İSLÂm prensipleri ansiklopediSİ

2561- qqMUHAKKİK s±TE8 : Hakikatı araştırıp bulan. İç yüzüne inceliyerek vakıf olan. *Hakikat âlimi. Çeşitli rey ve meslekler içinde en doğ­rusunu bulan en yüksek İslâm âlimi:

2562- qqMUHAMMED (A.S.M.) f±WE8 : Pek çok tekrar tekrar övülmüş, medhedilmiş mealinde bir isimdir.

“Nasılki; kâhinler, arif-i billahlar, hatifler, hatta sanemler ve kurbanlar, Risalet-i Ahmediyeyi (A.S.M.) haber vermişler; her bir hâdise dahi; bir kısım insanların ima­nına sebeb olmuş. Öyle de, bazı taşlar üstünde ve kabirlerde ve kabirlerin mezar taşlarında hatt-ı kadîm ile °w[¬8«~ °d¬V²M­8 °fÅW«E­8 gibi ibare­ler bulunmuş; onunla bir kısım insanlar imana gelmişler. Evet hatt-ı kadîm ile bazı taşlarda bulunan °fÅW«E­8

°w[¬8«~ °d¬V²M­8 Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm’dan ibarettir. Çünki on­dan evvel, zamanına pek yakın, yalnız yedi Muhammed ismi var, başka yoktur. O yedi adamın hiçbir cihetle “Muslih-i Emin” ta’birine liyakatları yoktur.” (M.176) (Bak: Bahira, Burak, Enbiya, ezvac-ı Tahirat, inşikak-ı Kamer, Mu’cize, Salat, Siyer-i Nebi, Sünnet, Şefaat, Taaddüd-ü Zevcat)

2563- Kur’anda “Muhammed” (A.S.M.) ismi sarahatla dört yerde geçer:

l- Bir gazvede şehid edildiği haberi şayi’ olması münasebetiyle nazil olan (3:144) âyetinde.

2- Muhammed (A.S.M.) sizin (nesebî) babanız değil, ancak resulullahtır, mea­linde (33:40) âyetinde.

3- Muhammed’e (A.S.M.)indirilen ve ayn-ı hak olan (Kur’an)a iman et­meyi tahsin eden (47:2) âyetinde.

4- Muhammed’in (A.S.M.) Resulullah olduğunu sarahatla bildiren (48:29) âye­tinde Peygamberimiz’in (A.S.M.) ismi lafzen zikredilir.

Ayrıca Kur’an, (61:6) âyeti, incil’de Peygamberimiz’in (A.S.M.) “Ahmed” is­miyle müjdelendiğini bildirir. (Bak: 1887.p.)

2564- Pek çok âyetlerde hem manaca hem resûl ve nebî gibi lafızlarla Peygam­berimiz (A.S.M.) zikredilmektedir. Ezcümle; (9:128) âyeti, onun ümmetine karşı azîm şefkatini beyan eder. (7:157,158) âyetlerinde ise, “nebiyy-i ümmi” vasıf ile tav­sif edilen Peygamberimiz’in (A.S.M.) Tevrat ve İncil’de yazılı olduğunu ve ona uyulması gerektiğini bildirir.

2565- Peygamberimiz’in (A.S.M.) ilmi, vehbî olup Allah tarafından talim olun­muştur. Ezcümle: “(96:4) ¬v«V«T²7_¬" «vÅV2 >¬gÅ7«~ O kalem ile ta’lim eden de -kalem ile yazıyı öğreten, o vasıta ile ilim belleten de O’dur. Yoksa bir alaktan yaratılmış olan insanlar ne kalem bilirdi ne yazı. (96:6) ²v«V²Q«< ²v«7_«8 «–_«K²9¬ž²~ «vÅV«2 O, insana öyle bilmediği şeyleri öğretti. İnsanda olmıyan kuvveleri, istidadları, melekeleri, yaratarak ve deliller nasb u ikame ederek ve âyetler in­zal eyliyerek vehbî olarak da öğretti, kesbî olarak da öğretti.”“(E.T.5952)

2566- ““Peygamberin yazı yazmaksızın okuması, sahib-i kitab olması hakkın­daki kerem-i Îlahîyi, yani nübüvvet ve risaletini isbat nokta-i nazarın­dan daha yük­sek olduğu da ifade edilmiştir.Nitekim bu ma’na Sure-i Ankebut’ta

«–Y­V¬O²A­W²7~ «_«#²‡«ž ~®†¬~ «t¬X[¬W«[¬" ­yÇO­F«# «ž«— ¯_«B«6 ²w¬8 ¬y¬V²A«5 ²w¬8~Y­V²B«# «a²X­6 _«8«—

