Mavzu Ichki sekretiya bezlari kasalliklari “qandli diabet” bilan og‘rigan maktab o‘quvchilari bilan mashg‘ulot o‘tish tamoyillari

Mavzu 3. Ichki sekretiya bezlari kasalliklari “qandli diabet” bilan og‘rigan maktab o‘quvchilari bilan mashg‘ulot o‘tish tamoyillari.

1. Maqsadi: Ichki sekretiya bezlari kasalliklari “qandli diabet” bilan og‘rigan maktab o‘quvchilari bilan mashg‘ulot o‘tish tamoyillari o‘rganish.
2. Vazifalar:
Ichki sekretsiya bezlari haqida tushuncha.
Qalqasimon bez va uning funksiyasi.
Me’da osti bezlari.
Qandli diabet haqida tushuncha.
Gospital ta’lim texnologiyalari.
5.Gospital ta’lim texnologiyalari haqida ma’lumot to’plash.
4.Qandli diabet haqida ma’lumot to’plash.
3. Me’da osti bezlari haqida ma’lumot to’plash.
2. Qalqasimon bez va uning funksiyasi haqida ma’lumot to’plash.
1. Ichki sekretsiya bezlari haqida ma’lumot to’plash.
4. Bajarish bosqichlari:
3. Tadqiqot metodlari: suhbat,savol-javob,ko’rgazmalilik.

Evolyusiya jarayonida, shunday o‘ziga xos organlar tizimisi hosil bo‘ldiki, bu tizimi murakkab kimyoviy moddalar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan bo‘lib hatto hayot jarayonlarini ham boshqara oladi. Bu ichki sekretsiya bezlaridir.

• Evolyusiya jarayonida, shunday o‘ziga xos organlar tizimisi hosil bo‘ldiki, bu tizimi murakkab kimyoviy moddalar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan bo‘lib hatto hayot jarayonlarini ham boshqara oladi. Bu ichki sekretsiya bezlaridir.
• Ichki sekretsiya bezlarining chiqarish yo‘llari bo‘lmaydi, shuning uchun ular endokrit bezlar deb ataladi. Bu so‘z grekcha endon - ichki va krino ajratish, chiqarish so‘zlaridan olingan.
• Ichki sekretsiya haqidagi tushuncha birinchi marta fiziologiyaga Klod Bernar tomonidan kiritilgan. Klod Bernar 1855 yilda maxsus tekshiruv o‘tkazib, jigarning ovqat hazm organlariga ut suyuqligi chiqarib berishni va konga glikogen chiqarishi aniqlangan.

Shunday qilib, organizm tashqi sekretsiyadan boshqa ichki sekretsiya jarayonlari ham borligini isbot etgan va o‘z sekretlarini organizm ichiga chiqarib beradigan bezlarni ichki sekretsiya bezlari deyiladi.

• Shunday qilib, organizm tashqi sekretsiyadan boshqa ichki sekretsiya jarayonlari ham borligini isbot etgan va o‘z sekretlarini organizm ichiga chiqarib beradigan bezlarni ichki sekretsiya bezlari deyiladi.
• Ichki sekretsiya bezlaridan ajralib chiqadigan gormonlar faoliyati fanda yaxshi o‘rganilgan bo‘lib, ular sanoatda sintez yo‘li bilan ham ajratib olinadi. Tabiiy yo‘l bilan va sintez yo‘li bilan ajratib olingan gormonlardan dori tayyorlash sanoatida xayvonlar va insonlar salomatligini saqlash uchun turli xil dori-darmonlar ishlab chiqariladi.

Epifiz bezi - og‘irligi 0,2-0,3 gr. bo‘lib gormoni melatonin bolalar 6-7 yoshga borganda atrofiyaga uchraydi, agarda bolalarda kasallik tufayli yoki boshqa sababga ko‘ra yemirilsa, bolalarda - muddatdan oldin jinsiy yetilish boshlanadi.
Gipofiz bezi-og‘irligi 0,5-0,7gr. kelib, 3 bo‘lakdan iborat bo‘ladi. Oldingi, orqa va oraliq bo‘lakdan iborat. Bu bez boshqa ichki sekretsiya bezlaridan ichki sekretor ta’sirining xilma-xilligi bilan ajralib turadi.