xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Mavzu: Boshlang`ich sinflarda miqdorlarni o`rgatish metodikasining umumiy masalalari
Mavzu: Boshlang`ich sinflarda miqdorlarni o`rgatish metodikasining umumiy masalalari.
Davirova Dilshoda
Reja:
1.Asosiy miqdorlar haqida tushuncha.
2.Uzunlik va uning birliklari bilan tanishtirish metodikasi.
3.Massa va hajm, ularning birliklari bilan tanishtirish metodikasi
1.Asosiy miqdorlar va ular haqida tushunchalar
Boshlangliqlikda turli miqdorlarni ham organish mumkin emas. Chunki miqdorlarda turli narsalarning, borliq dunyoning xossalari aks etgan. Miqdor tushunchasi narsa yoki hodisaning xossasi boquvchilarning butun oquvchilarga uzunlik, jismning massasi (oggrganish arifmetik material bilan qoqitiladi.
1.Asosiy miqdorlar va ular haqida tushunchalar
Masalan: organish, sanashni olchov birliklari sanoq sismavzusi bilan, ismli sonlar abstrakt sonlarni nomerlash bilan miqdorlar ustida amallar arifmetik amallar bilan parallel oqitish matematikani hayot, sharoit bilan bogqitib, politexnik bilimlar berish demakdir.
Hisoblash va yasash ishlarini bajarilishini, mehnat tarbiyasini, estetik targazmali, aynan olchashni amaliyotda kolchash asboblaridan keng foydalanish kerak.
2.Uzunlik va uning biliklari bilan tanishtirish metodikasi
Kesma uzunligini eng avvalo taqqoalash bilan kesmalarning , , , , kabi tushunchalarini beramiz. Amaliy ishlar bilan bir-birining ustiga qolchov birliklarini tanlash mumkin.
Masalan: sanoq cholchab taqqoslaydilar. Bularga daftarning uzunligi, qarich, qadam kabi birliklarni ham tushuntirish kerak. Shundan keyin sanoq cholchash va u bilan boshqa uzunliklarni sm bilan aniqlash imkoni tugquvchilar:
1.Berilgan kesmani oyish bilan 1 dm ni olchov birliklarini namuna sifatida yasab ular bilan atrofdagi turli xil narsalarning uzunligini olchashda kesmada olinmalarni raqamlar bilan belgilashga olchov birliklari hosil qilinadi. Chizgich bilan oich bilan qoglchash, turli xil uzunliklarni onlikni otishda tanishtiriladi.
1 smli kesmani ketma-ket 10 marta qolchab kesib oladilar. Tayoqchalardan 1 sm, 1 dm olchaydilar. Olchash necha marta joylashish malakasi berilgandan keyin sm yoki dm li botiladi. Shu asosda sm li, dm li oich qanday yasalgani hamda chizglchash malakalari beriladi. Chizgozda kesmalar chizish va olchashga doir amaliy mashqlar bajartiriladi. Dm bilan 2-otishda tanishtirish amalga oshiriladi. Metr bilan tanishtirish 100 likni onliklarni hisoblashda dm va sm ni birgalikda ishlatishdir. Olchashda va 1000 liklar mavzusida km tushunchalari beriladi.
Navbatdagi bosqich olchatishlar asosida 5 dm va 4 sm kabi uzunliklar hosil qilinadi va aksincha chizdiriladi. Eng kichik uzunliklarni oquvchilar chamalash yordamida uzunliklarni olgan masofalarni m va km lar bilan aniqlaydilar. 4-sinfda uzunlik birliklari va ular orasidagi boglchovining yangi birligi km bilan tanishtirilayotganda bu birlik haqidagi tasavvurlarni shakllantirish maqsadida yer ustida amaliy ishlar otib, necha qadam km boich, ruletka, olchovining yangi birligi km bilan tanishtirilayotganda bu birlik haqidagi tasavvurlarni shakllantirish maqsadida yer ustida amaliy ishlar otib, necha qadam km boich, ruletka, orgatish osondir. Boshlangrganiladi, shu sababli, irlikog, irlik toshlariog, somassajismlarning massasini o, lchash asboblarizlardan foydalanish kerak.
Narsalarni massasiga koog, solchovlari jadvali kiritiladi, daftar orqasidan massa jadvalini tushuntiradi, uni bilish va yodda saqlash tavsiya qilinadi.
1 t = 10 s, 1 s = 100 kg, 1 kg = 1000 g.
Maktabgacha boyengilog, irlikdazlarni eshitib, shugich tushunchalarni egallaganlar. 1-sinfda massa birligi 1 kg bilan tanishadilar. Tarozilar yordamida tortish bilan turli xil predmetlardan 1 kg haqida tushunchani amaliy koim) olishi, yalchab toqituvchi amaliyotdan misollar keltiradi. Masalan, suvni, yoglchab, nimaga solib olib kelamiz, degan suhbatni tashkil qiladi.
imilitrLitrquvchilarni tayyorlash uchun hajmga ega boni shar yoki kub kattami?
