Manbashunoslik va tarixshunoslik


-Mavzu. Arab yozuvidagi (arab, fors turkiy tillardagi manbalar)



Yüklə 20,45 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə54/135
tarix13.12.2023
ölçüsü20,45 Kb.
#139894
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   135
Manbashunoslik va tarixshunoslik

 
4-Mavzu. Arab yozuvidagi (arab, fors turkiy tillardagi manbalar). 
Arab 
yozuvidagi dastlabki manbalar tarixidan. Arab tilidagi yozma manbalar: Qur’oni 
Karim va uning tafsirlari; hadislar va ularning sharhlari; Muhammad payg‘ambar 
va xalifalar hayotiga oid asarlar. Fiqhga oid manbalar. Arab tilida yozilgan turli fan 
sohalariga oid manbalar (filologiya, lug‘atlar, filosofiya, meditsina, geografiya). 
Arab tilidagi tarixiy asarlar (al-Madoiniy, Tabariy, al-Balazuriy, al-YA’qubiy, 
Beruniy asarlari). Fanlar tasnifiga oid asarlar (Ibn an-Nadim, Abu Abdulloh al-
Xorazmiy). IX-XIII asrlar davomida arab tilidagi manbalarning ko‘payishi. Forsiy 
tilda arab yozuvida yozilgan dastlabki manbalar. Arab yozuviga o‘tish bosqichlari. 
Forsiy matnlardagi xat turlari. Xattotlik kasb sifatida. Forsiy yozma merosning 


89 
ko‘payib borishi. Eng qadimgi forsiy qo‘lyozmalar (islomga oid manbalar; turli fan 
sohalariga oid asarlar). Bizgacha etib kelgan forsiy yozma meros haqida (Tarjimayi 
“Tarixi Tabariy”, Hudud-ul-olam, Jahonnoma, “Zayn-ul-axbor” Gardiziy asari
Firdavsiy “SHohnoma”).
Arab yozuvidagi turkiy yozma meros. Turkiy 
yozma merosning ko‘lami. Turkiy tillardagi yozma merosning shakl jihatdan 
tarkibi; nazmda yozilgan asarlar, islomga oid asarlar, tarjima asarlar (arab va forsiy 
tillardan), sharhlar. Arab yozuvidagi turkiy qo‘lyozma asarlarning miqdoriy 
ko‘rsatkichlari 
(jahon 
qo‘lyozma 
xazinalaridagi 
salmog‘i). 
Turkiy 
qo‘lyozmalarning mazmuniy tarkibi: tarix, xronologiya, yozishmalar, biografiya, 
shajara, geografiya, bibliografiya, astronomiya, ensiklopediya, meditsina, falsafa, 
etika, matematika. Arab yozuvidagi turkiy qo‘lyozmalarning tashqi belgilariga 
qarab bo‘linishi. Turkiy qo‘lyozmalar ─ “Qutadg‘u bilik”, “Tarixi muluki ajam”, 
Qur’on tafsirlari, “Qisasi Rabg‘uziy”, “SHayboniynoma”, “Tavorixi guzida” 
asarlari. 
Adabiyotlar: A1, A2, Q9, Q21, Q22

Yüklə 20,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   135




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin