Mas'uliyyatli bo'l. Ota-Onangni umidini oqlashingni unutma kelajakda kim bo'lishingni aniqlab, shunga ko'ra ish tut senga zararli barchasidan voz kech

RM

Mas'uliyyatli bo'l.
Ota-Onangni umidini oqlashingni unutma.
kelajakda kim bo'lishingni aniqlab, shunga ko'ra ish tut.
senga zararli barchasidan voz kech.
Tirik organizmlar quyidagi asosiy tarkibiy qismlardan tashkil topadi: 1) Produtsentlar- hosil qiluvchilar (o’simliklar) 2) Konsumentlar – iste’mol qiluvchilar I-darajali konsumentlar – o’txo’rlar (chigirtka , quyon , sichqon kabilar II- darajali konsumentlar – o’txo’rlarni iste’mol qiluvchi yirtqichlar (kaltakesak va ilon kabilar) III- darajali konsumentlar – yirik yirtqichlar (masalan, lochin) 3) Redutsentlar yoki destruktorlar – parchalovchilar (bakteriyalar) Avvalgisi keyingisi uchun oziq hisoblangan , o’zaro bog’langan bir necha turlar yoki organizmlar oziq zanjiri deb ataladi. Oziq zanjirida bir darajadan ikkinchisiga o’tganda energiya va moddalar miqdori taxminan 10 martaga yaqin kamayib boradi, chunki qabul qilingan energiyaning 90 %i organizmning hayot faoliyatini ta’minlashga sarflanadi. Qolgan 10 foizi organizmning tanasining tuzilishi uchun sarf bo’ladi. Masalan o’rtacha olganda 1000 kg o’simlikni yeganda hayvon 100 kg ga semiradi. Bunday massali o’txo’r hayvonni yegan yirtqichlarning massasi 10 kg ga ortishi mumkin , ikkilamchi yirtqichniki esa 1 kg ga ortadi . Oziq darajalarida moddalar va energiyaning progressive kamaya borishi kuzatiladi. Bu qonuniyat ekologik piramida qoidasi deb ataladi.
MASALALAR 1. Ekalogik piramida o’simlik→sichqon→ilon→mangustdan iborat. Agar sumumiy biomassa 333,3 kg bo’lsa, u holda sichqonlar qancha o’simlik bilan oziqlanganligini aniqlang. A) 300 kg B) 30 kg C) 3 kg D) 0,3 kg
2. Ekalogik piramida o’simlik→sichqon→ilon→mangustdan iborat. Agar sumumiy biomassa 333,3 kg bo’lsa, u holda ilonlarning tana massasi qanchaga ortaganligini aniqlang. A) 300 kg B) 30 kg C) 3 kg D) 0,3 kg
3. Ekalogik piramida o’simlik→sichqon→ilon→mangustdan iborat. Agar sumumiy biomassa 333,3 kg bo’lsa, u holda mangustning tana massasi qanchaga ortaganligini aniqlang. A) 300 kg B) 30 kg C) 3 kg D) 0,3 kg
4. Ekalogik piramida fitoplankton→zooplankton→mayda baliq→yirik baliq→oq ayiqdan iborat. Agar mayda baliqlarni masssi 1000 kg bo’lsa, umumiy biomassaninig necha fozini oq ayiq tashkil qiladi? A) 0,9 % B) 0,09 % C) 0,009 % D) 0,0009 %
5. Ekalogik piramida fitoplankton→zooplankton→mayda baliq→yirik baliq→oq ayiqdan iborat. Agar mayda baliqlarni masssi 1000 kg bo’lsa, umumiy biomassaninig necha fozini zooplamkton tashkil qiladi? A) 0,9 % B) 0,09 % C) 9 % D) 90 %
6. Ekalogik piramida fitoplankton→zooplankton→mayda baliq→yirik baliq→oq ayiqdan iborat. Agar mayda baliqlarni masssi 1000 kg bo’lsa, umumiy biomassaninig necha fozini zooplankton va yirik baliq tashkil qiladi? A) 0,9 % B) 0,09 % C) 9,09 % D) 90 %
7. Ekalogik piramida, o’simlik-quyon-bo’ridan iborat. Quyonni ortgan biomassasi 80 kg ortgani ma’lum bo’lsa, bo’rilarni 80 % dagi biomassasini hisoblang. A) 0,72 kg B) 6,4 kg C) 7,2 kg D) 0,64 kg
8. Ekalogik piramida, o’simlik-quyon-bo’ridan iborat. Quyonni ortgan biomassasi 80 kg ortgani ma’lum bo’lsa, umumiy biomassani hisoblang. A) 888 kg B) 88,8 kg C) 8,88 tonna D) 888 tonna <>
