Memo/12/54 Brussel, 30 januari 2012 Veelgestelde vragen: Erasmus-programma

MEMO/12/54

Brussel, 30 januari 2012

Veelgestelde vragen: Erasmus-programma

(IP/12/83)

1. Wat is een Erasmus-studieperiode en wie bepaalt de inhoud ervan?

Een Erasmus-studieperiode duurt 3 tot 12 maanden en vormt een integrerend onderdeel van het studieprogramma dat de student aan zijn eigen universiteit of instelling voor hoger onderwijs volgt. Een succesvol voltooide studieperiode in het buitenland moet een volledige academische erkenning krijgen op basis van de "studieovereenkomst” tussen de student, de instelling van herkomst en de gastinstelling. De studieovereenkomst is een soort contract dat voor het begin van de studieperiode wordt gesloten. Hierin wordt nauwkeurig vastgelegd welke modules de student zal volgen. Aan het einde van de studieperiode in het buitenland verstrekt de gastinstelling de Erasmusstudent en diens eigen instelling een verslag met de resultaten van het overeengekomen buitenlandse studieprogramma.

Universiteiten en andere instellingen van hoger onderwijs die deelnemen aan de regeling moeten een Erasmus University Charter hebben en erkend zijn door de nationale instanties van het land waar zij zijn gevestigd. De charter moet de kwaliteit van het programma garanderen door het vastleggen van de grondbeginselen en verbintenissen waaraan de betrokken instellingen moeten voldoen.

Studenten die zijn ingeschreven bij een instelling voor hoger onderwijs met een “uitgebreid” Erasmus University Charter kunnen ook in aanmerking komen voor een stageperiode bij een onderneming of organisatie in het buitenland. De eigen instelling moet de in het buitenland doorgebrachte periode volledig erkennen op basis van een "stageovereenkomst" die vóór de mobiliteitsperiode door alle partijen wordt onderschreven.

2. Hoe vraag ik als student een Erasmus-mobiliteitsbeurs aan?

Om deel te nemen aan het Erasmus-uitwisselingsprogramma moet een student aan de volgende voorwaarden voldoen:

• 
  zijn ingeschreven voor een officieel studieprogramma van een deelnemende instelling voor hoger onderwijs dat tot een graad of diploma (waaronder het doctoraat) leidt in een van de 33 deelnemende landen (EU-27 + Kroatië, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland en Turkije)
  
• 
  minstens het eerste jaar van het studieprogramma van hoger onderwijs succesvol hebben afgerond (deze voorwaarde geldt niet voor stageplaatsen).
  

De overgrote meerderheid van de universiteiten en andere instellingen voor hoger onderwijs in de EU neemt deel aan het Erasmus-programma. Het bureau buitenland of het Erasmusbureau van de instelling voor hoger onderwijs is het eerste contactpunt voor informatie over het aanvragen van een Erasmusbeurs. Zij kunnen informatie geven over alle Erasmus-uitwisselingen waarbij de instelling betrokken is.

3. Hoeveel studenten nemen deel aan het Erasmus-programma?

Het aantal Erasmusstudenten is sinds de start in 1987 voortdurend gestegen, en het total aantal zal naar verwachting oplopen tot 3 miljoen in 2012.

Vorderingen bij het bereiken van de doelstelling van 3 miljoen deelnemende studenten



Verdeling van uitgaande studenten die studeren of stage lopen bij een onderneming in het buitenland in 2009-2010



4. Hoeveel bedraagt een Erasmusbeurs?

In het academisch jaar 2009/10 bedroeg de gemiddelde Erasmusbeurs €254 per maand. In de meeste landen is de vraag veel groter dan het beschikbare aantal beurzen. In het jaar 2009/10 ontvingen meer dan 213 000 studenten een Erasmusbeurs om in het buitenland te studeren of stage te lopen – een toename van 7,4% (en een nieuw record) ten opzichte van het voorgaande jaar.

De beurzen worden toegekend aan studenten die bij hun eigen instelling een selectieprocedure hebben doorlopen en zijn toegelaten door de gastinstelling of onderneming (bij stages). Het is een basisbeginsel van Erasmus dat de gastinstelling de studenten geen inschrijfgeld mag aanrekenen.

Het bedrag van de beurs verschilt van land tot land, en is niet bedoeld om alle uitgaven van de student te dekken. De beurs is bedoeld om de hogere kosten voor levensonderhoud in het andere land deels te compenseren.

