İlahi ziyafət İslam İnqilabının Böyük Rəhbəri həzrət Ayətullah Xameneinin Ramazan ayı barədə çıxışlarından seçmələr

Dua neməti və onun insan həyatına təsirləri

Bu ayın orucunun, ibadətlərinin, qədr gecələrinin əməllərinin və Quran qiraətinin ən mühüm təsirlərindən biri bizim qəlbimizin təqvalı olmasıdır.

Bu xütbədə dua haqda qısaca danışmaq istəyirəm. Çünki ramazan ayının dua ayı olmasından əlavə, qədr gecələri və gündüzləri də duaya məxsus saatlardır. Bu fürsətdən istifadə etməliyik.

Dua barədə bizim sözümüzün qısası budur ki, dua Allah qarşısında bəndəliyin təzahuri və insanda bəndəlik ruhunun gücləndirilməsi üçündür. Allah qarşısında bu bəndəlik ruhu, Allahın peyğəmbərlərinin əvvəldən sona qədər tərbiyə və səylərinin yönəldiyi nöqtədir. Onlar insanlarda bəndəlik ruhunu dirçəltməyə çalışmışlar. Bütün insani dəyərlərin və bir insanın istər şəxsi, istər ictimai və ümumi dairədə görə bildiyi xeyir işlərin mənşəyi Allah qarşısında bəndəlik hissidir. Bu bəndəlik hissinin qarşı tərəfi xudbinlik, eqoistlik və qürurdur. Bu, insanda bütün əxlaqi ziyanların və onların əməli nəticələrinin mənşəyidir. Dünyanın bütün bu müharibə və qırğınlarının, edilən zülmlərin və tarix boyu baş vermiş, sizin oxuduğunuz, eşitdiyiniz, yaxud bu gün gördüyünüz bütün faciələrin qaynağı insanların bir qrupunda olan qürur, eqoistlik və xudbinlik hissidir. Bəndəlik isə bu eqoistliyin, qürurun və xudpərəstliyin qarşı tərəfidir. Əgər Allah qarşısında bu xudpəsəndlik və eqoistlik olsa, yəni insan özünü Allahın qarşısında görsə, onun insanda nəticəsi tüğyan etməkdir: tağut. Tağut da təkcə padşahlar deyillər. Biz insanların hər birimizin öz daxilimizdə - Allah eləməmiş - bir tağut və büt yetişdirməyimiz mümkündür. Allah qarşısında üsyankarlıq etməyin və xudpəsəndliyin nəticəsi tüğyanın inkişaf etməsindən ibarətdir. Əgər bu xudpəsəndlik digər insanların qarşısında olsa, nəticəsi digərlərinin hüququnu görməzdən gəlmək, onun-bunun haqqına təcavuz etmək və əl uzatmaq olacaq. Əgər bu xudpəsəndlik təbiət qarşısında olsa, nəticəsi təbii mühiti məhv etmək olacaq; yəni bu gün dünyada haqlı olaraq diqqət göstərilən məsələ. İnsanın təbii yaşayış mühitini görməzdən gəlməsi də təbiət qarşısında tüğyanın, xudpəsəndliyin və xudbinliyin nəticəsidir.

Dua bunların hamısının ziddidir. Dua etdikdə əslində özümüzdə bu təzim etmək halını vücuda gətirir, xudpəsəndliyi və eqoistliyi məhv edirik. Nəticədə, varlıq aləmi və cəmiyyətlər tüğyandan, haqlara və təbiətə təcavüzdən qorunur. Buna görə buyurdu ki, hər bir ibadətin məğzi duadır. İbadətlər insana Allah-Taala qarşısında təzim etdirmək, onun ürəyini müti və təslimçi etmək üçündür. Allah qarşısında olan bu itaət və təzim insanların bir-biri qarşısında təvazökarlığı, kiçilməsi və təzim göstərməsi kimi deyil, mütləq xeyir, mütləq gözəllik, mütləq yaxşılıq və mütləq fəzilət qarşısında kiçilməkdir.

Buna görə, dua və dua etmək imkanı bir nemətdir. Əmirəlmöminin (ə) İmam Müctəbaya (ə) vəsiyyətində deyir ki, yerin və göyün bütün qüdrətinə malik olan Allah-Taala sənə dua etmək, danışmaq və ondan istəmək icazəsi vermişdir: “Sənə əmr edib ki, ondan istəyəsən və O sənə əta etsin”. Allahdan bu növ istəmək və istəyi almaq əlaqəsi insan ruhunun yüksəliş amili və bəndəlik ruhiyyəsinin gücləndirilməsidir. Allah-Taala da səxavətlidir, Özü ilə sənin aranda heç bir məsafə və sədd yaratmamışdır.¹ Nə vaxt Allahla danışmağa, ehtiyacı söyləməyə başlasanız, Allah-Taala sizin istəyinizi və səsinizi eşidəcək. Allahla həmişə həmsöhbət olmaq, danışmaq, ünsiyyət qurmaq və Ondan istəmək olar. Bu, bəşər üçün çox böyük fürsət və nemətdir.

Duanın ən mühüm səciyyəsi Allahla əlaqə, Allahın qarşısında bəndəlik hissidir. Bu, duanın ən böyük təsiri və xüsusiyyətidir: Allahdan istəmək və Allah-Taalanın da qəbul etməsi. Əlbəttə, Allah tərəfindən cavab üçün heç bir qeyd-şərt yoxdur. Biz öz əməllərimizlə qəbul olunmaya maneçilik törədirik. Duamızın diqqətsiz qalmasına səbəbkar özümüzük. Bunun özü duadan istifadə edilməsi mümkün olan bilgilərdəndir. Duanın xüsusiyyətlərindən biri budur.