7.1.1 Torpağın duzlaşmasi (şorlaşmasi)
Torpaqda suda həll olan duzların yığılaraq şoran və şorakət torpaqların əmələ gəlmə prosesi. Torpağın duzlaşması ilkin və sonradan ola bilər. İlkin düzlaşma qrunt sularının buxarlanması, ana süxurun duzluluğu və ya eol (küləklə sovrulma), biogen və digər amillərin təsirilə torpaqda duzların təbii olaraq toplanması nəticəsində baş verir.
TORPAĞIN DUZLAŞMASI (ŞORLAŞMASI) – Torpaqda suda həll olan duzların yığılaraq şoran və şorakət torpaqların əmələ gəlmə prosesi.
Torpaqdan duzların kənarlaşdırılmasının və torpaqların şirinləşdirilməsinin ən səmərəli və radikal yolu – toprağın yuyulmasıdır. Şorlaşmış torpaqların yuyulmasından ötrü sərf olunan su norması şorlaşmanın dərəcəsindən, torpağın nəmliyindən, qranulometrik tərkibindən və qrunt sularının dərinliyindən asılıdır.
Şorakətləşmə - İllüvial horizontunda (B) udulmuş halda böyük miqdarda mübadilə olunan natrium və bəzən də maqnezium toplanan torpaqlar şorakərli torpaqlar adlanır. Onlar torpaq profilinin kəskin təbəqələşməsi və əlverişsiz aqronomik xassələri ilə səciyyələnir. Şorakətlər də şoranlar kimi şorlaşmış torpaqlar kateqoriyasına aid edilir.
Lakin şoranlardan fərqli olaraq şorakətlərdə asan həll olan duzlar torpağın səthində deyil, profilin müəyyən dərinliyində yerləşmişdir.
Dostları ilə paylaş: |