De Europese Commissie stelt een plafond vast voor het maandelijkse beursbedrag per land van bestemming; de nationale Erasmus-agentschappen en de instellingen voor hoger onderwijs beslissen uiteindelijk over de hoogte van het bedrag. Meestal wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijk aantal begunstigden (studenten en personeel), maar soms wordt de voorkeur gegeven aan een hogere toelage voor een kleiner aantal begunstigden. De nationale agentschappen en de eigen instellingen kunnen bijvoorbeeld rekening houden met de sociaaleconomische situatie van de student en met de afstand tussen de lidstaat van herkomst en de gastinstellingen. De Erasmusbeurs kan worden aangevuld met extra middelen die beschikbaar worden gesteld door de universiteit, lidstaten, regio's of andere publieke of particuliere instanties. Steeds meer particuliere ondernemingen bieden mobiliteitsbeurzen aan en een toenemend aantal studenten kan een studielening bij een bank afsluiten.

5. Is het waar dat Erasmus ook de mobiliteit van het personeel en talencursussen ondersteunt?

Ja. De zogenaamde "gedecentraliseerde acties" ter bevordering van de individuele mobiliteit worden beheerd door de nationale agentschappen in de 33 deelnemende landen en omvatten Erasmus: mobiliteit van het personeel voor onderwijsopdrachten en opleiding, Erasmus: intensieve programma 's en Erasmus: intensieve taalcursussen.

Erasmus: mobiliteit van het personeel

Dankzij Erasmus kunnen onderwijzend personeel gedurende een periode doceren in het hoger onderwijs in het buitenland. De periode kan variëren van één dag (minimaal vijf lesuren) tot zes weken. Doel is hoogstaand onderwijs en de internationale samenwerking tussen instellingen voor hoger onderwijs te bevorderen. Acht procent van het totale Erasmus-budget is uitgetrokken voor mobiliteit van het personeel. In het academisch jaar 2009/10 financierde Erasmus 29 031 leeropdrachten en 8745 opleidingssessies. Ook voor niet-onderwijzend personeel zijn opleidingen beschikbaar.

Toename in mobiliteit van het personeel van 2007/2008 t/m 2009/10



Erasmus: Intensieve programma’s en Intensieve Talencursussen

Een intensief programma (IP) is een kort studieprogramma dat studenten en docenten van hogeronderwijsinstellingen in ten minste drie deelnemende landen samenbrengt. De duur kan variëren van tien volledige ononderbroken dagen tot zes weken rond één thema. Doel is, het onderwijs te bevorderen van thema's die anders niet aan bod komen, en om studenten en docenten te laten samenwerken in multinationale groepen. De belangrijkste kenmerken van de intensieve programma's van Erasmus zijn het inter- en multidisciplinair karakter en de innovatieve aanpak. In 2009/10 namen 12 606 studenten en 4 378 docenten deel aan 384 intensieve programma's.

Erasmus: Intensieve taalcursussen

Via dit initiatief wordt steun verleend voor gespecialiseerde cursussen in de minder gebruikte en minder vaak onderwezen talen. Zij worden georganiseerd in de landen waar deze talen in instellingen voor hoger onderwijs als onderwijstaal worden gebruikt. De talen Engels, Duits, Frans en Spaans komen voor deze intensieve taalcursussen niet in aanmerking. Het doel is de toekomstige Erasmusstudenten qua taal en cultuur voor te bereiden op de mobiliteitsperiode in het gastland. In 2009/10 namen 5386 studenten deel aan 361 intensieve taalcursussen van Erasmus.

Andere acties

“Gecentraliseerde acties" zoals netwerken, multilaterale projecten en begeleidende maatregelen worden beheerd door het Uitvoerend Agentschap Onderwijs, audiovisuele media en cultuur van de EU. Zij dragen bij aan de ontwikkeling van specifieke activiteiten bij instellingen voor hoger onderwijs en andere belanghebbenden (zoals ondernemingen) om verschillende aspecten van het hoger onderwijs te moderniseren en om beleid in deze sector uit te voeren en te ontwikkelen.

