18
beradi, ikkinchi tomondan, obektiv dunyodagi narsa va hodisalar haqida yangi
bilimlar olishga va to‘plashga sabab bo‘ladi.
Ba’zi bir falsafiy kategoriyalarga to‘xtalib o‘tamiz:
Yakkalik — alohida sifat va miqdor aniqligiga ega bo‘lgan narsa, hodisa va
jarayondir.
Umumiylik- deganda obektiv reallikning barcha narsa yoki hodisalardagi
obektiv mavjud bo‘lgan xossalar va belgilarning majmui, ular o‘rtasidagi aloqa
munosabatlarning o‘xshashligi tushuniladi;
Xususiylik -shunday narsa yoki hodisalar guruhidirki, ular ma’noda umumiy
bo‘lsa-da, lekin undan ham umumiyroq ma’noda boshqa bir guruhga kiradi va bu
guruhda u alohidalik u yakkalikdir, butunning qismidir.
Mohiyat — hodisaning ichida yashiringan moddiy olamning turli-tuman
hodisalarida yuz beradigan chuqur nisbiy barqaror aloqalarni ifodalaydigan
voqelikning ichki tomonidir.
Xodisa - mohiyatning u yoki bu holda uchratilishini ifodalovchi obektiv
voqelikning o‘zgaruvchan, harakat xususiyatlariga, belgilariga boy bo‘lgan
tomonidir.Narsalarning
mohiyatiga
singib
borish
narsa
va
hodisalar
rivojlanishining qonuniyatlarini aniqlashga imkon beradi.
Kutubxonashunoslikning xususiy metodologiyasi kutubxonashunoslikning
o‘z tamoyillari va axborot-kutubxona faoliyatini tashkil etish va faoliyat ko‘rsatish
qonuniyatlarini qayd etib o‘tadi.
Kutubxonashunoslik tamoyillariga:
Bilimni, axborotni hamma uchun erkinligi;
Foydalanuvchilar qiziqishini ustunligi;
Axborot-kutubxona faoliyatini tizimliligi;
Axborot-kutubxona faoliyatida markazlashtirish va nomarkazlashtirishni
birgalikda olib borilishi;
Axborot-kutubxona faoliyatini muvofiqlashtirish va kooperatsiyalash;
Axborot-kutubxona faoliyatini davlat-jamoatchilik xarakteri;
Axborot-kutubxona tizimlarini shakllantirish qonuniyatlari;
Axborot-kutubxona faoliyatini tizimli rivojlantirishning obektiv xarakteri;
Axborot-kutubxona
muassasalarini
birgalikdagi
faoliyati
–ularni
shakllantirish va rivojlantirishni asosi sifatida;
Axborot-kutubxona tizimlarini dinamikligi va boshqalar.
Kutubxonashunoslikda muxim o‘rinni tushunchalar-terminlar egallaydi.
Dostları ilə paylaş: