Matematika va informatika

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
DENOV TADBIRKORLIK VA PEDAGOGIKA INSTITUTI
TADBIRKORLIK VA BOSHQARUV FAKULTETI
“MATEMATIKA VA INFORMATIKA” FAKULTETI TALABASI


YULDASHEV FAZLIDDIN


“KAMPYUTERNING TEXNIK VA DASTURIY TA’MIONOTI” FANIDAN
3-LABARATORYA ISHI


MAVZU:


VOIP texnologiyalarida ishlash.Pochta dasturlari bilan ishlash.
Laboratoriya__mashg’uloti_topshiriqlari'>Laboratoriya mashg’uloti maqsadi:

VOIP texnologiyalarida ishlash va Pochta dasturlari bilan ishlash usullari bilan tanishish.

Laboratoriya mashg’uloti topshiriqlari:

1. 
   VoIPda RTP va RTCP protokollari. IP telefoniya: mis simlardan raqamli signallarni qayta ishlash
   
2. 
   Elektron pochta O’zbekistonda tadbiqi
   

3 .Pochta dasturlarini bilan ishlash


Laboratoriya mashg’ulotining bajarilishi:

RTP IP telefoniya tarmoqlarida asosiy transport protokoli hisoblanadi. RTP (Real Time Protocol) - real vaqt protokoli, multimedia (audio, video), kodlangan va paketlangan ma'lumotlarni IP tarmoqlari orqali qat'iy vaqt oralig'ida uzatish uchun yaratilgan. RTP segmentlari OSI modelining turli darajalarida mos ravishda UDP va IP protokollari orqali uzatiladi. Yetkazib berishni kafolatlamaydigan UDP protokolidan foydalanish multimediali axborotni real vaqt rejimida uzatishning qat’iy vaqt chegaralari, shuningdek, TCP protokolining real vaqt rejimida ishlay olmasligi bilan bog‘liq. Shuning uchun, ma'lumotlarning bir qismi yo'qolganiga qaramasdan, bu holda etkazib berishning o'z vaqtida bajarilishi muhimroqdir.

IN umumiy ko'rinish OSI modeli qatlamlari bo'yicha protokolning taqsimlanishi quyidagicha:
Transportqatlami: UDP orqali RTP
Tarmoq: IPKanal: Ethernet Jismoniy: Ethernet RTP protokoli yordamida multimedia ma'lumotlarini uzatishda quyidagi inkapsulyatsiya qo'llaniladi
Реклама
Minimal RTP segmenti hajmi 12 bayt. Birinchi ikkita bit protokol versiyasini belgilaydi. Bugungi kunda RTPv.2 dan foydalanilmoqda. Keyingi P maydoni ham 2 bit uzunlikda va bir xil uzunlikdagi segmentlardan foydalanilganda ma'lumotlar maydonida to'ldiruvchi belgilar mavjudligini ko'rsatadi. X maydoni kengaytirilgan sarlavha ishlatilishini belgilaydi. Keyin 4 bitli CC maydoni RTP sarlavhasi oxiridagi CSRC maydonlarining sonini, ya'ni oqim manbalarining sonini belgilaydi.Keyin M maydoni keladi, muhim ma'lumotlarni ajratib ko'rsatish uchun ishlatiladigan marker bit. Keyingi PT maydoni 7 bit hajmga ega. U foydali yuk turini - dastur uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni aniqlash uchun mo'ljallangan. Belgilangan kodga asoslanib, dastur multimedia ma'lumotlarining turini va dekodlash usulini aniqlaydi.
Sarlavhaning qolgan qismi tartib raqami maydonidan iborat (Sequence Number) - paketlar tartibini va ularning yo'qolishini hisobga oladigan segmentning tartib raqami; vaqt tamg'asi maydonlari - foydali yukdagi birinchi kodlangan namunaning vaqtini ko'rsatadigan sinxronizatsiya kodi, bu shtamp kechikish o'zgarishidan kelib chiqqan sifat yo'qotishlarini bartaraf etish uchun sinxronizatsiya tiklash buferlari tomonidan qo'llaniladi; SSRC vaqt manba maydonlari - Multiplekslash imkonini berish uchun bitta RTP seansini boshqasidan ajratib turadigan ixtiyoriy raqam. RTP sarlavhasining doimiy sobit qismidan so'ng, ma'lumotlar manbalarini aniqlaydigan 15 o'ttiz ikki bitli CSRC maydonlari qo'shilishi mumkin.
Keling, RTP seansini o'rnatish tartibini tasvirlab beraylik.Protokolda aytilishicha, trafik har xil turdagi alohida aloqa seanslarida uzatiladi. Seansni o'rnatish uchun bir juft transport manzilini aniqlash kerak, ya'ni. RTP va RTCP uchun bitta tarmoq manzili va ikkita port. Shunday qilib, video konferentsiya uchun audio va video mos ravishda turli xil maqsadli portlar bilan turli seanslarda uzatilishi kerak. Bir seansda interleaving yordamida turli xil trafik turlarini o'tkazish quyidagi muammolarni keltirib chiqarishi mumkin:
- trafik turlaridan birini o'zgartirganda, sessiyada qaysi parametrni yangi qiymatga almashtirish kerakligini aniqlash mumkin emas;
- seansni o'rnatish uchun faqat bitta vaqt oralig'idan foydalaniladi va geterogen trafikni uzatishda har bir tur o'z intervaliga ega bo'ladi va ular farqlanadi;
- RTP mikseri har xil turdagi trafikning interleaved oqimlarini bitta oqimga birlashtira olmaydi;
- bitta RTP seansida bir nechta trafik turlarini uzatish quyidagi sabablarga ko'ra mumkin emas: turli tarmoq yo'llaridan foydalanish yoki tarqatish tarmoq resurslari; kerak bo'lganda multimedia ma'lumotlarining kichik to'plamini qabul qilish, masalan, faqat video signal mavjud tarmoqli kengligidan oshib ketgan bo'lsa, audio; Har xil turdagi trafik uchun alohida jarayonlardan foydalanadigan sink ilovalari, alohida RTP seanslaridan foydalanish esa bitta va bir nechta jarayonni amalga oshirishga imkon beradi.
Подробнее: https://sukachoff.ru/uz/router/protokoly-rtp-i-rtcp-v-voip-ip-telefoniya-ot-mednyh-provodov-do-cifrovoi-obrabotki/

Siz ushbu qidiruv sistemasi yordamida informatika fanidan, qolaversa barcha fanlardan to`liq ma'lumotlar topishingiz mumkin. Buning uchun qidiruv sistemasiga informatikaga oid biror so`zni yozasiz, masalan "Internet haqida": Siz izlayotgan ma'lumotlardan iborat saytlar ro`yxati chiqadi. Siz o`zingizga keraklisini tanlaysiz. Natijada siz ko`tgan "Internet haqida" ga oid barcha ma'lumotlardan iborat sayt hosil bo`ladi. Siz qidiruv sistemasi orqali topgan ushbu sayt orqali Internetning ko`pgina qirralari haqida malumot olasiz. Quyida keltirilgan ma'lumotlardan foydalanib, dars jarayonida qo`llasangiz Informatika fanini o`qitishda qolaversa boshqa fanlarda ham tatbiq etilsa, o`ylaymanki sizga ancha yordam beradi.