İsmail arabaci kiMDİR

İRAN’IN ETNİK GERÇEĞİ

İran denildiğinde aklımıza ilk gelen herkesin Farsça konuştuğu ve Şii olduğu bir ülke gelir. İran tarihini ve İran coğrafyasında yaşayan halkları incelemeyen birisi, İran’ın kuzeydoğusu Türkistan, Kuzeybatısı Türkiye, Türkler Türkistan’dan Türkiye’ye göç ederken nasıl olup da İran’ı atlayıp burada yerleşmemişler sorusunu sorabilir. İran’da Büyük Selçuklu devletinden başka Türk devleti kurulmamış mı diyebilir. İşte bu soruların cevabı; İran tarihi, belki Anadolu tarihinden daha da Türk’tür. Büyük Selçuklu Devletinin yıkılmasından sonra Farslar (veya Persler) 1925 yılına kadar devlet kuramamışlardır. Büyük Selçuklu devletinden sonra Moğollar tarafından kurulan İlhanlı Hanlığı vardır. Daha sonra ise Safevi ve Kaçar Türk devletleri kurulmuştur. Ancak İngilizlerin yardımıyla 1925 yılında İngiliz müttefiği ve Türk düşmanı olan Fars Pehlevi sülalesi İran’ın yönetimini ele geçirmiştir. Özellikle Osmanlı devletinin başında bulunanlar Farsça şiirler yazarken Safevilerin başındaki Şah İsmail ise temiz Türkçe ile şiirler yazmıştır. Fakat bir Azerbaycan Türkü (İran Türkmenleri) olan Şah İsmail ile Yavuz Sultan Selim zamanında başlayan Sünni-Şii devletler çatışması Türk ulus bilincinin oluşmaya başlaması olan 20. yüzyıl başlarına kadar devam etmiş ve bundan sonra Anadolu ve İran Türkleri arasında başlayan sıcak ilişkiyi gören İngilizler ve Ruslar İran iktidarını Farslara teslim etmişledir.

İran’ın günümüzdeki etnik dağılımını gördüğünüzde şaşırabilirsiniz. Çünkü İran’ın yönetim kademesini oluşturan Farsların İran devlet içindeki oranı %36,5 dur. Azerbaycan Türklerinin oranı ise %29,2 dir. Arada az bir fark vardır. Yani İran’daki her 3 kişiden birisi Türk’tür.