Mavzu: Uzgaruvchan tok. Tebranish kontiri kvasitasionar toklar
Oʻzgaruvchan tok generatori — aylanma harakatining mexanik energiyasini oʻzgaruvchan tok elektr energiyasiga aylantiruvchi mashina. Sinxron va asinxron turlari boʻladi. Asinxron generatorlar kam (asosan, alohida elektr bilan taʼminlash tizimlarida) ishlatiladi; 20-asr 70-yillaridan boshlab amalda sinxron generatorlyar ishlatilmoqda. Uch fazali Oʻzgaruvchan tok generatorig . eng koʻp tarqalgan. Kuchli Oʻzgaruvchan tok generatorig . elektr st-yalarga oʻrnatiladi. Quvvati uncha katta boʻlmaganlari avtonom energiya bilan taʼminlash tizimlarida, chastota oʻzgartirgichlarda ishlatiladi, mexanik energiyani oʻzgaruvchan tok elektr energiyasiga (generator) yoki oʻzgaruvchan elektr tok energiyasini mexanik energiyaga (dvigatel) hamda oʻzgaruvchan tok elektr energiyasini boshqa kuchlanishli yoki boshqa chastotali elektr energiyasiga aylantiruvchi elektr mashina (oʻzgartirgich). Oʻzgaruvchan tok generatorim. asinxron elektr mashina va sinxron mashinaga (qarang Sinxron generator) boʻlinadi.
Elektromagnit tebranishlar — elektromagnit maydonni hosil qiluvchi elektr va magnit maydonlarning oʻzaro bogʻlangan takrorlanuvchan oʻzgarishlari. Tebranish konturida hosil qilinadi. Tebranish konturidagi dastlab zaryadlangan kondensator qoplamalari induktivlik gʻaltagi orqali ulansa, konturda kondensator zaryadining va gʻaltakda tokning erkin tebranishlari yuzaga keladi.
Mavzu: Golografiya tug'risida tushincha. Interfinsiyaga asoslangan optik asboblar va ularning kimyoda qullanilishi
Golografiya tarixidan. Golografiya (yunoncha — to'la yozuv) — interferensiya ma-zarasi yordamida yozuvni va to'Iqin maydonini qayta tiklashning maxsus usuli. Bu usul interferensiya va difraksiya qonunlariga asoslangan.
Jismlarning fazoviy tasvirini qayd qilishning va qayta tiklashning bu yangi usuli 1947- yilda ingliz fizigi D.Gabor (1900-1979) tomo-nidan kashf qilingan. Bu kashfiyoti uchun D.Gabor 1971- yilda Nobel mukofotiga sazovor bo’ldi. Golografiya ixtiro qilingan dastlabki yillarda unga yetarlicha e'tibor berilmadi. Buning aspsiy sababi qizigan manbalar chiqaradigan yorug’lik to’lqinlari yodamida keskin interferensiya manzarasi hosil qilish-ning imkoni bo’lmaganligidadir. Ammo yuqori darajadagi monoxromatik nurlar — lazer nurlari paydo bo’lganidan so’ng bu usulning amalda qo’llanishida keskin burilish ro’y berdi.
Optik oʻlchov asboblari - fizik kattaliklar oʻlchanadigan asboblar. Ularga masofa, chiziqli va burchak siljishlari oʻlchanadigan (mas, optimetr), temperatura, quyosh radiatsiyasi oʻlchanadigan (mas, aktinometr), moddalarning tarkibi va konsentratsiyasi oʻlchanadigan (kalorimetr, nefelometr, polyarimetr, interferometr, spektrometr va boshqalar), fotoelektr kattaliklar oʻlchanadigan asboblar (lyuksmetr, sensitometr, fotometr) kiradi.
Dostları ilə paylaş: |