ÜBEY BİN KA’B
*Übey b. Ka'b, Kur'an'ın lafızlarının eda keyfiyetini, kıraat vecihleriyle ilgili hususiyetlerini öğrenmeye özen gösterirdi. Allah Teâlâ, Peygamber Efendimiz (s.a.s)'e Übey'e Kur'an okumasını emretmiştir. Enes b. Malik (r.a)'dan şöyle rivâyet edildi: Rasulüllah (s.a.s) Übey b. Ka'b'a: "Âllah bana Lemyekünillezîne keferu- suresini sana okumamı emretti" buyurdu. Übey "Allah benim adımı da andı mı?" dedi. Peygamber Efendimiz (s.a.s) "Evet" deyince Übey b. Ka'b sevincinden ağladı.233
Übey b. Ka'b, kıraati bizzat Rasulüllah (s.a.v)'den almıştır. O, Hz. Ömer'e "Ben Kur'an-ı Kerîm'i daha taze iken bizzat Cebrail (a.s)'dan alan zattan aldım" demiştir.234
*Ömer bir zaman halka hitabında şöyle demiştir:
"Kur'an'dan sormak isteyen Übey b. Ka'b'a gelsin, feraizden sormak isteyen Muaz'a, mal isteyen de bana gelsin. Çünkü Allah beni hazinedar ve dağıtıcı kıldı"235
Hz. Ömer zamanında teravihi cemaatle ilk kıldıran da Übey b. Ka'b olmuştur. Hz. Peygamber (s.a.v) zamanında, onun vefatından sonra ilk halife Hz. Ebû Bekr, daha sonra kısmen de Hz. Ömer zamanında teravih namazı cemaatle değil, münferid olarak kılınmıştır. Bir defa Hz. Ömer mescide gidince halkın dağınık bir şekilde teravih namazı kıldıklarını gördü. Kimi tek başına kılıyor, kimi küçük bir cemaat oluşturmuş kılıyorlardı. Hz. Ömer bütün halkı bir tek imamın arkasında toplamayı düşündü ve ertesi gün Übey b. Ka'b'ı teravih imamı tayin edip cemaati onun arkasına topladı. Böylece teravih namazı cemaatle kılınmaya başlandı.236
*”Hâkim, Übeyy bin Ka'b'tan şu haberi nakletmiştir: "Bir gün ben, Peygamber'in (s.a.v.) yanında idim. Bir ârâbî gelip dedi ki: "Ey Allah'ın Resulü, benim bir kardeşim var ve o çok ağır bir şekilde hastadır." Peygamberimiz ona, kardeşinin hastalığının ne olduğunu sordu. Arâbî: "Kardeşim, cinlerin şerrine uğramış, cinnet hastalığına tutulmuştur" dedi. Peygamberimiz de kendisine: "Haydi kardeşini buraya getir!" buyurdu. Arâbî gidip kardeşini getirdi ve Peygamberimizin önüne oturttu. Peygamberimiz de bazı sûre ve âyetler okuyarak o hastayı, Allah'ın korumasına havale etti. Peygamberimiz’in okuduğu sûre ve âyetler şunlardı:
1- Fatiha Sûresi,
2- el-Bakara Sûresi'nin baş tarafından dört âyet: (Elif lâm mîm ile başlayıp el-müflihîn'a kadar),
3- "Ve ilâhüküm ilâhün vâhidün" âyetiyle Ayete1-Kürsî,
4- el-Ârâf Sûresinden "înne rabbekümullahü" diye başlıyan 54. âyet,
5- el-Mü"minûn Sûresinin sonundaki üç âyet,
6- El-Cinn Sûresinin üçüncü âyeti,
7- el-Sâffât Sûresinin başından on âyet,
8- el-Haşr Sûresinin sonundaki üç ayet,
9- "Kul hüvallahü ehad" yâni Ihlâs Sûresi,
10- "Kul eûzü bi-rabbil-felak" Sûresi,
11- "Kul eûzü bi-rabbinnâsi" Sûresi. '
Sevgili Peygamberimiz, bu sûre ve âyetleri okuyarak Allah'a olan duasını ve niyazını bitirdiği ve bütün şerlerden Allah'a sığınma sûreleri olan "Kul Eûzü" leri okuyarak son verdiği zaman; o ârâbînin mecnûn olan kardeşi sapasağlam ayağa kalktı ve sanki hiç hasta olmamışa döndü."237
ÜMMÜ EYMEN
*Rasulullaha çocukluğunda sahib çıkanlardan..bakıcılarından…Ümm-i Eymen Medine’deki bir hatırasını şöyle anlatır:
“Birgün yahudî âlimlerinden ikisi yanıma gelerek dediler ki:
- Bize Ahmed’i göster!
Ben de Resulullah Efendimizi dışarı çıkardım. İyice incelediler ve dediler ki:
- Bu çocuk, ahir zaman peygamberi olacaktır. Burası da onun hicret edeceği yerdir. Bu memlekette büyük savaşlar olacaktır.”
-Hicret ederken, Revha yakınlarında gecelemişti. Çok susamıştı. Yanında bir damla dahî su yoktu. Hiç telaşlanmadı. Çünkü kullarına karşı son derece merhametli olan Rabbinin, gördüğüne ve yardım edeceğine inancı sonsuzdu. Susuz ve bîtap düşmeyeceğinden emindi. Nitekim Cenâb-ı Hakkın yardımı gelmekte gecikmedi.