(29:48) âyetinde tasrih olunmuştur. Şu halde kalemin bu ehemmiyetini ifade eyliyen âyeti, ilk kıraet emriyle bareber telakki eden Peygamber bundan sonra kalem ile yazıyı da öğrenip yazmak lâzım gelmez miydi suali varid ol­maz. Filvaki Peygamber’in kendi eliyle hiç yazı yazmadığı ve Sure-i A’la’da (87:6) |«K²X«# «Ÿ«4 «t­= ¬h²T­X«, buyrulduğu üzere taraf-ı İlahîden okutulanı unut­mayacağına dair kendisine temi­nat verildiğinden, hıfz u zabt için de yazmağa ihtiyacı olmadığı, fakat nazil olanı ümmetin hıfzı için vahiy katiblerine oku­yup yazdırdığı ma’lumdur. Acaba kendi yazmamakla beraber yazılanı oku­mayı nübüvetten sonra da bilmiyor mu idi? Bu hususta da meşhur olan, “hayır”dır. Nitekim Hudeybiye müsalahanamesinde yazı­lan bir kelimeyi sil­mek için hangisi olduğunu Hazret-i Ali’ye sorduğu ma’ruftur.

Maamafih Şifa ve etrafında mezkur olduğu üzere sonradan kâtibi Haz­ret-i

Muaviye’ye:

«v[¬W²7~¬‡¬±Y«Q­# «ž«— «w[¬±K7~ ¬»¬±h«4«— «š_«A²7~ ¬ÄÅY«0«— «v«V«T²7~ ¬¿¬±h«&«— «?~«—Åf7~ ¬s²7«~

«v[¬&Åh7~ ¬…¬±Y«%«— «w´W²&Åh7~ Åf­8«— «yÁV7~ ¬w¬±K«&«—

Ya’ni divite lika koy, kalemi yan kes, ba’yı uzat, sin’i fark ettir, mimi körletme, Allah’ı tahsin, Errahman’ı med, Errahim’i tecvid eyle “ mealinde Besmelenin hüsn-i hattını emr-ü ta’rif ettiğine dair bazı eserlere nazaran ya­zıyı bildiği de söylenmiştir. Bunu hususi bir vahy ile söylemiş olması melhuz olmakla beraber bu (96:1) ²~«h²5¬~ emrinden sonra yirmi üç sene Kur’anı oku­mak ve yazdırmak vazifesi almış olan Hazret-i Peygamberin bu müddet zar­fında yazıyı da bellemiş olması müsteb’ad de­ğil, ma’kuldür. Bu onun hiç okumamış yazmamış ümmi iken biemrillah okur gibi nebi olması mu’cizesine münafi olmaz, menhi de değildir.” (E.T.5953)

2567- Diğer bir âyette de “(87:6) «t­=¬h²T­X«, Bundan böyle seni okutacağız -Yani (42:52) ­_«B¬U²7~_«8 >¬‡²f«# «a²X­6 _«8 _«9¬h²8«~ ²w¬8 _®&—­‡ «t²[«7¬~ _«X²[«&²—«~ «t¬7«g«6«—hitab-ı izzetiyle ihtar olunduğu üzere sen kitab nedir? okumak nedir? bil­mezken bundan böyle Ruh-i Emin, Ruhulkudüs olan Cibril vasıtasıyla sana okuyacağın bir kitab olan Kur’anı vahy ederek indirip belleteceğiz, ineni ve indirileceği kıraate muvaffak edeceğiz, yahud vahy ile seni Kur’an ve kıraet sahibi yapacağız. Bu suretle bu fev­kalâde hidayet ve risalet-i İlahiyeye delalet eyliyen bir âyet, bir mu’cize olacak (87:6) |«K²X«# «Ÿ«4 Artık unutmıyacaksın -bu unutmamak, bu derece kuvvetli bir hıfza sahib olmak da diğer bir âyet ve mu’cize olacak... (87:7) ­yÁV7~ «š_«- _«8 ެ~ Meğer ki Allah dileye -çünkü unut­turmak isterse unutturur.”“ (E.T.5758)

2568- O’nun nübüvvetiyle alâkalı olarak (5:19) âyetinde, ehl-i kitabın fet­ret devrinde, “Bize bir beşir ve nezir gelmedi” şeklinde özür beyan etme­meleri için peygamber olarak gönderildiği bildirilir.

93. ve 94. sureler de Peygamber’in (A.S.M.) nübüvvet hususiyetleriyle alâkalıdır. Daha pek çok âyetlerde “resul” ismi ile veya “ke” (Sen) hitapla­rıyla vs.şekillerde Hz.Muhammed (A.S.M.) kastedilmektedir.

