2. Matritsalar ustida amallar. Matritsalarni qo’shish, songa ko’paytirish va bir-biriga ko’paytirish mumkin.
Bir xil o’lchamli va matritsalarning yig’indisi deb, elementlari ravishda aniqlanadigan uchinchi matritsaga aytiladi. Ravshanki, matritsaning o’lchami oldingi matritsalarning o’lchami bilan bir xil bo’ladi. Masalan:
matritsalar yig’indisi
bo’ladi. Matritsalarni qo’shish amali quyidagi o’rin almashtirish va guruhlash xossalariga ega, yahni
Matritsalarni qo’shishda biror matritsaga matritsani qo’shish odatdagi sonlarni qo’shishdagi no’l soni rolini o’ynaydi, yahni
masalan,
.
matritsani songa ko’paytirish deb uning hamma elementlarini shu songa ko’paytirishga aytiladi, yahni
masalan,
matritsani ga ko’paytirsak,
bo’ladi.
o’lchamli matritsaning o’lchamli matritsaga, ko’paytmasi deb o’lchamli shunday matritsaga aytiladiki uning elementi matritsa -satri elementlarini matritsa -ustunining mos elementlariga ko’paytmalari yig’indisiga teng, yahni:
Matritsalar ko’paytmasi bilan belgilanadi. Demak, matritsalarni ko’paytirish uchun birinchi ko’paytuvchining ustunlari soni, 2- ko’paytuvchining satrlari soniga teng bo’lishi talab qilinadi. SHu sababli, umuman .
1-misol. va matritsalar berilgan. va matritsalarni ko’paytiring.
Echish. Birinchi matritsaning ustunlar soni, ikkinchi matritsaning satrlar soniga teng, shuning uchun bu matritsalarni ko’paytirish mumkin:
Matritsalarni ko’paytirish ushbu
guruhlash hamda
taqsimot xossasiga ega. Masalan,
bo’lsin. Bu holda
Endi ko’paytirishni bajaramiz:
SHunday qilib
xossa o’rinli bo’ladi. Endi taqsimot xossasini qaraymiz:
bo’lsin. Oldin taqsimot xossasining chap tomonini
hisoblaymiz:
O’ng tomoni
bo’ladi.
Shunday qilib
tenglik o’rinli bo’ladi.
Istalgan kvadrat matritsa ni mos birlik matritsaga ko’paytirganda
tenglik o’rinli bo’ladi
Dostları ilə paylaş: |