Gökten beyaz bir urgana bağlanarak sarkıtılmış bir kova gördü. Cenab-ı Hakka hamd ve şükür ederek kalktı, kovanın yanına gitti. İçi tamamiyle, berrak ve buz gibi su ile doluydu. Kana kana içti. Tamamen susuzluğu geçti ve rahatladı.
Bu vakayı nakleden Ümm-i Eymen şöyle der: “Artık bundan sonra bir daha hiç susamadım.”
*Hem Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın küçüklüğünde ona bakan ve hizmet eden Ümm-ü Eymen demiş: "Hiçbir vakit Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm açlık ve susuzluktan şikayet etmedi, ne küçüklüğünde ve ne de büyüklüğünde."238
VAHŞİ
Uhud savaşında Peygamberimiz birkaç kâfire bedduâ etmişti. “Vahşî’ye niçin lanet etmiyorsun” dediklerinde, buyurdu ki:
- Miracda, Hamza ile Vahşî’yi kolkola, birlikte cennete girerlerken görmüştüm!
-Hicretin sekizinci yılında, Mekke fethedildiği gün, Vahşî, Mekke’den kaçtı. Bir zaman uzak yerlerde kaldı. Sonra pişman olup, Medine’de mescide gelip, selam verdi. Resulullah Efendimiz selamını aldı. Vahşî dedi ki:
- Ya Resulallah! Bir kimse Allaha ve Resulüne düşmanlık yapsa, en kötü, en çirkin günah işlese, sonra pişman olup temiz iman etse, Resulullahı canından çok seven biri olarak, huzuruna gelse, bunun cezası nedir?
Resulullah Efendimiz buyurdu ki:
- İman eden, pişman olan affolur. Bizim kardeşimiz olur.
- Ya Resulallah! Ben iman ettim. Pişman oldum. Allahü Teâlâyı ve Onun Resulünü herşeyden çok seviyorum. Ben Vahşî’yim.
Resulullah Efendimiz, Vahşî adını işitince, Hz. Hamza’nın şehit edilmiş hâli gözünün önüne geldi. Ağlamaya başladı.
Vahşî, öldürüleceğini anlayarak kapıya yürüdü. Ashab-ı Kiram kılıçlarına sarılmış, işaret bekliyordu. Vahşî, “Son nefesimi alıyorum” derken, Cebrail Aleyhisselam geldi. Allahü Teâlâ buyurdu ki:
- Ey sevgili Peygamberim! Bütün ömrünü puta tapmakla, kullarımı bana düşman etmeye uğraşmakla geçiren bir kâfir, bir kelime-i tevhid okuyunca, ben onu affediyorum. Sen, amcanı öldürdü diye Vahşî’yi niçin affetmiyorsun? O pişman oldu. Şimdi sana inandı. Ben affettim. Sen de affet!
Herkes, "Öldürün!" emrini beklerken, Resulullah Efendimiz buyurdu ki:
- Kardeşinizi çağırınız!
Kardeş sözünü işitince, saygı ile çağırdılar. Peygamber Efendimiz Vahşî’ye, “affolunduğunu” müjdeleyerek buyurdu ki:
- Fakat, seni görünce dayanamıyorum, elimde olmadan üzülüyorum.
**Rasulullah amcası Hz.Hamzayı öldüren Vahşi bin Harb’i bile islama davet edip,affediyordu.O bu konuda diretip mazeret öne sürdü çünki o katil,zani ve müşrik idi.
Onunla ilgili olarak önce şu âyet indi:”Ancak tevbe ve iman edip iyi davranışlarda bulunanlar başka; Allah onların kötülüklerini iyiliklere çevirir. Allah çok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir.”239
Sonra:”Doğrusu Allah, kendisine ortak koşulmasını asla affetmez. Ondan başkasını (diğer günahları) ise, dilediği kimseler için bağışlar ve mağfiret buyurur. Her kim Allah'a şirk koşarsa gerçekten pek büyük bir günah ile iftira etmiş olur.”240
Mazeretine devam edince,sonra:”De ki: «Ey haddi aşarak nefislerine karşı israf etmiş olan kullarım! Allah'ın rahmetinden ümid kesmeyin. Çünkü Allah, bütün günahları bağışlar. Şüphesiz ki O, çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir.»241
Vahşi Müslüman oldu.Ve bunun muhatabı tüm Müslümanlar olmuş oldu.
Bir köle olmasına rağmen Vahşi’nin buradaki inceliği;İslamiyete hemen girmiyor ve kendisi için üç âyet üç mazeretine binaen nüzul ediyor.İlkinde kendisinin katil olup Salih olmadığını ve böylece affedilmeyeceğini,ikincisinde ise Allah’ın dilemesi halinde olup olmadığını bilemediğini,üçüncüsünde ise artık hiçbir mazeretinin kalmadan iman etme mecburiyetinde bırakılacak derecede kapıların kapatılmayıp,tüm rahmet kapılarının açık olduğu bildirilmiş oldu.
ZEYD BİN SABİT
*Rasululahın evlatlığı ve Komutan.
