RUM ORTODOKS PATRİKLERİ
Bizans döneminde Ortodoksluğun merkezi olan istanbul'un, Osmanlılar tarafından fethinden sonra II. Mehmed'in (Fatih) fermanı ile şehirdeki Rum cemaatinin can ve mal güvenliği sağlanıyor; ibadet serbestisi ve kendi dini liderlerim seçebilme hakkının yanısıra, Rum Ortodoks kiliselerinin varlığı da onaylanıyordu. Aslı daha sonra yandığı için ilan ediliş tarihi kesin olarak bilinmeyen ferman, sonraki padişahların tahta çıkışları sırasında da yenilenmiştir.
Fatih'in emri ile Rum Ortodoks toplumun ruhani liderliğine seçilen Georgios Sholarios, "II. Gennadios" adıyla Osmanlı döneminin ilk Rum Ortodoks patriği olmuş; Hıristiyan dünyasının tek hâkimi durumundaki papalık yönetimine karşı, Ortodoks inancını şiddetle savunan politikası ile tanınmıştır. Patrik ilan edildikten sonra, Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde tüm Ortodoksların temsilcisi olarak tanınan II. Gennadios, Fatih'in sağladığı önemli yetkilerle donatılarak, hak ve yetkileri güvence altına alınmıştır.
II. Mehmed'in çıkardığı ferman ile yasal konumu belirlenen Rum Ortodoks patrikleri, cemaatin evlenme, cenaze vb âdetlerim özgürce uygulayabilmesini denetliyorlardı. Osmanlı yönetiminde vezir ile aynı statüde kabul edilen ve kendisine divanda yer verilen patrik, maiyetindeki diğer yöneticiler ile birlikte her türlü hizmet ve vergiden muaf tutulmuştur.
Rum cemaatim ilgilendiren konuların görüşüldüğü meclise başkanlık eden patrik, hukuki ve cezai işlerde tam yetkili kı-
lınmıştır. Böylece patrik, Rum Ortodoks toplumun lideri sıfatıyla. Bizans İmparatorluğu dönemindeki haklarından daha fazlasına kavuşmuştur.
Patrikhane'nin Pammakaristos Manastırı'na taşınmasından sonra burayı ziyaret eden Fatih'in patrik ile yaptığı dini konu-
Dostları ilə paylaş: |