Internetten’ mag’liwmat aliw
Yüklə 97,25 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sawal ha’m tapsırmalar
- Internet Exsplorer menen islew
- Internette mag’lıwmatlardan nusqa alıw
- Soraw ha’m tapsırmalar
- WebCrauler http;//WWW.webcrauler.com/
- WWW.freneet.uz Respublika Internet resursları haqqındag’ı mag’lıwmatlardı keltiriledi. WWW.baht.uz
- ELEKTRON POSHTA (ELECTRON MAIL)
- Yoshlarmarkazi@yothcenter.freenet.uz
- Outlook Express programması menen islew
- Xat jazıw ta’rtibi
- Xattı jo’netiw ta’rtibi
|
INTERNETTEN’ MAG’LIWMAT ALIW Reje:
3. Internette islewdi ta’miynlewshi programmalar
Internet 1969 jılı jaratılg’an dep esaplanadı. Usı jılı AQSH Qorg’anıw ministrligi ta’repinen EEM tarmag’ı du’zildi. Bul tarmaqqa jalg’ang’an barlıq EEM ler ten’ huqıqqa iye bolıp, olar arasındag’ı baylanısıw mu’mkin bolg’an barlıq sharayatlarda (sonın’ ishinde yadro urısı bolg’an halda da) u’zilmeytug’ın qılıp isleniwi, usı EEM lerin’ ayırımları joq qılıng’an waqıtta da bul tarmaq jumısın dawam ettiriwi kerek edi. EEM ler waqıttın’ o’tiwi menen rawajlandı, olardın’ iyelep turg’an orını kishireydi ha’m aqırı kompyuterge aylandı. 1966 jılı Devense Advanced Research Proects Agency (DARPA) agentligi usı waqıttag’ı programmist L. Robertsti ARPANET kompyuterler tarmag’ı (tu’ri) proektin realizatsiya qılıwg’a mu’rajat etti ha’m to’mendegi tapsırmalardı beriwdi:
AQSH universitetlerinin’ bir qansha alımları usı tarmaqtı du’ziwge ko’p ku’sh sarp etti. Birden-bir informatsion sistemag’a biriktirilgen kompyuterler haqqındag’ı pikir usı waqıt hesh kimnin’ miyine kelgeni joq. Olar da’slep sanı ko’p bolmag’an kompyuterleri modem dep atalıwshı baylanıstırıwshı buwın ja’rdeminde telefon sımları arqalı baylanıstırıp ko’rgende baylanıstırıwshı orayg’a iye emes en’ birinshi informatson tarmaq (tu’r ) alındı. Ha’r bir EEM ten’ huqıqqa iye boldi. Bul tarmaq boyınsha islew ta’rtibi protokolg’a (biz bul kursta protokol haqqında aytılg’anda kompyuterler arasında mag’lıwmatlardı almastırıwdı a’melge asıratug’ın http, ftp kibi kompyuterler tilinde jazılg’an standarttı tu’sinemiz. Usı standart boyınsha kompyuterler biri-biri menen informatsiyalar almasadı) jazıladı. Solay etip, IP (Internet Protocol) protokolı payda boladı (Mashina tilinde jazılg’an qag’ıydalardın’ toplamınan ibarat protokoldın’ atı). Onnan keyin jumıstı stantsiyalar ha’m Unix operatsion sisteması jaratıldı. Tek Unix operatsion sisteması IP protokolın tu’sine aladı. Jumıstı stantsiyalar ARPANET tarmag’ı menen biriktirildi.Sonnan keyin AQSH tın’ Milliy ilimiy birlespesi payda etildi. Bul birlespenin’ bes kompyuter orayı bar edi. Olardı da ARPAnet penen biriktirip ko’rdi. Biraq natiyje bermedi. Telefon sımları arqalı biriktiriw de natiyje bermedi. Usı islerdin’ tiykarında bir adamnın’ ma’sla’ha’tine qaradı: Tarmaqları biriktiriw mu’mkinshiligi bar waqıtta AQSH tagı barlıq kompyuterlerdi bir–biri menen biriktirip ju’riwdin’ qanday za’ru’riyatı bar? Solay etip tarmaqlar tarmag’ı (ruscha set setey) bolg’an Internet payda boldı. Internet texnologiyasın du’ziw boyınsha isler 70 jılların’ ortalarında joqarıda aytılıp o’tilgen DARPA agentliginde baslandı. 