*Hz.Zeyd’in Evlendiği Hz.Zeynebi boşaması ve Rasulullahın onunla evlenmesi daha doğrusu ilahi nikâhın kıyılması ile ilgili âyette şöyle buyurulur:”Bir de hatırla o vakti ki, o kendisine hem Allah'ın nimet verdiği, hem de senin iyilik ettiğin kimseye: «Zevceni kendine sıkı tut ve Allah'tan kork!» diyordun da Allah'ın açığa çıkaracağı şeyi içinde gizliyor ve insanları sayıyordun. Oysa Allah, kendisini saymana daha layıktı. Sonra Zeyd o kadınla ilişiğini kestiğinde Biz onu seninle evlendirdik ki, evlatlıklarının ilişkilerini kestikleri eşlerini nikahlama hususunda müminlere bir darlık olmasın. Allah'ın emri fiile (pratiğe) çıkarılmış bulunuyor.”242
“Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın hizmetkârı veya "Veledim" hitabına mazhar olan Zeyd, izzetli zevcesini kendine küfüv bulmadığı için tatlik etmiş. Allah'ın emriyle Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm almış. Âyet der: "Peygamber size evlâdım dese, risalet cihetiyle söyler. Şahsiyet itibariyle pederiniz değil ki, aldığı kadınlar ona münasib düşmesin." İkinci tabakanın hisse-i fehmi şudur ki: Bir büyük âmir, raiyetine pederane şefkatle bakar. Eğer o âmir, zahir ve bâtın bir Padişah-ı Ruhanî olsa, o vakit merhameti pederin yüz defa şefkatinden ileri gittiğinden o raiyetin efradı onun hakikî evlâdı gibi ona peder nazarıyla bakarlar. Peder nazarı, zevc nazarına inkılab edemediğinden; kız nazarı da zevce nazarına kolayca değişmediğinden, efkâr-ı âmmede Peygamber (A.S.M.), mü'minlerin kızlarını alması şu sırra uygun gelmediğinden Kur'an der: "Peygamber (A.S.M.), merhamet-i İlahiye nazarıyla size şefkat eder, pederane muamele yapar. Risalet namına siz onun evlâdı gibisiniz. Fakat şahsiyet-i insaniyet itibariyle pederiniz değildir ki, sizden zevce alması münasib düşmesin." Üçüncü kısım şöyle fehmeder ki: Peygamber'e (A.S.M.) intisab edip onun kemalâtına istinad ederek onun pederane şefkatine itimad edip kusur ve hatiat etmemelisiniz, demektir. Evet çoklar var ki, büyüklerine ve mürşidlerine itimad edip tenbellik eder. Hattâ bazan, "Namazımız kılınmış" der. (Bir kısım Alevîler gibi) Dördüncü Nükte: Bir kısım şu âyetten şöyle bir işaret-i gaybiye fehmeder ki: Peygamber'in (A.S.M.) evlâd-ı zükûru, rical derecesinde kalmayıp, rical olarak nesli, bir hikmete binaen kalmayacaktır. Yalnız "rical" tabirinin ifadesiyle, nisanın pederi olduğunu işaret ettiğinden, nisa olarak nesli devam edecektir. Felillahilhamd Hazret-i Fatıma'nın nesl-i mübareki, Hasan ve Hüseyin gibi iki nurani silsilenin bedr-i münevveri, Şems-i Nübüvvet'in manevî ve maddî neslini idame ediyorlar.”243
*Mute savaşında,Resûlullah (s.a.s.), sancağı ilk önce Zeyd'e vermiş ve: "Şayet Zeyd şehid olursa, sancağı Câfer alsın, O da şehid düşerse, Abdullah b. Ravâha alsın" buyurmuştur. Bu üç sahâbî de Mute günü, kahramanca savaşarak Hakk'ın rahmetine kavuşmuşlardır.
Resûlullah (s.a.s), bu üç kahraman dostunun şehadet haberini duyunca gözyaşlarını tutamayarak ağlamış ve onlar için: "Allah'ım; Zeyd'e mağfiret et! Allah'ım; Zeyd'e mağfiret et! Allah'ım; Zeyd'e mağfiret et! Allah'ım; Câfer'e mağfiret et Allah'ım; Abdullah b. Ravâha'ya mağfiret et!" diyerek dua etmiştir.244
ZÜBEYİR BİN AVVAM
Cennetle müjdelenenlerden Zübeyir bin Avvam.
*Zübeyr, Talha ve Hz. Âişe'nin, Sıffin Savaşında Hz. Ali'ye karşı cephe aldıkları görülmektedir. Hz. Ali, onları karşısında görmek istemediğinden ikna etme yollarını arıyordu. Bir ara Zübeyr'le karşılaşınca ona; "Ey Abdullah'ın babası! Seni buraya getiren nedir?" diye sordu Zübeyr: "Osman'ın kanını istemeye geldim" dedi. Hz. Ali; "Osman'ın kanını mı istiyorsun? Allah, Osman'ı öldüreni kahretsin. Ey Zübeyr! Rasûlüllah'ın sana; "Sen Haksız olduğun halde Ali ile savaşacaksın " dediğini hatırlıyor musun?" deyince, Zübeyr; "Allah şahidimdir ki bu doğrudur" der. Hz. Ali; "Öyleyse benimle ne diye savaşıyorsun?" diye sorunca Zübeyr "Vallahi bunu unutmuştum, şayet hatırlasaydım sana karşı çıkmazdım, seninle savaşmazdım" dedi.245
Bu konuşmadan sonra Zübeyr savaştan çekilerek geri döndü. Medine yolunda Temîm kabilesine ait bir su başına vardığında orada bulunan Amr b. Cürümüz, onu takibe başladı. Vâdi's-Sibâ' denilen mevkide bir fırsatını bularak Zübeyr'i şehid etti (H. 36)246
Zübeyr şehid edildiği zaman dört hanımı vardı. Bunlardan biri de Âtike binti Zeyd b. Amr b. Nüfeyl'dir. Bu hanım, ilk önce Abdullah b. Ebi Bekr'le evlenmiş, onun şehid edilmesinden sonra Ömer b. el-Hattâb'la,onun da şehid edilmesi üzerine Zübeyr (r.a) ile evlenmişti. Bunun için Medine halkı: "Kim şehâdet istiyorsa Âtike binti Zeyd'le evlensin" diyorlardı.247
*Hz. Zübeyr, namaz kılarken İbni Cermuz tarafından şehîd edildi. Şehîd olduğunda 67 yaşında bulunuyordu. Hz. Ali, Hz. Zübeyr’in vefâtına çok üzülmüş olup, cenâze namazını bizzat kendisi kıldırdı.