2569- Peygamberimiz’in (A.S.M.) hayatından Büyük İslâm İlmihali’nin Siyer-i Enbiya kısmında bir derece bilgi verilir. Şöyle ki:

“Allah’ın bütün insanlara son peygamberi olan Hz.Muhammed (A.S.M.) Efen­dimiz, Arabistan’da Mekke-i Mükerreme şehrinde miladi 571 tarihinde dünyaya teş­rif etmişlerdir. Fahri- Âlem Efendimiz, Kureyş kabilesinden ve Haşim ailesinden­dir. Muhterem pederinin adı Abdullah, dedesinin adı Abdülmuttalib, validesinin adı ise Âmine’dir.

Peygamberimiz’in (A.S.M.) baba cihetinden mübarek nesebleri şöyledir: Hz. Muhammed ibn-i Abdullah, İbn-i Abdülmuttalib, Haşim, Abdi Menaf, Kusayy, Hakim, Mürre, Kâ’b, Lüey, Galib, Fihr, Malik, Nazr, Kinane, Huzeyme, Müdrike, İlyas, Mudar, Mirar, Mead, Adnan. Adnan da İsmail Aleyhisselâm’ın oğlu Kıyzar’ın neslindendir. Adlarını yazdığımız bu zatlar­dan her birinin evladı birçok kabilelere ayrılmış, Malik’in oğlu Fihr’in evla­dından da Kureyş kabilesi teşekkül etmiştir.

Resul-i Ekrem Efendimiz(A.S.M.) validesi cihetinden yüksek nesebleri de şöy­ledir: Hz. Muhammed İbn-i Âmine bint-i Vehb, İbn-i Abdi Menaf, İbn-i Zühre, İbn-i Hakim. Peygamber Efendimizin (A.S.M.) babası tarafın­dan mübarek nesebiyle anası tarafından nesebi, Mürre oğlu Hakim’de birle­şirler.

Peygamber Efendimizin dedesi ve zamanında Kureyş kabilesinin reisi bulunan Abdülmuttalib, Kâbe-i Muazzama’nın mütevellisiydi. Ebu Talib, Ebu Leheb, Haris, Zübeyr, Hamza, Abbas, Abdullah vs. adında onüç oğlu vardı. Fakat bunların içinde en fazla Abdullah’ı severdi. Çünki onda başka bir güzellik, başka bir nuraniyet vardı. Abdülmuttalib, bu sevgili oğluna Benî Zühre reisi Vehb’in kızı Hz. Âmine’yi nikahla aldı. Abdullah Hazretleri, Peygamber Efendimiz doğmadan iki ay evvel bir ticaret kafilesiyle Medine-i Münevvere’ye gidip orada vefat etti ki, daha yirmibeş ya­şında bulunuyordu. Bu cihetle Fahr-i Âlem Efendimiz (A.S.M.) yetim kaldı.

2570- Peygamber Efendimiz çocukluk devresi pek kudsi bir halde geç­miştir. Daha doğar doğmaz birtakım hârikalar meydana gelmiştir. Süt anası, Benî Sa’d ka­bilesinden Haris’in refikası Halime idi. Dört sene onun yanında kaldı. Annesi Hz. Âmine ile birlikte Medine-i Münevvere’ye dayızadeleri bulunan Neccar oğullarını ziyarete gittiler. Sonra Mekke-i Mükerreme’ye dönerlerken Hazret-i Âmine, Ebva denilen yerde daha yirmi yaşında olduğu halde vefat etti. Altı yaşında öksüz kalan Peygamberimiz’in, Ümmi Eymen adındaki dadısı alıp, Mekke-i Mükerreme’ye geti­rip dedesi Hz. Abdülmuttalib’e teslim etti. İki sene sonra da dedesi vefat edince amcası Ebu Talib’in yanında kaldı.

2571- Peygamber Efendimiz gençliğinde Kureyş kabilesi arasında büyük bir şe­ref ve şanı haiz bulunuyordu. Kendisine “Muhammed-ül Emin” deni­liyordu. Yirmibeş yaşında iken, pek yüksek bir ruha sahib, pek şerefli hane­dana mensub olan ve daha genç iken dul kalmış olup, çok zengin olan Huveylid kızı Hatice ile evlendi. Peygamber Efendimiz, tam kırk yaşlarına girince peygamberlik şerefine nail oldu. (Vahyin ilk gelişi, bak: 3928/1.p.)

2572- Kendisine peygamberlik verilince ilk evvel çevresinde bulunan ki­şileri hususi surette İslâm dinine davet etmişti. Bu daveti ilk önce Hz.Hatice validemiz kabul etti. Sonra Kureyş’in büyüklerinden olan Hz.Ebu Bekir-is Sıddik ile Peygam­berimiz’in azatlısı olan Zeyd ibn-i Harise ve Peygamberi­miz’in amcası Ebu Talib’in oğlu olup henüz dokuz-on yaşlarında olan Hz. Ali kabul ettiler. Bir müddet sonra da Hz. Ebu Bekir’in vasıtasiyla Osman bin Affan, Abdurrahman ibn-i Avf, Sa’d ibn-i Ebi Vakkas, Zübeyr ibn-ül Avvam, Talha-tübnü Ubeydullah Hazretleri İslâmiyetle müşerref oldular.