1977-79 jıllarda tarmaqtın’ arxitekturası da ha’m protokolı TCP/IP (bul protokol informatsiya almasıw protokolı dep te ataladı) Ha’zirgi ku’nlerdegi tu’rine jetti. Bul protokol qa’legen tu’rdegi kompyuterdegi mag’lıwmatlar menen almasıwg’a ha’m tarmaqqa jalg’ang’an barlıq kompyuterler ushın at beriwge mu’mkinshilik berdi (bul attı IP adres deb aytamız). Usı waqıtlarda DARPA agentligi tarmaqlar du’ziw boyınsha belgili agentlik bolıp ketti ha’m bul boyınsha o’zinin’ ideyaların ARPANET tarmag’ında sınap ko’rdi. Ha’r tu’rli tarmaqlar texnologiyalarınin’ tez rawajlanıwı DARPA agentliginin’ endi payda bolatug’ın Internettin’ printsiplerin taratıw boyınsha alıp baratug’ın islerine ilgerilewler berdi. DARPA agentligi o’zinin’ islerin ashıq tu’rde ju’ritkenine baylanıslı ha’r tu’rli gruppalar bul islerge u’lken qızıg’ıwshılıq penen qaradı ha’m qatnasıw mu’mkinshiligine iye boldı. Ha’mmenin’ diqqatın global masshtablarg’a iye bolg’an tarmaqtı du’ziwge qaratıldı. Bul jo’neliste DARPA agentligi bir qansha ushırasıwlar sholkemlestirdi ha’m usı ushırasıwlarda birqansha injenerler ha’m alımlar o’zlerinin’ pikirlerin ayteı. Eksperimentlerdin’ na’tiyjelerin ma’sla’ha’tlesip ko’rdi. 1979 jılg’a kelip TCP/IP di du’ziwge u’lken ku’shler qaratıldı ha’m bolatug’ın tarmaqtın’ arxitekturası menen protokolın du’ziwdi koordinatsiyalaw ha’m bul islerge basshılıq etiw ushın formal emes komissiya du’ziw haqqında qaraq qabıl qılındı. Internet Control and Configuration Board (ICCB) dep atalatug’ın bul gruppa 1983 jılg’a shekem isledi (jaqında qayta sho’lkemlestirildi).80 jılların’ basları Internettin’ real tarmag’ının’ payda bolg’an waqıtı dep sanaladı (ayırim a’debiyatlarda Internettin’ jaratilg’an jılı 1979). Internet texnologiyasına tolg’ı menen o’tiw 1983 jılda a’melge asırıldı. Bul da’wirde ARPANET tarmag’ı bir-birinen g’a’rezsiz eki tarmaqya ajıratılg’an edi. Olardan biri izertlew islerin alıp barıw ushın bag’darlang’an bolıp ARPANET atı menen, ekinshisi masshtabı boyınsha u’lken bolgan tarmaq MILNET a’skeriy kommunikatsiyalarg’a juwap berdi. 90 jıllardın’ baslarında Internet AQSH ha’m Evropadagı ju’zlegen tarmaqları biriktirdi. Bul tarmaqqa ilimiy-izertlew institutları menen universitetlerden basqa kompyuter kompaniyalarıi, neft, avtomobil, elektron industriya, telefon kompaniyaları qosıldı. Usını’ menen birge birqansha sho’lkemler TCP/IP di o’zlerinin’ tarmaqların du’ziw ushın qollana basladı. Bu’gingi ku’n Internet insan o’mirinin’ barlıq sferalarına kirip keldi. Solay etip: 