Cennetle müjdelenen bu zat diğerleri gibi hem Sıffin savaşı gibi bir savaşa katılmayla ve hem de şehid edilmek suretiyle imtihan ediliyordu.Kolay kazanılmadığını gösteriyordu.
Onunla ilgili olarak Bediüzzaman Hazretleri tesbitlerinde:
“Cemel Vak'ası denilen Hazret-i Ali ile Hazret-i Talha ve Hazret-i Zübeyr ve Âişe-i Sıddıka (Radıyallahü Teâlâ anhüm ecmaîn) arasında olan muharebe; adalet-i mahza ile, adalet-i izafiyenin mücadelesidir.”248
“Hem Hazret-i Ali (R.A.) Hazret-i Zübeyr ile seviştiği bir zaman dedi: "Bu sana karşı muharebe edecek, fakat haksızdır."249
“Vakıa-i Cemel'de Aşere-i Mübeşşere'den Zübeyr ve Talha ve Aişe-i Sıddıka (R.A.) bulunmasıyla Ehl-i Sünnet Velcemaat o harbi içtihad neticesi deyip; Hazret-i Ali (R.A.) haklı, öteki taraf haksız fakat içtihad neticesi olduğu cihetle afvedilir. Hem Vehhabîlik damarı, hem müfrit Râfızîlerin mezhebleri İslâmiyet'e zarar vermesin diye Sıffîn Harbi'ndeki bâgîlerden de bahis açmayı zararlı görüyorlar.
Hem o harblerde, çok ehemmiyetli sahabeler, nasılsa iki tarafta bulunmuşlar. O fitneleri bahsetmekte o hakikî sahabelere, Talha ve Zübeyr (R.A.) gibi Aşere-i Mübeşşere'ye dahi tarafgirane bir inkâr, bir itiraz kalbe gelir. Hata varsa da tövbe ihtimali kuvvetlidir. O eski zamana gidip lüzumsuz, zararlı, şeriat emretmeden o ahvalleri tedkik etmekten ise; şimdi bu zamanda bilfiil İslâmiyet'e dehşetli darbeleri vuran, binler lanete, nefrete müstehak olanlara ehemmiyet vermemek gibi bir halet, mü'min ve müdakkik bir zâtın vazife-i kudsiyesine muvafık gelemez...”250
MEHMET ÖZÇELİK
13-12-2005
KAYNAKLAR
1)Menakıb-ı Dört Büyük Halife.Seyyid Eyyüb bin Sıddık.
2-Hayat-ı Sahabe.M.Yusuf Kandehlevi.
3)Mektubat.Bediüzzaman Said Nursi.
4)Ashab-ı Kiramın Örnek Hayatı.Türkiye gazetesi yayınları.
5)Eshab-ı Kiram.Ahmed Faruk.
6)İslam Tarihi Hz.Hüseyin ve Kerbelâ Faciası.M.Asım Köksal.
7)Peygamberimizin Mucizeleri ve Büyük Özellikleri.Celaleddin es-Suyuti.
8)Peygamberin Hayatı.Muhammed hamidullah.
9)Sevgili Peygamberim.Türkiye gazetesi.
10)CD.Risale.2.0
11)El Veciz fi tefsiril kitabil aziz.Ebul Hasan Ali bin Ahmed el Vahidi.Tercüme.M.Ali Kara.
12) http://www.m-fgulen.org/eser/
13)İslam Büyükleri.Ahmet Şahin.
14)Tarihin Şeref levhaları.A.Şahin.
15)Dört Halife ve İslam Büyükleri.H.Algül-A.Şahin.
16) Tarihe Şan Verenler.M.Necati Bursalı.
17)İslamda fazilet Yarışı.Mehmet Dikmen.
18)Ensarın Bayraktarı.H.Muhammed Halid.
19)İslami Tebliğin Medine Dönemi ve Cihad.Doç.İ.Süreyya Sırma.
20) Tebük Seferi.R.Mahmut Sami.
21) Abdullah bin Revaha.Mehmet Ayman.
22) Kâinatın Efendisi Hz.Muhammed.Mehmet Oruç.
