Journal of azerbauani studies

FASİLƏSİZ TƏHSİL SİSTEMİNDƏ İXTİSASARTIRMA VƏ YENİDƏN HAZIRLANMA TƏHSİLİ, PROSESİN LAKONİK ŞƏRHİ
Azərbaycanın təhsil sistemində ixtisasartırma və yenidənhazırlan-ma şəbəkəsi 10 ali məktəbin ixtisasartırma və yenidonhazırlanma fa-kültəsini, 68 baza kafedrasını, o cümlədən 6 pedaqoji ali məktob üz-rə regional baza kafedralarını, 4 zona institutu, 1 Baş İnstitut və onun 2 yerli filialım özündə birləşdirir. Təhsil Qanununun 50-ci maddəsinin I hissəsində qoyulmuş reqlament üzrə həmin şobəkə hər il 45 mino yaxın pedaqoji işçinin ixtisasını artırmalı, onların diplomdansonrakı təhsilini təmin etməlidir.

4

Rohim ACıAMALIYKV

Təhsil sisteminin strukturu baxımından diplomdansonrakı təhsil dedikdə peşo ixtisas müəssisəsini bitirən və dövlət təhsil sənədi alan şəxslərin təhsil imkanlan sistemi başa düşülür. Həmin təhsil, faktiki olaraq, fasiləsiz təhsil sisteminin təminatçısı rolunu oynayır və onun praktik həllinin konkret proqramına və üsullarına istinad edir.

Fasiləsiz təhsil sistemində diplomdansonrakı təhsilin mühüm rolu müvafıq təhsilli mütəxəssislərin, o cümlədon do rəhbər işçilərin şəx-sində cəmiyyətin intellektual potensialının yeniləşdirilməsi və zəngin-ləşdirilməsi, bəzi kateqoriyalardan olan işçilərin funksional savadsız-lığının aradan götürülməsi üçün məsuliyyot və cavabdehlikdən ibarət-dir.

Təhsil Nazirliyi sistemində kadrların ixtisasının artırılması və ye-nidən hazırlanması prosesinin təkmilləşdirilməsilə əlaqədar son illər-do müəyyən işlor görülmüşdür. Belə ki, müxtəlif mexanizmlər işlənib hazırlanmış, reqlamentlər müəyyənləşdirilmiş, baza kafedraları siste-minə keçilmiş, Baş sxem təsdiq olunmuşdur. Bu növ tədris müəssisə-lərinin (struktur bölmələrinin) nümunəvi Əsasnaməsinin hökumət tə-rəfındən təsdiqi, prosesi tənzimləyən çoxsaylı hüquqi-normativ sə-nədlərin hazırlanması və tətbiqi, tədris strukturlarında ixtisas istiqa-mətlərinin qaydaya salınması, kontingent bazanın dəqiqləşdirilməsi və sairə bu kimi işlərin həyata keçirilməsi, faktiki olaraq, obyektiv reallıqdan doğan nəticə kimi qiymətləndirilməlidir. İslahat Proqramı-na uyğun Respublikada 9400 nəfər ibtidai sinif müəlliminin xüsusi proqramlarla yenidən hazırlanması, Beynəlxalq Proqramlar çərçivə-sində aynlmış qrantlara sahib olmaq məqsədilə respublika hökuməti qarşısında əsaslandınlmış vəsadətin qaldırılması, 20-yə yaxın yeni normativ-reqlament sənədlər layihəsinin hazırlanması real şəkildə atı-lan addımlardandır. İlk dəfə olaraq təhsil menecefləri hazırlığına baş-lanma və bu istiqamətdə mütəxəssis hazırlığının dövlət standartlan la-yihəsinin işlənməsi, diplomdansonrakı təhsil, distant təhsil konsep-si-yaları, yeni mexanizm layihələrinin üzərində gərgin işin aparılması, onların geniş müzakirəyə təqdim olunması, xüsusi inkişaf proqramı-nın hazırlığına başlanması, Tədris-Koordinasiya Şurasının yaradılması konkret fəaliyyətin nəticəsidir. Xarici ölkə ekspertlərilə intensiv məs-ləhətləşmələr, 40-a yaxın ölkənin, o cümlədən ABŞ, Böyük Britani-ya, Fransa, Almaniya, İsrail və hətta Yaponiya kimi ölkələrin, eləcə də keçmiş Sovetlər məkanmda olmuş dövlətlərin qabaqcıl təcrübələri-nin öyrənilməsi, ixtisasartırma və yenidənhazırlanma təhsilində moni­

torinq qiymətlondirmo mexanizmlərinə keçid, xarici ölkə tocrübolori-nin öyrənilmosi, prosesə beynolxalq ekspertlərin, mütəxəssislorin col-bi, qarşılıqlı sazişlər, müqavilolor, protokollara diplomdansonrakı toh-sillo bağlı əməkdaşlıq maddolorinin salınması və s. bu kimi işlər do məqsədyönlü fəaliyyot nəticəlorinə aid edilməlidir.