1969-jılı ARPANET(Advamnsed Research Project Agency)- telefon tarmaqları menen kompyuterlerdi biriktiriw boyınsha o’tkerilgen da’slepki tajiriybe. Sponsorı AQSH qorg’aıw miistrligi 1972-jılı- birinshi xalıqaralıq baylanıs ARPANET: Angliya ha’m Norvegiya 1974 jıl- TSR ni anıq sertifikatlastırıw 1976 jıl- TSR&T Bell Labs ta UUCP(Unix-to-Unix Copy) islep shıg’ıldı. 1977 jıl-THEORYNET elektron poshta du’ziw boyınsha UUCP di paydalanıp izertlewler ju’rgizildi. 1979 jıl- Usenet du’zildi. 1981 jıl- Bitnet (Because it’s Time to Netuork)nin’ du’ziliwi, ARPANET ke kiriw mu’mkinshiligine iye emes, SCNET (Somputer Science Netuork) du’zildi. 1982 jıl- ARPANET te TCP/IP protokolın paydalana basladı, anıqlap aytqanda bunı Internettin’ tuwılıwı dep aytsa boladı. 1983 jıl–Name Server payda boldı ha’m paydalanıwshılar ushın basqa sistemalarg’a o’tiwdin’ anıq jolın biliwdin’ za’ru’rligi qalmadı. FidoNet payda boldı. 1984 jıl–Serverlar (Internetke turaqlı jalg’ang’an kompyuterler) sanı mıin’nan astı. Angliyada JANET (Joint Academic Netuork) payda boldı. 1986 jıl- NSFNET du’zildi, bul 56 kbps tezliktegi 5 superkompyuter orayın biriktiretug’ın backbone bolıp esaplanadı. ARPANET bunday oraylardın’ du’ziliwine qarsı boldı. NSFNET keyin NASA menen birge islep basladı. Bul ha’r tu’rli tarmaqlar arasıdag’ı baylanıstın’ rawajlanıp ketiwine alıp keldi. TCP/IP di paydalanıp Usenet jan’alıqların tarqatatug’ın NNTP (Netuork Neus Transfer Protocol) protokolı islenip shıg’ıldı. 1987 jıl- Serverler sanı 10 mınan astı. 1989 jıl- Serverler sanı 100 min’nan astı. 1990 jıl– ARPANET o’zinin’ jumısın juwmaqladı. 1991 jıl– UAIS (Uide Area Information System) du’zildi. Gopher iske tu’sirildi. 1992 jıl– CERN kushi menen WWW (Vsemirnaya pautina) du’zildi. Serverler sanı 1 millionnan astı. 1993 jıl– Internetke AQSH tag’ı Belıy Dom, World Bank bankleri qosıldı. 1994 jıl– Internetten sımlar ku’tilmegen bir qansha jerlerge tartıldı. Sawal ha’m tapsırmalar
Ha’zirgi ku’nde Internettin’ WWW xızmeti ku’nnen-ku’nge rawajlanıp tolıq mag’lıwmatlar deregine aylanıp barmaqta. Onın’ ja’rdeminde qa’legenshe mag’lıwmatlardı izlep tabıw, olardan paydalanıw, za’ru’r bolsa nusqalar alıw mu’mkin. Internettin’ usı xızmet tu’rinen paydalanıw ushın da’slep klient kompyuterinde tap sonday imkaniyatlardı jaratip beriwshi arnawlı programma ta’miynatı bolıwı za’ru’r. Bunday programma ta’miynatı browzerler (brousers) dep ataladı. En’ birinshi browzer CERN (Evropa Fizika Izertlewleri Orayı) xızmetkeri Tim Berner ta’repinen jaratılg’an. En’ birinshi grafik mag’lıwmatlardı ekranda su’wretlewshi browzer Mosaic Amerikanin’ NSKA (Milliy Super Esaplaw Orayı) da Mark Andrisson ha’m bir neshe talabalar ta’repinen islep shıg'ılg’an. Browzer bul inglizshe so’z bolıp ko’riwdi ta’miynlew yaki ko’rsetiw ma’nisin an’latadı. Dunyada en’ ko’p paydalanılatug’ın