23)Peygamber Efendimiz.A.Cevdet Paşa,Mahir İz
İÇİNDEKİLER :
1-KAİNATIN EFENDİSİ HZ.MUHAMMED-1
2- HZ.ERKAM-25
3-HİCRET-25
4- SÜRAKA BİN MALİK-26
5- ENSAR-27
6- BEDİR-28
7- UHUD-34
8- SAHABELER-36
9- HZ EBUBEKİR-51
10- HZ. ÖMER-62
11- HZ.OSMAN-78
12- HZ ALİ-81
13- HZ. FATIMA-92
14- HZ. HASAN-93
15- HZ.HÜSEYİN-95
16- HZ.HAMZA-105
17- ABDULLAH BİN ABBAS-105
18- ABDULLAH BİN AMR BİN ÂS-106
19- ABDULLAH BİN CAHŞ-107
20- ABDULLAH BİN EBİ BEKR-108
21- ABDULLAH BİN HANZALA-109
22- ABDULLAH BİN HUZEYFE SEHMİ-109
23- ABDULLAH BİN MESUD-111
24- ABDULLAH BİN ÖMER-112
25- ABDULLAH BİN REVAHA-112
26- ABDULLAH BİN SÜHEYL-114
27- ABDULLAH BİN ZEYD-115
28- ABDULLAH BİN ZÜBEYR-116
29- ABDULLAH İBNİ ÜMMÜ MEKTUM-116
30- ABDURRAHMAN BİN AVF-117
31- AMİR BİN FÜHEYRE-117
32- AMMAR BİN YASİR-118
33- AMR BİN ÂS-120-
34- ÂSIM BİN SABİT-121
35- BİLAL-İ HABEŞİ-121
36- CABİR İBNİ ABDULLAH-122
37- CAFER BİN EBİ TALİB-124
38- CEBBAR BİN SÜLMA-125
39- CERİR İBNİ ABDULLAH-125
40- DIHYE-İ KELBİ-125
41- DIRAR İBNİ EZVER-126
42- EBU CEHİL-127
43- EBU DÜCANE-128
44- EBU EYYÜBEL ENSARİ-130
45- EBU HUREYRE-131
46-EBU KATADE-132
47-EBU LÜBABE132
48-EBU MUSEL EŞ’ARİ-132
49-EBU RAFİ’-133
50-EBU SAİDEL HUDRİ-134
51-EBU SELEME-135
52-EBU SÜFYAN-136
53-EBU SÜFYAN BİL HARİS-137
54-EBU TALHA-140
55-EBU UBEYDE BİN CERRAH-143
56-EBU ZER ĞIFARİ-143
57-EBUD DERDA-144
58-ENES BİN MALİK-145
59-FATMA BİNTİ ENES-145
60-HZ. HABBÂB BİN ERET-146
61-HALİD BİN SAİD BİN ÂS-147
62-HALİD BİN VELİD-147
63-HZ. HANZALA BİN EBÛ ÂMİR-148
64-HARİS BİN MALİK-149
65-HUBEYB BİN ADİY-149-
66-HUZEYFE BİN MİHSAN-153
67-HUZEYFE BİN YEMAN-154
68-İKRİME BİN EBİ CEHİL-154
69-İMRÂN BİN HUSAYN-155
70-KA'B BİN MÂLİK-156
71-KA’B BİN ZÜHEYR-156
72-KATADE BİN NU'MAN-157
73-MÛAZ B. CEBEL-157
74-MUS’AB BİN UMEYR-158
75-SA’D BİN EBİ VAKKAS-161
76-SA’D BİN MUAZ-163
77-SA’D BİN UBADE-164
78-SAİD BİN ÂMİR-165
79-SAİD BİN CÜBEYR-166
80-SAİD BİN ZEYD-166
81-SA’LEBE-167
82-SELMAN-I FARİSİ-168
83-TALHA BİN UBEYDULLAH-170
84-UMEYR BİN VEHB-172
85-URVE BİN MESUD-173
86-USEYD BİN HUDEYR-173
87-UTEYBE BİN EBİ LEHEB-174
88-ÜBEY BİN KA’B-175
89-ÜMMÜ EYMEN-176
90-VAHŞİ-176
91-ZEYD BİN SABİT-177
92-ZÜBEYİR BİN AVVAM-178
93-KAYNAKLAR-179
94-DİPNOTLAR-179
95-İÇİNDEKİLER-179
1 Kâinatın Efendisi Hz.Muhammed.Mehmet Oruç.Abdulmuttalib’in Rüyası.
2 Peygamber Efendimiz.A.Cevdet Paşa,Mahir İz.20.
3 Psikoloji açısından Hz.Peygamberin İbadet hayatı.Dr.Habil Şentürk.45-46.
4 Peygamber Efendimiz.A.Cevdet Paşa,Mahir İz.29.
5Age.42.
6 Age.43.
7 Age.47.
8 Mektubat.B.Said Nursi.385-387.
9 En’am.33,Bak.Kadı Iyaz.Şifa-i Şerif .Arapça.
10 Mus’ab ibni Umeyr.M.Hasan Beriğiş.
11 Şuara.214.
12 Tebbet.1-5.
13 Buharî, İlim: 38, Cenâiz: 33, Enbiyâ: 50, Edeb: 109; Müslim, Zühd: 72; Ebû Dâvud, İlim: 4; Tirmizî, Fiten: 70, İlim: 8, 13; Tefsir: 1; Menâkıb: 19; İbni Mâce, Mukaddime: 4; Dârimî, Mukaddime: 25, 46; Müsned, 1:70, 78, 2:159, 171, 3:13, 44, 4:47, 100, 5:292.
14 Zümer Sûresi,32.
15 Müsned, 5:220, 221.
16 Kadî Iyâz, eş-Şifâ, 1:340; Müsned, 4:273.
17 Buharî, Ta'bîr: 12; Cihad: 3, 8, 63, 75; İsti'zân, 41; Müslim, İmâret: 160, 161; Ebû Dâvud, Cihad: 9; Tirmizî, Fedâilü'l-Cihad: 15; Nesâî, Cihad: 40; İbni Mâce, Cihad: 10; Dârîmî, Cihad: 28; Muvatta', Cihad: 39; Müsned, 3:240, 264 ...; el-Elbânî, Sahîhu'l-Câmi'i's-Sağîr, 6:24, no: 6620; el-Hâkim, el-Müstedrek, 4:556.
