
F:=R0*G*(2*b+a)*h*h/6
WRITELEN (‘F=’, F)
END
𝞺 və g-nin qiymətləri fizikadan məlumdur, həmin qiymətləri proqrama sabitlər kimi daxil edirik, lakin a, b, h-ın qiymətləri isə proqramı EHM-ə daxil etdikdən sonra nəticəni alırıq.
Həndəsə qanunlarını tətbiq edərək qurma məsələnin həllini nəzərdən keçirək: parçanın yarıya bölünməsi, parçanı döndərmək, çevrənin mərkəzini tapmaq və başqa məsələlərin qrafik redaktor proqramları ilə həllinin aparılması tələb olunur.
Modelləşdirmək üçün Paint redaktor proqramını seçək.
M odel 1. Parçanın yarıya bölünməsi.
Bilirik ki, bərabəryanlı üçbucağın təpə bucağının tənböləni,medianı və hündürlüyü üst-üstə düşür. Qurma üçün Paint proqramından ”ЛИНИЯ” və “Şhift” düyməsindən istifadə etmək kifayətdir.
M odel 2. Üfüqi parçanı ona bərabər şaquli parça ilə əvəz edin.
Proqramda “ПОВОРОТ” əmri varsa bu əmri veririk, yəni ПОВОРОТ 90° əmrini veririk, əgər bu əmr yoxdursa parça üzərində kvadrat qururuq.
M odel 3.Verilmiş radiusli çevrəni qurun və mərkəzini tapın.
R radiuslu parçanı götürürük. Onu 2 dəfə böyüdürük. Tərəfi 2R olan kvadrat qururuq. Bu kvadratın daxilinə çevrə çəkirik.
Model 4. Bucağın yarıya bölünməsi.
bucağı verilir. Kvadratın daxilinə çevrə çəkirik. Bir tərəfi diametr üzrəində ayırırıq, bucağı qururuq. A ilə B-ni birləşdiririk. ∠CAB=90°. O ilə A-nı birləşərək O-dan CB-yə paralel çəkək. OD||CA. OD ∠AOB-nın tənbölənidir, həmçinin mediandır, çünki OAB bərabəryanlıdır Ş OA=OB=R, bununla ∠AOB-ni yarıya bölürük.