browzerler Netscape Communication ha’m Internet Exsplorer esaplanadı. Bu’gingi ku’nde Netscape ha’m Internet Exsplorer den tısqarı ja’ne ko’plep Opera, FMSD Friadna, MS ICE, Webselerator, AtGuard, AtUiper kibi broezerler bar. Browzerlerge qoyılatug’ın tiykarg’ı talaplardan biri bul internettin’ WWW xızmetindegi mag’lıwmatlar jaylasqan web betlerdi qaysı texnologiya ja’rdeminde islewinen ha’mde qaysı programmalastırıw tilinde jazılıwına qaramastan onnan tolıq paydalanıw imkaniyatların jaratıp beriwi. Bul talapqa ha’mme browzerlarde juwap bere almaydı. Bug’an mısal etip Netscape Communication nin’ Microsoft kompaniyasinın’ o’nimi bolg’an Visual Basic Script tili qollanılg’an web betlerdi ekranda ko’rsete almawın keltiriw mu’mkin. Internet Exsplorer Browzeri qa’legen web betti hesh qanday problemalarsız koriw ha’m onnan tolıq paydalanıw imkaniyatın beredi. Internet Exsplorer de tiykarınan Windows OS nan paydalanıwshılar ko’birek paydalanadı. WWW tarmag’ındag’ı mag’lıwmatlardan paydalanıw ushın tek browzerlerdin’ xızmeti kemlik qıladı. Yag’nıy audio ha’m video hu’jjetlerdi su’wretlewshi operativ programmalar da bar. Bul programmalar serverlerde jaylasqan yaki tuwrıdan-tuwrı uzatılıp atırg’an audio ha’m video hu’jjetlerden paydalanıwg’a imkaniyat jaratadı. Real player, Quck player, Cosmo player, Media player 2 usı wazıypanı orınlawadı. U’lken ko’lemdegi mag’lıwmatlardı saqlaw ha’m olardı aralıqtag’ı kompyuterlerge uzatıw ushın xızmet etiwshi Internettin’ FTR xızmetinen de browzerler ja’rdeminde paydalanıw mu’mkin. WWW xızmetinde aralıqtan sa’wbetlesiw imkaniyatın jaratıwshı chat programmaları telefon baylanısı ornın baspaqta. Internet Exsplorer menen islewInternet Explorer programması menen islew ushın programmanın’  belgisinde mısh tu’ymesin shertin’. Na’tiyjede ekranda programmanın’ to’mendegi aynası payda boladı (1-su’wret). Ayna basında menyu qatarı jaylasadı. Programma menyui Fayl, Pravka, Vid, İzbrannoe ha’m Spravka komandalarınan turadı. Ekinshi qatarda a’sbaplar paneli jaylasqan. Internet penen islegende ko’birek a’sbaplar panelinen paydalanıladı. To’menirekte adres qatarı ha’m mag’lıwmatlar aynası jaylasqan.
Internette qandayda bir mag’lıwmattı oqıw ushın Adres qatarında za’ru’r bet ma’nzilin kiritesiz. Ma’selen adresler qatarında yahoo.com adresin kiritip ko’rin’. Na’tiyjede usı bet izlenedi. To’mengi jag’day qatarında «Adres tabıldı, Juwaptı ku’tin’» degen mag’lıwmattı an’latıwshı xabar payda boladı. Ekranda bir neshe minuttan son’ bet payda boladı. Za’ru’r bolg’an mag’lıwmatlardı tan’lap oqıwın’ız mu’mkin. Bette gipertekst astına sızılg’an boladı ha’m ren’i de tiykarg’ı tekstten parqlı boladı. Qandayda bir mag’lıwmat Sizge za’ru’r bolsa, siz onı ko’shirip alıwın’ız mu’mkin. Programma jumısın toxtatıw ushın programma aynasındag’ı Zakrıt tu’ymesin basıw jeterli.