18 Mâide Sûresi, 5:67.vallahu ya’simuke minen nas.
19 Yâsin Sûresi,8-9.-inna caalna fi a’nagihim.
20 Mecmuatün minetTefasir.2/647.
21 Tevbe.107.
22 Tevbe.84.
23 Tebük Seferi.R.Mahmut Sami.41-44.
24 Bakara:Tefsir-ül Münir.Vehbe Zuhayli.
25 Mecmuat-üt Tefasir.(Arapça)3/78.
26 Veciz tefsiri. Ra’d.31.
27 Mecmuatün minet Tefasir.Age.Tevbe/36-37.
28 Tevbe.33.
29 İsra.58,Veciz tefsiri.
30 Buhari tefsir bölümü 8/590, Müslim iman bölümü 119, Nesai tefsir bölümü 2/316, İbni Cerir 26/118.
31 Buhari tefsir bölümü 8/590, Nesai tefsir bölümü 2/318, Tirmizi tefsir bölümü 3266, İbni Cerir 26/122.
32 El-veciz fi tefsiri kitabil aziz.Hucurat suresi.1-5.
33 Kenzul İrfan fi Ehadisin Nebiyyir Rahman-Muhammed Es’ad Efendi.
34 Rudani.5/8369.
35 Mecmuat-üt Tefasir.age.1/483.
36 Al-i İmran.133,Hadid.21.
37 Mecmuat-üt Tefasir.1/587.
38 Rüdani-C-1/306.
39 Rüdani-C-3/5458-5459.
40 Son Peygamber Hz.Muhammed.Şibli Numani.
41 Âl-i İmran.199.
42 Ebu Davud, Cihad 29, (2523).4519.
43 Al-i İmran.199.
44 Mecmuat-ün Tefasir.age.3/88-89.
45 Şuara.219.
46 Tarihin Şeref levhaları.Ahmet Şahin.19-21.
47 Age.38-39.
48 Mus’ab ibni Umeyr.M.Hasan Beriğiş.
49 Age.155.
50 Age.155.
51 Age.179.
52 Age.156.
53 Age.165-166.
54 Bakara.207.
55 Müslim.Talak.34.
56 İslami Tebliğin Medine Dönemi ve Cihad.Doç.İ.Süreyya Sırma.16-17.
57 Tekâsür.1-2.
58 Âl-i İmran.135-136.Bak.Tarihe Şan Verenler.M.Necati Bursalı.292-300.
59 Bak.Enfal.9-12.
60 Âl-i İmran.123-126.
61 Bak.Tarihin Şeref levhaları.Ahmet Şahin.187-189.
62 Kâinatın Efendisi Hz.Muhammed.Mehmet Oruç.Uhud Savaşı.
63 Buhari.Cihad.164.
64 Lem’alar.29.
65 Age.81.
66 Mektubat.137.
67 Age.138.
68 Age.157.
69 Age.161.
70 Acurri Erbain(11) Tayalisi(s33) İbni Ebi Asım esSünne(1000) Ahmed(3/134,5/325) Hakim(3/632) Taberani(17/140) Ebu Nuaym Hilye(2/11) Mecmauz Zevaid(10/17) TahricusSünne(2/483) Dehlevi Bustan(s143) İbni Abdilberr İstiab(1/6) FethulKebir(3234-36) HayatusSahabe(1/35) Ramuz(86/6-7)
71 Abdurrezzak(9720) İbni Ebi Şeybe(7/388) Ahmed(4/329) Vakıdi Megazi(2/816)
72 Abdurrezzak(9739) Benzeri Ebu Davud(4084)
73 Ahmed(1/16) Buhari(2/579) Ebu Davud(1873) Müslim (2/925) İbni Carud Münteka(1/118) İbnu Huzeyme(4/212) İbni Hibban(9/130) Ebu Nuaym Müsnedul Mustahrec(3/358) Beyhaki(5/74) Malik Muvatta(36/115) Nesai Kübra(2/400) Mücteba(5/227) Taberani Evsat(2/201) Mucemus Sağir(1/117) İbni Mace(2943) Bezzar(1/249) Humeydi(1/7) Tayalisi(1/11) Beyhaki Şuab(3/451) İbni Abdilberr Temhid(22/256) Nevevi Minhac(9/16)
74 Ebu Davud(1091) Elİsabe(2/306) Kenzul Ummal(7/52) Usudül Gabe(3/235) Abdurrezzak(3/211) Hakim(1/423) Mecma(9/316) Beyhaki(3/206) Taberani Evsat(9/62) Müsnedi Haris(2/923) Buğyetul Bahis(1015) İbni Cevzi Tahkiku Ehadisu Hilaf(1/505)
75 Beyhaki Medhal(1/188) Kurtubi(16/167) İbni Kesir(1/521) Fethul Bari(13/289) Feyzul Kadir(5/295) Hatib(4/368) İbni Cevzi Zemmul Heva(s18) Suyuti Miftahul Cenne(s47) Kunuzul Hakayık(9408) Deylemi(7791) Begavi Şerhus Sünne(1/212 no:104) Futuhatul Vehbiyye(s288) Nevevi Şerhu Erbain(41) Kenzul Ummal(1084) Tahkimi Sadat(167) Hakiym Tirmizi(4/164) Hadimi Berika(1/240) Ahmed Rıfai Mecalis(s40) İbni Hacer elHeytemi Sevaikul Muhrika(s460) Bursevi Ruhul Beyan(Tenvirul Ezhan-2/441) Mektubatı Rabbani(1/807) Mişkat(1/55 no:167) Mesabihus Süne(1/160) Mevahibu Ledunniye(2/129) İbni Ebi Asım Sünne(1/12) Ali Bin Hasen ElVasıti Hulasatul İksir(s95) Züherul Firdevs(4/217) Mefatihul Cinan Şerhu Şir'atil İslam(s11) İbni Müflih Adabuş Şeriyye(2/65) Fazlur Rahman Siret(2/539) İbni Receb Cami(s386)
76 Darimi(98) İbniCevzi Telbisu İblis(s18) elBid’e(66)
77 Hz. Peygamber ve Ashâbı Hakkındaki Ayetler:
Ahzab: 33/40-45-46, Fetih: 48/8-9, Bakara: 2/119, Fâtır: 35/24, Sebe’: 34/28, Furkan: 25/56, Enbiyâ: 21/107, Sâf: 61/9, Nahl: 16/89, Bakara: 2/142, Talak: 65/10-11, Âl-i İmran: 3/164, Bakara: 2/151-152, Tevbe: 9/128, Âl-i İmran: 3/159, Tevbe: 9/40, Fetih: 48/29, A’raf: 7/157. Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/19.
