Mavzu: Iqtisodiyot nazariyasi faniga kirish

Ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlar — bu jamiyat a'zolarining yashashi va kamol topishi uchun kerakli, hayotiy vositalarga bulgan zaruriyatidir.
Jamiyat ehtiyojlari quyidagi shakllarda
nomoyon bo‘ladi:
►Alohida kishilar yoki jamiyat a'zolari ehtiyojlari - Iste'mol tovarlari, xizmatlar, yashash va turmush kschirish vositalariga bo‘lgan ehtiyojlar.
►Korxona (firma)lar ehtiyoji. Iqtisodiy resurslar va ishlab chiqarishning boshqa shart-sharoit-lariga bo‘lgan ehtiyojlar.
►Davlat ehtiyojlari. Iqtisodiy resurslarga, iste'mol tovarlari va xizmatlarga bulgan ehtiyojlar.
Jamiyat ehtiyojlariga quyidagi bir qator omillar ta’sir ko‘rsatadi:

a	jamiyatning iqtisodiy taraqqiyot darajasi;
b	jamiyatdagi ijtimoiy-iqtisodiy tuzum;
v	tabiiy-geografik sharoitlar;
g	tarixiy-milliy an’analar va urf-odatlar;
d	aholi sonining o‘sishi, uning tarkibidagi o‘zgarishlar;
e	xalqaro, davlatlar, millatlar va mintaqalar o‘rtasidagi aloqalar.

Jamiyat ehtiyojlari darajasiga ta'sir ko‘rsatuvchi omillar:
►Mamlakatlarning iqtisodiy taraqqiyot darajasi. ►Jamiyatdagi mavjud ijtimoiy-iqtisodiy tizim
►Tabiiy-geografik va iqlim sharoitlari.
►Tarixii, milliy an'analar va urf-odatlar. ►Aholi sonining o‘sishi va uning ijtimoiy tarkibining o‘zgarishi.
►Xududiy milliy va xalqaro iqtisodiy munosabatlarning rivojlanish darajasi. ►Xalqaro aloqa va kommunikasiya tizimlarining rivojlanish holati.
Ehtiyojlar iqtisodiy mazmuniga ko‘ra – ishlab chiqarish va iste'mol ehtiyojlariga, qondirilishining dolzarbligiga ko‘ra – birlamchi va ikkilamchi ehtiyojlarga ajratib o‘rganiladi.