Internette mag’lıwmatlardan nusqa alıwInternette mag’lıwmatlardan nusqa alıw ushın olardı diskke ko’shiriw za’ru’r boladı. Bunı Fayl menyuinin’ Soxranit kak … komandası ja’rdeminde qılıw mu’mkin. Lekin bul usıl u’lken ko’lemli mag’lıwmatlar menen islegende qolaysız. Bunın’ ushın arnawlı programmalar bar. Ma’selen, FlashGet yaki Reget programmaları. Soraw ha’m tapsırmalar
Internette mag’lıwmatlardı izlep tabıw usılları Internette mag’lıwmatlardı tabıwın’ qolay usılları bar. Bul wazıypa’nı izlew sistemaları orınlaydı. Bul izlew sistemaları mag’lıwmatlar katalogına ha’m arnawlı izlew sistemasına iye. Olar ja’rdeminde mag’lıwmattı tez tabıw mu’mkin. To’mende ken’ tarqalg’an izlew sistemalar dizimin keltiremiz.
Tanıqlı ha’m paydalanıwga qolay izlew sisteması. Sonlıqtan onın’ paydalanıwshıları ko’pshilikti quraydı. INFOSEEK SELECT SITES:
InfoSeek izlew sisteması Yahoo kibi is u’ritedi ha’m Web betlerdi serverge kiritiliwin de tamiynleydi. HotBot
Qa’legen mazmundag’ı mag’lıwmatlar deregine iye. Ha’r tu’rli servis xızmetler ko’rsetedi. Elektron adres, telekonferentsiya ha’m Web-betlerdi izleydi. EXCITE
Juda bay, ha’r tu’rli temadag’ı tan’lang’an qosımshalardı o’z ishine aladı. WebCraulerhttp;//WWW.webcrauler.com/ 1995 jıl basınan isleydi. Da’slepki atı GNNSELECT. 5 milliong’a jaqın klientleri bar. OpenTexthttp://WWW opentext.com/ WWW hu’jjetlerine izlew alıp baradı. Lycoshttp://WWW. Iycos.com/ 1994 jıldın’ oqırınan islep atıg’an izlew sisteması. En’ kekse izlew sistemalarınan biri bolıp , ken’ paydalanıwshılar shen’berine iye. http://WWW.dejaneus. com/. http://WWW.shareuare.com/ To’mendegi tablitsada belgili izlew sistemalarınan paydalanıw reytingi ko’rsetkishleri keltirilgen. Tablitsada Yahoo izlew sisteması paydalanıwshıları sanı salmaqlı ekenligi aıq ko’rinedi.