78 Fetih.18.
79 Tevbe.100.
80 Tevbe.117.
81 Haşir.9.
82 Ahzab-6.
83 Hicr.94.
84 Ali el-Kari, Şerhu'ş-Şifâ, 1:704; el-Hafâcî, Şerhu'ş-Şifâ, 3:218; el-Askalânî, el-İsâbe, 2:93-94; el-Hâkim, el-Müstedrek, 4:282.
85 Ali el-Kari, Şerhu'ş-Şifâ, 1:703, el-Askalânî, el-İsâbe, no. 3115; Kâd-ı Iyâz, eş-Şifâ, 1:344.
86 Furkan.27.
87 Sözler.343.
88 Age.453.
89 Age.484.
90 Age.484.
91 Age.488-489.
92 Age.489.
93 Age.490-1.
94 Age.491-492.
95 Age.492,Mektubat.50.
96 Age.493.
97 Age.494.
98 Age.494-495.
99 Age.494-495.
100 Mektubat.53.
101 Age.85,83.
102 Age.100.
103 Age.112-113.
104 Age.119.
105 Age.280.
106 Lem’alar.31.
107 Age.32.
108 Şualar.132.
109 Tevbe.41.
110 Tevbe.90,Fetih.29.
111 Âl-i İmrân,144.
112 İbn Hişâm, es-Sire, IV, 335; Taberî, Târih, III, 197,198.
113 İbn Hişâm, es-Sire, IV, 340-341; Taberî, Târih, III, 203.
114 İbnül-Esîr, Üsdül-Ğâbe, Kahire 1970, IV,146.
115 Ahmed en-Nedvi, Asrı Saadet, Terc. Ali Genceli, İstanbul 1985, I, 317.
116 Barla Lahikası.275.
117 Tarihe Şan verenler.M.Necati Bursalı.105.
118 ”( Kur'an-ı Kerim ve marjinal gruplar -İhsan ŞENOCAK)
119 Ahmed en-Nedvi, Asr-ı Saadet, Terc. Ali Genceli, İstanbul 1985, I, 317.
120 Hassan Hallâk, Dırâsât fî Tarihil-Hadâretil-İslamiye, Beyrut 1979, 13-15.
121 İbn Sa'd, aynı yer; Üsdül-gâbe, IV, 153.
122 Üsdül-Ğâbe, IV, 151.
123 Suyûtî, a.g.e., 133.
124 Dört Halife ve İslam Büyükleri.H.Algül-A.Şahin.sh.20.
125 Sözler.711.
126 Mektubat.108.
127 Age.132.
128 Tarihçe-i Hayat. B.Said Nursi .651.
129 İslamda Fazilet Yarışı.Mehmet Dikmen.18-19.
130 Mektubat.B.Said Nursi.100.
131 Vakit gazt.7-6-2005.
132 Bak.Son ilahi kitab Kur'an-ı Kerim.O.Keskioğlu.sh.85.
133 Üsdül-Ğâbe, II, 589; Suyûtî, 170; İbnü'l-Esîr, III, 175.
134 El-Hâkim, el-Müstedrek, 3:103.
135 Bkz. el-Hâkim, el-Müstedrek, 3:100.
136 Buharî, Fedailü's-Sahâbe:5,7; Ebû Dâvud, Sünnet, 8;Tirmizî, Menakıb: 17, 18; Müsned, 3:112, 5:331; el-Hâkim, el-Müstedrek, 3:450, 451.
137 Bakara.137.
138 Bakara.274.
139 Mektubat.B.Said Nursi.98.
140 Rüdani-C-3/5338-5339.
141 Bak.Tarihe şan Verenler.M.Necati Bursalı.291-292
142 Mektubat.116.
143 Sözler.413.
144 Mektubat.54.
145 Age.55.
146 Age.98.
147 Age.100.
148 Lem’alar.20.
149 Sikke-i Tasdik-i Gaybi.136.
150 Ahzab.33.
151 Nisâ: 47.
152 Mektubat.55.
153 Age.55.
154 Age.56.
155 Age.109.
156 Age.143.
157 İbn Sa'd, Tabakat, 111, 150-151.
158 Nisa: 41.
159 Buharî, Deavât 4.
160 Lem’alar.Bediüzzaman.144.
161 Bak. Tarihe şan Verenler.M.Necati Bursalı.208-210.
162 Abdullah bin Revaha.Mehmet Ayman.58-61.
163 Haşr.9.Bak.Abdullah bin Revaha.Mehmet Ayman.20.
164 Abese.1-7.
165 Tarihin Şeref levhaları.A.Şahin.37.
166 Mektubat.144.
167 Al-i imran: 142.
168 Ankebût; 2.
169 Kur'an-ı Kerim ve marjinal gruplar -İhsan ŞENOCAK.
170 Mektubat.age.109.
171 Âl-i İmran.169-171.
