İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

Virtual  maşın  dedikdə,  xarakteristikaları  yaxşılaşdırılmış  operativ  yaddaşı
149
  və 
müxtəlif proqramların verilənləri üçün mütləq təhlükəsizlik təmin edən hüdudsuz sayda 
xarici qurğuları olan  mücərrəd  maşın nəzərdə tutulur.  Tətbiqi sistemlər  məhz belə ideal 
virtual  maşına  istinad  edir.  Bu  halda  ƏS-in  vəzifəsi  real  kompüterin  işini  elə  təşkil 
etməkdən  ibarət  olur  ki,  tətbiqi  proqram  nöqteyi-nəzərindən  o,  virtual  maşın  kimi 
görünsün.  ƏS  vasitələrinin  köməyi  ilə  virtual  maşın  reallaşdırılmasına  virtual  maşının 
emulyasiyası deyilir.  
                                                 
149
 
virtual yaddaşı
 

---

 
119 
Hesablayıcı  şəbəkələrin  meydana  çıxması  yeni  tip  məsələlər  yaratdı.  Fərdi 
kompüterlər arasında şəbəkə rabitəsini təmin edən şəbəkə örtükləri
150
  istifadəyə  verildi. 
Şəbəkə funksiyalarının daxil edilməsi ƏS-in inkişafında mühüm rol oynadı. Windows NT 
və  UNIX    belə  yarandı.  Bu  əməliyyat  sistemləri  həm  ayrıca  kompüterin,  həm  də 
şəbəkənin  fəaliyyətini  təmin  edir.  Şəbəkə  ƏS-ləri  şəbəkədəki  bütün  kompüterlərin  fayl 
fəzalarını  vahid  fayl  fəzası  kimi  istifadə  edir.  Yəni,  istifadəçi  öz  kompüterində  nə  edə 
bilirsə, onu şəbəkədə də edə bilir. Şəbəkə  ƏS-ləri  çoxistifadəçili sistemlər olduğundan, 
hansı  proqramın  hansı  kompüterdən  işə  buraxıldığını,  fayl  sistemindən  açılmış  fayldan 
kimin  iştifadə  etdiyini  izləmək  lazım  gəlir.  Bu  zaman  ƏS  həmin  istifadəçinin  açılmış  
fayla müraciət hüququnun olub-olmadığını yoxlayır və istifadəçi prioritetini nəzərə alır.