Rossiya izlew sistemaları Rambler http://WWW.ramdler. ru Rossiyada en’ belgili izlew sisteması. 10500 Rossiya serverlaride izlew alıp baradı. Aport
Izlewdi 10600dan artiq Rossiya ha’m ingliz tilli serverlerde alıp baradı. Sorawdı rus tiline awdaradı. Yandex http://WWW.yandex.ru/ 9000 Rossiya serverin o’z ishine alg’an izlew sisteması. Tela
1000 Rossiya serverin qamrap alg’an DUX kompaniyasının’ izlew sisteması. AII Stars
Informatsiya resursları boylap mag’lıwmatnamalı izlew sisteması. Ulitka
Internet tin’ rus tilindegi resurslarına iye bolg’an en’ jas izlew sisteması. O’zbekstan izlew sistemaları Assalom Inter Net http://WWW.assalom.uz/ O’zbekstandag’ı birinshi izlew sisteması. Resursların ko’beytiw imkaniyatları bar. Uelcome to Uzbekistan
Uzbekistan Referencehttp://WWW.book.uz/ O’zbekstan Respublikası haqqındag’ı informatsiyanı o’z ishine aladı. WWW.freneet.uzRespublika Internet resursları haqqındag’ı mag’lıwmatlardı keltiriledi. WWW.baht.uzKo’pshilik mag’lıwmatlar toplamı. WWW.esezam.uz Oraylıq Aziya, Kavkaz ha’m Rossiya informatsion portalı, Aymaq Internet resursları haqqında tolıq mag’lıwmatlar berilgen. Mamlaketlerge baylanıslı entsiklopedik mag’lıwmatlar keltirilgen. Internet millionlap kompyuter ha’m ko’z aldına keltirip bolmaytug’ın ko’lemdegi informatsiyanı o’z ishine aladı. Ha’r miutta bul kompyuterlerde informatsiya ko’lemi ko’beyedi. Bul informatsiya a’leminde adasıp qalıw tabiiy. Adaspaw ha’m mag’lıwmattı tabıw ushın eki usıl bar. Bul Internette arnawlı kataloglar ha’m izlew menen shug’ullanatug’ın serverler bar. Olar ko’p emes. Lekin ju’da’ tanımalı. Server u’lken ko’lemdegi yad ha’m tezlikke iye. Sonın’ ushın birden ol birneshe sorawlarg’a juwap bere aladı. Ko’p hallarda bir server birneshe kompyuterlerden du’ziledi. Internette mag’lıwmatlardı qalay tabıw mu’mkin? Mag’lıwmat jaylasqan bet manzilin bilsen’iz, bet tolıq manzilin «Adres» maydanına kiritsen’iz, izlep atıg’an mag’lıwmat ekranda payda boladı. Birneshe minuttan son’ soralgan bet ekranda payda boladı. Ma’selen, WWW.vcu.edu betin ashıw za’ru’r. Onda «adres» maydanına usı attı jazasız ha’m Enter di basasız. Na’tiyjede ekranda bet payda boladı. Bet atı belgisiz bolg’an halda ne qılıw za’ru’r? Lekin mag’lıwmat teması na’ma’lim. Onda Internettin’ arnawlı izlew sistemalarınan paydalanıw mu’mkin. WWW da birneshe izlew sistemaları bar. A’sbaplar panelindegi Poisk komandasın kiritin’. Ekranda arnawlı izlew beti payda boladı. Mag’lıwmattı tabıw ushın tema atın arnawlı maydang’a kiritiw za’ru’r. Na’tiyjede mag’lıwmat Server dereginen izlenedi. Izlew natiyjesi ekranda payda boladı. Ja’ne bir usıl bul adresler maydanında kerekli temanı kiritiw mu’mkin. Bunda temanı tabıw ushın so’z yaki atama kiritiledi. So’zden aldın «+» belgisi bolsa, bul izlenip atıg’an so’z usı hujjette barlıg’ın bildiredi. Tabılıwı za’ru’r bolg’an so’z qostırnaq ishine alınıwı sha’rt. Eger soraw kishi ha’ripte berilse, natiyje kishi ha’m bas ha’ripli so’zlerdi o’z ishine aladı. Yaki izlew sistemalarınan paydalanıwın’ız mu’mkin. Ma’selen, ju’da qolay ha’m tanıqlı Yahoo sistemasınan paydalanıwın’ız mu’mkin. Bunın’ ushın adresler maydanında WWW.yahoo.com ma’nzilin kiritin’. Na’tiyjede ekranda to’mendegi ayna payda boladı. Soraw na’tiyjeleri