4-jadval Labaratoriya sharoitida smolalar olishning muqobil sharoitlari
№
Smolaning nomi
Sarflanadigan komponentlarning
miqdori (mol).
Muqobil sharoiti
Amin yoki fenol
Aldegid
Erituvchi-bo’tanol
T0 C
Vaqt
(minut).
1.
2.
Melamin-formaldegid (bo’tanollangan).
Melamin-furfurol
(bo’tanollangan).
1
1
4,2
6
2,5
2
65*/95**
85*/95**
90*/120**
90*/120**
* - Monomerlarni polikondensatsiyalash vaqti va temperaturasi;
** - Smolaning etirifikatsiyalash vaqti va temperaturasi.
Olingan natijalardan shuni xulosa qilish mumkinki, yuqorida (jadvalda) keltirilgan ma’lumotlardan eterifikatsion smolalar olishning texnologik ketma-ketligini tuzishda foydalanish mumkin.
Smolalar olishda yana bir asosiy muammolardan biri yaxshi erituvchilar tanlashdir. Ma’lumki, mebel laki yoki avtomobil emali ishlab chiqarishda asosan erituvchilarning kompozitsion aralshmalari ishlatiladi. Masalan; melomin-formaldegid smolasining asosiy kompozitsion erituvchisi p-651 hisoblanadi. P-651 erituvchisining aralashmasi qaytarilganda 90% etil spirti, 10% butil spirti tashkil etish o’rganilgan. PC-2 erituvchisining asosiy tarkibini 30% ksilol va 70% etil spirti tashkil etadi.
Mochevina-furfurol smolalariga ishlatiladigan erituvchilarning kompozitsion aralashmasining markasi 20/200-70; tarkibi 70% butanol, 27% ksilol va 3% toluoldan iborat ekanligi o’rganilgan [7], [15].
Mochevina-formaldegid smolalariga ishlatiladigan erituvchilar sistemasining markasi - Ap-120/220. erituvchining tarkibini 34% propil spirti, 66% ksilol tashkil etadi. Bizga ma’lum bo’lgan kompozitsion erituvchilarning ham bir qancha kamchiliklari mavjud: xom ashyolari yetarli emas, erituvchilarning uchuvchanligi yuqori darajada emas, rangi ochiq va hidi yomon ekanligini ko’rish mumkin. Erituvchi rangini to’qlashtirish maqsadida ko’pincha 4-10 mg yod qo’shiladi.
GK-LKM 120/220 nomi bilan ishlatiladigan erituvchi komponenti 120-2200C da gazokondensatlash usuli yordamida olingan uglevodorod spirtining nomi bilan tushuntiriladi [17].