2573- Bi’setin ondördüncü senesinde Mekke’deki müslümanlar, Medine-i Mü­nevvere’ye hicret ettiler. Peşinden de Peygamberimiz Hz. Ebu-bekir ile birlikte hic­ret etti. (Bak: Hicret)

Peygamberimiz (A.S.M.) hicretin onbirinci senesinde Rebiülevvel ayının onikisinde pazartesi günü Medine-i Münevvere’de hücre-i saadetinde vefat etti.”((B.İ.İ. 494-526)

2574- “Şu kâinatın Hâlikı, her nev’de bir ferd-i mümtaz ve mükemmel ve cami’ halkedip, o nev’in medar-ı fahri ve kemali yapar. Elbette esmasın­daki İsm-i A’zam tecellisiyle, bütün kâinata nisbeten mümtaz ve mükemmel bir ferdi halkedecek. Esmasında bir İsm-i A’zam olduğu gibi, masnuatında da bir ferd-i ekmel bulunacak ve kâinata münteşir kemalatı o ferdde cem’edip, kendine medar-ı nazar edecek.

O ferd her halde zihayattan olacaktır. Çünki enva’-ı kâinatın en mü­kemmeli zi­hayattır. Ve her halde zihayat içinde o ferd, zişuurdan olacaktır. Çünki zihayatın enva’ı içinde en mükemmeli zişuurdur. Ve herhalde o ferd-i ferid, insandan olacak­tır. Çünki zişuur içinde hadsiz terakkiyata müstaid, in­sandır. Ve insanlar içinde her halde o ferd, Muhammed Aleyhissalatü Ves­selâm olacaktır. Cünki zaman-ı Âdem’den şimdiye kadar hiç bir tarih, onun gibi bir ferdi gösteremiyor ve göstere­mez.

Zira o zat; Küre-i Arz’ın yarısını ve nev-i beşerin beşten birisini saltanat-ı ma­nevîsi altına alarak, binüçyüz elli sene kemal-i haşmetle saltanat-ı mane­vîsini devam ettirip bütün ehl-i kemale, bütün enva-ı hakaikte bir üstad-ı küll hükmüne geçmiş. Dost ve düşmanın ittifakıyla ahlâk-ı hasenenin en yüksek derecesine sahib olmuş. Bidayet-i emrinde tek başıyla bütün dünyaya mey­dan okumuş. Her dakikada yüz milyondan ziyade insanların vird-i zebanı olan Kur’an-ı Mu’ciz-ül Beyan’ı göstermiş bir zat, elbette o ferd-i mümtaz­dır, ondan başkası olamaz. Bu âlemin hem çekirdeği hem meyvesi Odur.”(M:307)

2575- Nübüvvetin lüzumu:

“Şu kâinatın Sahib ve Mutasarrıfı, elbette bilerek yapıyor ve hikmetle ta­sarruf ediyor. Ve her tarafı görerek tedvir ediyor. Ve her şeyi bilerek, göre­rek terbiye edi­yor ve her şeyde görünen hikmetleri, gayeleri, faydaları irade ederek tedvir ediyor. Madem yapan bilir; elbette bilen konuşur. Madem ko­nuşacak, elbette zişuur ve zifikir ve konuşmasını bilenlerle konuşacak. Ma­dem zifikirle konuşacak; elbette zişuurun içinde en cem’iyetli ve şuuru küllî olan insan nev’i ile konuşacaktır. Ma­dem insan nev’i ile konuşacak, elbette insanlar içinde kabil-i hitab ve mükemmel in­san olanlarla konuşacak. Ma­dem en mükemmel ve istidadı en yüksek ve ahlâkı ulvi ve nev’-i beşere mukteda olacak olanlarla konuşacaktır. Elbette, dost ve düşmanın ittifakı ile, en yüksek isti’datta ve en âlî ahlâkta ve nev’-i beşerin humsu O’na iktida et­miş ve nısf-ı arz O’nun hükm-ü manevîsi altına girmiş ve istikbal O’nun ge­tirdiği nurun ziyası ile bin üçyüz sene ışıklanmış ve beşerin nurani kısmı ve ehl-i imanı mütemadiyen günde beş defa O’nunla tecdid-i biat edip, O’na dua-i rahmet ve saa­det edip, O’na medh ve muhabbet etmiş olan Muham­med (A.S.M.) ile konuşacak ve konuşmuş ve resul yapacak ve sair nev’-i be­şere rehber yapacak ve yapmıştır.” (M:89)