dizim formasındag’ı qosımshalardan ha’m olardın’ ko’rinisinen ibarat boladı. Onda mag’lıwmatlardı bo’limlerge, bo’limler bolsa bo’linbelerge bo’lingen boladı. Ma’selen, jan’alıqlar menen tanıspaqshı bolsan’ız, kerekli qatarda mısh tu’ymesin basıw jeterli. Ekranda jan’alıqlar qisqasha mazmunı menen keltiriledi. Bettin’ ortasında arnawlı orıda SEARCH tu’ymesi jaylasqan. Onda tema atın kiritiw ha’m izlew natiyjesin alıw mu’mkin. To’mende bolsa usı informatsion derek bo’limleri atları kiritiledi. Sawal ha’m tapsırmalar
ELEKTRON POSHTA (ELECTRON MAIL)Reje:
Internet elektron poshta xızmetin ko’rsetedi. Elektron poshta ne? Elektron poshta arnawlı programma bolıp, onın’ ja’rdeminde Siz dunyanın’ qa’legen jerindegi elektron adreske xat, hu’jjet ha’m ulıwma qa’legen fayldı jo’netiwin’iz ha’m qabıl etip alıwın’ız mu’mkin. En’ tiykarg’ısı xat tez manzilge jetip baradı. Lekin onnan paydalanıw ushın siz arnawlı poshta tarmag’ı yaki Internet tarmag’ına baylanısqan bolıwınız ha’m elektron adreske iye bolıwın’ız kerek. Elektron adresti provayderler beredi. Yaki Internette biypul elektron poshta xızmetleri bar. Olar ja’rdeminde o’zin’izge elektron adres ashıwin’ız mu’mkin. Bul-WWW.hotmail.com, WWW.yahoo.com, WWW.mail.ru, WWW.yandex.ru ha’m t.b. Elektron adres a’dette e-mail dep ko’rsetiledi. Elektron poshta jibergende siz xattı jibergendey, onın’ kimgae kimnen ha’m qay jerden ekenligin jazıwınız sha’rt. Siz xattı bir neshe adreslarge o’tkeriwin’iz mu’mkin. E-mail adres formasıElektron adres to’mendegi formada boladı: Misal sıpatıda to’mendegi elektron adres analizin keltiremiz: Yoshlarmarkazi@yothcenter.freenet.uzYoshlarmarkazi -adres iyesi atı – sho’lkem atı Youthcenter -sho’lkem atı Freenet -Internet provayder atı Uz -ma’mleket atı @ -elektron adresti belgilewshi arnawlı belgi
Elektron adresler tu’rlerine mısal sıpatıda to’mendegi adreslerdi keltiremiz.
Outlook Express programması menen islewOutlook Express programması elektron poshta xızmetin a’melge asıradı. Bul programma menen islew ju’da qolay. Onın’ menen islewdi u’yrenemiz. Programmanı iske tu’siriw ushın programma EEEE belgisinde mısh tu’ymesin shertemiz ha’m ekranda Outlook Express programması aynası payda boladı. Aynanın’ birinshi qatarında menyu komandaları keltiriledi. Ekinshi qatarında a’sbaplar panelinin’ tu’ymesheleri jaylasqan. Olardan a’dette elektron poshta programması menen islewde paydalanıladı. Sonın’ ushın to’mende bul tu’ymeshelerdin’ xızmetin keltiremiz.
Ayna to’mengi bo’limi bir neshe aynadan turadı. Shepki aynada to’mendegi kataloglar dizimi bar.
Bul katalogteg’ı sa’ykes xatlar dizimi on’dag’ı aynada beriledi. Xat jazıw ta’rtibiKimgedur xat jazıw ta’rtibin keltiremiz. Da’slep Sozdat tu’ymeshede mıshtı shertin’. Na’tiyjede ekranda ayna payda boladı.Onda to’mendegilerdi orınlan’. Komu maydanında dostın’ız elektron adresin jazın’. Kopiya maydanında xat nusqaları jiberilgen Tema maydanında xat temasın ko’rsetin’. Xattı jo’netiw ta’rtibiEndi xattı adresatqa jiberin. Bunın’ ushın to’mendegilerdi orınlan’.
Xatlardı oqıwSizin’ poshtan’ızg’a kelgen xatlardı ko’riw ha’m oqıw ushın to’mendegilerdi orınlan’.
Sawal ha’m tapsırmalar
Paydalanılg’an A’debiyatlar
Yüklə 97,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|