172 Mektubat.117.
173 Age.121.
174 İbn İshak, es-Sîre, IV, 20; İbn Sa'd, Tabakât, IV, 38; Buhârî, Sahîh, V, 87.
175 İbn Sa'd Tabakât, IV, 38; Buhârî, Sahih, V, 87.
176 Tirmizî, Menâkıb, 69.
177 Bak.İslam Büyükleri.Ahmet Şahin.78-84.
178 Tarihe şan Verenler.M.Necati Bursalı.103.
179 İbn Abd Rabbîh, el-Ikdü'l Ferîd, II, 213.
180 İbn İshâk, İbn Hişâm, es-Sire, III 354-355.
181 Ez-Zehebî, Tezkiretü'l-Huffâz, Haydarâbâd 1376/1956, I, 32.
182 İbn Kesir, a.g.e., VIII, 108, 110.
183 İbn Hacer, el-isâbe fî Temyîzi's-Sahâbe, Mısır 1328, IV, 205.
184 İbn Hacer, a.g.e., IV, 206.
185 Müslim, Fadâilü's-Sahâbe, 159; Buhâri, ilim, 42.
186 Bak.Tarihe şan Verenler.M.Necati Bursalı.278-281.
187 Mektubat.118.
188 Enfal-27.
189 Tevbe.101-102.
190 Tevbe.58-59.
191 Yusuf 91.
192 Yusuf 92.
193 Al-i İmran.92.
194 Mücadele.22.
195 El-Hilye, I, 218; et-Tabakat, VII, 118.
196 El-Hilye, I, 216.
197 Mektubat.121.
198 İbnu'l-Esîr, Usdü'l-Gâbe, II, 115.
199 Buhârî, Menâkıbu'l-Ensâr, 29.
200 İbnu'l Esîr, Usdü'l-Gâbe, II, 115.
201 Mektubat.148.
202 Age.157.
203 Haşir.9
205 Tecrid Tercemesi, I, 84.
206 İbn Sa'd, et-Tabakâtü'l-Kübrâ, Beyrut 1960, III, 116.
207 İbn Sa'd, a.g.e., III, 118.
208 İbn Sa'd a.g.e., III, 120.
209 Al-İ İmrân.144.
210 İbn Sa'd, a.g.e., III,120,121.
211 İbn Sa'd, a.g.e., II, 121,Bak.Mus’ab bin Umeyr.M.Hasan Beriğiş.212.
212 Ahzab.23.
213 İbn Sa'd, a.g.e., III, 121.
214 Buharî, Cenâiz 27; İbn Sa'd, a.g.e., III, 121.
215 Mus’ab bin Umeyr.M.Hasan Beriğiş.104.
216 Ankebut.8.
217 Buharî, Cenâiz: 36, Menâkıbü'l-Ensâr: 49, Ferâiz: 6; el-Hafâci, Şerhu'ş-Şifâ, 3:209; A'liyyü'l-Karî, Şerhu'ş-Şifâ, 1:699; Ebû Naîm, Hilyetü'l-Evliyâ, 1:94.
218 Ensarın Bayraktarı.H.Muhammed Halid.11.
219 En’am.79.
220 Taha: 55.
221 Ahmed b. Hanbel, I, 187.
222 İbn Hacer el-Askalanî, el-İsabe fi Temyizi's-Sahabe, Bağdat (t.y), II, 46; İbnül-Esîr, Üsdül-Gabe, II, 388; ayrıca bk. Ahmed b. Hanbel, I, 188-189.
223 İbn Hacer, el-Askalanî, a.g.e., II, 46.
224 Tarihe şan Verenler.M.Necati Bursalı.167-168.
225 İbn Sa'd,"et-Tabakâtü'l Kübrâ", III, 215, Beyrut; el-Askalânî, a.g.e., III, 291.
226 Mektubat.53.
227 Emirdağ Lahikası.1/204.
228 Age.1/205.
229 Ensarın Bayraktarı.H.Muhammed halid.151-152.
230 Yasin.20-25.
231 Yusuf Kandehlevi.Hayatus Sahabe.Biat.
232 el-Hafâcî, Şerhu'ş-Şifâ, 3:139; Ali el-Kari, Şerhu'ş-Şifâ, 1:664.
233 Tecrid-i Sarih Tercümesi, X, 21.
234 Ahmed b. Hanbel, Müsned V, 117.
235 Zehebî, Siyer I, 394.
236 Buharî, Teravih, I; Tecrid-i Sarih Terc., IV, 75-76.
237 Peygamberimizin mucizeleri ve büyük özellikleri.Celaleddin Suyuti.
238 Mektubat.B.Said Nursi.178.
239 Furkan.70.
240 Nisa.48.
241 Zümer.53.
242 Ahzab.37.
243 Sözler.413,Mektubat.28.
244 İbn Sa'd, a.g.e., III, 45, II, 86-90 ve 128-129; el-Askalânî, a.g.e., III, 26.
245 İbn Kuteybe, a.g.e., 68.
246 İbn Kuteybe, a.g.e., 69; İbn Abdi'l-Berr a.g.e., II, 515; İbn Sa'd a.g.e., III, 112; el-Askalâni, a.g.e., III, 6.
247 İbn Sa'd a.g.e., III, 112.
248 Mektubat.53.
249 Age.98.
250 Emirdağ Lahikası.1/204-5.
Dostları ilə paylaş: |