9. Ekalogik piramida, o’simlik-quyon-bo’ridan iborat. Quyonni ortgan biomassasi 80 kg ortgani ma’lum bo’lsa, umumiy biomassani 60 % dagi og’irligini hisoblang. A) 0,5328 tonna B) 532,8 kg C) 5,328 tonna D) 532,8 tonna
10. Ekalogik piramida o’simlik-quyon-tulkidan iborat. Agar umumiy biomassa 444 kg bolsa, va quyonlar o’simliklarning 11,1 % ni iste’mol qilmagani ma’lum bo’lsa, ekalogik piramdani tashkil qilgan jami o’simliklar biomassasini hisoblang. A) 400 kg B) 420 kg C) 4500 kg D) 0,45 tonna
11. Ekalogik piramida o’simlik-quyon-tulkidan iborat. Agar umumiy biomassa 444 kg bolsa, va quyonlar o’simliklarning 11,1 % ni iste’mol qilmagani ma’lum bo’lsa, tulkilarni tana massasi qanchaga ortganligini aniqlag. A) 4 tonna B) 0,004 tonna C) 0,4 kg D) 0,45 tonna Ahrorbek Abdubannopov I [phone] I Biologiyani biz bilan o’rganing… “Eslating! Zero, eslatma mo‘minlarga manfaat yetkazur” (“Zoriyot” surasi, 55-oyat).
12. Ekalogik piramida o’simlik-quyon-tulkidan iborat. Agar umumiy biomassa 444 kg bolsa, va quyonlar o’simliklarning 11,1 % ni iste’mol qilmagani ma’lum bo’lsa, quyonlar tana massasi qanchaga ortadi? A) 40 kg B) 4 kg C) 400 kg D) 0,45 tonna
13. II darajali konusmentning biomassasi 150 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va I darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 16500 kg B) 16665 kg C) 1665 kg D) 27500 kg
14. II darajali konusmentning biomassasi 200 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va I darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 22000 kg B) 16665 kg C) 1665 kg D) 27500 kg
15. III darajali konusmentning biomassasi 150 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va I darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 165000 kg B) 16665 kg C) 1665 kg D) 27500 kg
16. I darajali konusmentning biomassasi 150 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va III darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 1501,5 kg B) 1666,5 kg C) 1550,5 kg D) 27500 kg <> 17. III darajali konusmentning biomassasi 80 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va I darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 88000 kg B) 16665 kg C) 1665 kg D) 27500 kg
18. II darajali konusmentning biomassasi 120 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va III darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 12012 kg B) 1320 kg C) 132 tonna D) 1,32 tonna
19. II darajali konusmentning biomassasi 1600 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va I darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 176000 kg B) 16665 kg C) 1665 kg D) 27500 kg
20. II darajali konusmentning biomassasi 150 kg ga ortgan bo’lsa, produtsent va II darajali konusmentning umumiy biomassasini aniqlang. ( ekalogik piramida o’simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil qiladi? A) 15150 kg B) 16665 kg C) 1665 kg D) 27500 kg oyat). ortgan biomassasidan, 315 kg ga kam bo’lsa, toshbaqa qancha o’simlik bilan oziqlanganligini aniqlang. A) 3500 kg B) 350 kg C) 35 tonna D) 0,35 tonna toshbaqa qancha o’simlik bilan oziqlangan? A) 3500 kg B) 350 kg C) 35 tonna D) 0,35 tonna 32. Ekalogik piramida fitoplankton-zooplanktonmayda baliqdan iborat. Fitoplankton 4000 t bo’lib, 80 % iste’mol qilindi, zooplankton ortgan massasining 6,25 % qismi iste’mol qilinmadi. Mayda baliqlarning massasi qanchaga ortgan? A) 3200 tonna B) 30 tonna C) 3000 kg D) 320 tonna