Mavzu. Buyruqlar tizimi arxitekturasi

bevosita adreslash

to’g’ri registrli adreslash

oshkormas adreslash

to’g’ridan-to’g’ri adreslash

sahivali adreslash

nisbiy yoki asosiy adreslash

bilvosita adreslash

bilvosita registrli adreslash

indeksli adreslash

indeksli – nisbiy adreslash


Bevosita adreslash tartibi ko’rsatma kodiga operand-manbani qo’shishni nazarda tutadi.

• 
  Agar operandning samarali hajmi 16 ga teng bo’lsa, operand 8-bitli yoki 16-bitli bo’lishi mumkin.
  
• 
  Agar operandning samarali hajmi 32 ga teng bo’lsa, operand 8-bitli yoki 32-bitli bo’lishi mumkin.
  
• 
  Odatda arifmetik ko’rsatmalarda bevosita operandlar ishlatiladi.
  

Registrli adreslash tartibi operand-manbani yoki UIR registrlardan birida operand-qabul qiluvchini aniqlaydi
(EAX/AX, EBX/BX, ECX/CX, EDX/DX, ESI/SI, ESP/SP, EBP/BP – agar operandning samarali o’lchami 16 bo’lsa, 16-bitli registr, yoki, aks holda 32-bitli registr) yoki ularning kichik baytlari (AH, AL, BH, BL, CH, CL, DH, DL);
segment registrlari (CS, DS, SS, ES, FS, GS);
bayroq registri (32-bitli operandlar uchunEFLAGS yoki 16-bitli uchun FLAGS);
boshqaruvchi registrlar (CR0/MSW, CR2, CR3, CR4) va
tizimli jadval registrlari (GDTR, LDTR, IDTR, TR);
otladka registrlari (DR0-DR7);
mashinaga-bog’liq registrlar (MSRs);
soprotsessor registrlari, MMX va XMM.
Ba’zi hollarda (masalan, DIV va MUL ko’rsatmalarida) 64-bitli (32-bitli) operandlarni shakllantirishda 32-bitli (yoki 16-bitli) registrlar juftliklaridan (masalan, EDX:EAX) foydalanish mumkin.
Operandning joylashishi operatsiya kodida bo’lgan adreslash, oshkormas adreslash bo’ladi.
Odatda operand protsessorning maxsus registrida joylashadi, masalan, akkumulyator-registri yoki stek cho’qqisida.
Kiritish-chiqarish portlari orqali adreslash operandni qabul qilish yoki operandni saqlash kiritish-chiqarish portlar fazosi orqali amalga oshirish demakdir.
Kiritish-chiqarish port adresi yoki bevosita ko’rsatma kodiga kiritiladi, yoki DX registridan olinadi.
Xotira orqali adreslasda operandni olish yoki operandni saqlash xotira orqali amalga oshirishni bildiradi.
Shuning uchun, operand-manbani yoki operand-qabul qiluvchini ko’rsatish mumkin. Shuni ta’kidlash kerakki, protsessor ikkala operandni bir vaqtning o’zida xotira orqali berishga imkon bermaydi (ba’zi bir zanjirli buyruqlardan tashqari).
Operandni aniqlash usuli adreslash tartibi deb yuritiladi. 8086 mikroprotsessorda eng ko’p ishlatiladigan adreslar tartibini qaraymiz. Ular ikki sinfga bo’linadi — ma’lumotlarni adreslash tartibi va utish adreslash tartibi.
Quyidagi adreslash tartiblariga bo’linadi.