Beleidsgebied van geselecteerde Erasmus-samenwerkingsprojecten tussen universiteiten van 2007 tot 2010



Beleidsprioriteiten in het hoger onderwijs waarop ERASMUS-samenwerkingsprojecten betrekking hadden van 2007 tot 2010



6. Welke rol spelen de lidstaten bij Erasmus?

De lidstaten van de EU zijn betrokken op verschillende niveaus. In de eerste plaats stuurt elke lidstaat zijn nationale ministeriële vertegenwoordigers naar de Raad van de Europese Unie om wetgeving aan te nemen en beleid te coördineren, met inbegrip van het programma Een leven lang leren, waarvan Erasmus een onderdeel is. Het budget voor Erasmus wordt gezamenlijk vastgesteld door de Raad en het Europees Parlement voor een periode van zeven jaar. Het huidige budget voor Erasmus bedraagt ongeveer 450 miljoen euro per jaar. In de tweede plaats dragen de nationale autoriteiten financieel bij aan hun nationale bureau en aan het toezicht op de uitvoering van het programma van hun land. De Europese Commissie wordt bij de uitvoering van het programma Een leven lang leren bijgestaan door het comité Een leven lang leren van de Raad, dat is samengesteld uit vertegenwoordigers van de lidstaten. Tot slot moeten de instellingen voor hoger onderwijs worden erkend door de overheidsinstanties van de lidstaten om in aanmerking te komen voor het Erasmus University Charter teneinde deel te kunnen nemen aan het Erasmus-programma.

7. Wat is Erasmus voor iedereen?

Erasmus voor iedereen is het nieuwe programma van de Europese Commissie voor financiële steun aan onderwijs, opleiding, jeugdzaken en sport. Het uitgangspunt van Erasmus voor iedereen is dat investeringen in onderwijs en opleiding van cruciaal belang zijn om mensen te stimuleren zich persoonlijk te ontwikkelen, nieuwe vaardigheden te verwerven en aan hun carrière te bouwen.

Erasmus voor iedereen krijgt een gestroomlijnde, meer doeltreffende structuur waardoor er meer beurzen voor studenten, stagiairs, docenten en anderen beschikbaar komen. Het nieuwe programma biedt meer kansen op het gebied van mobiliteit en samenwerking. Er zal vooral meer geld zijn voor studie, opleiding, onderwijs en vrijwilligerswerk in het buitenland voor studenten in het hoger onderwijs en in beroepsopleidingen, stagiairs, leraren, opleiders en jongerenwerkers. Er worden ook meer kansen gecreëerd voor onderwijs- en opleidingsinstellingen en jongerenorganisaties om samenwerkingsverbanden aan te gaan om goede praktijken uit te wisselen of samen met het bedrijfsleven innovatie en inzetbaarheid te bevorderen. Er komt ook meer steun voor IT-platforms zoals een eTwinning om scholen en andere aanbieders van onderwijs met elkaar te verbinden via internet.

8. In welk opzicht verschilt Erasmus voor iedereen van de huidige programma's?

Het hoofddoel blijft hetzelfde: de ontwikkeling en de vaardigheden van mensen ­– en uiteindelijk hun inzetbaarheid – te verbeteren, en de modernisering van de onderwijs- en opleidingsstelsels te ondersteunen. Erasmus voor iedereen zal zeven bestaande programma's vervangen door één programma: Het verenigt de al bestaande programma’s Een leven lang leren (Erasmus, Leonardo da Vinci, Compendiums en Grundtvig), Jeugd in actie, en vijf internationale samenwerkingsprogramma's (Erasmus Mundus, Tempus, Alfa, Edulink en het programma voor de samenwerking met de industrielanden).

De belangrijkste doelen van de bestaande programma's blijven bestaan (namelijk de leermobiliteit, samenwerkingsprojecten en steun voor beleidshervorming), maar de acties worden versterkt waar de systeemimpact het grootst is en waar de EU een duidelijke toegevoegde waarde heeft. Er zijn ook een aantal nieuwe innovatieve voorstellen, zoals het Erasmus leninggarantiestelsel voor masterstudenten, de kennisallianties en de allianties voor de bedrijfstakspecifieke vaardigheden. Doordat er één programma is, worden de toepassingsvoorschriften en de procedures eenvoudiger en wordt fragmentering een overlapping voorkomen. ( See IP/11/1398).

Sinds 2007 hebben gemiddeld 400 000 mensen per jaar een EU-beurs ontvangen voor studie, opleiding of vrijwilligerswerk in het buitenland. Volgens het voorstel van de Commissie zal dit aantal bijna verdubbelen.

Het voorstel inzake Erasmus voor iedereen wordt momenteel besproken door de Raad (27 lidstaten) en het Europees Parlement, die de uiteindelijke beslissing over het begrotingskader voor de periode 2014-2020 zullen nemen.

9. Wie profiteert van het Erasmus-programma?

Doelgroep	Doelstellingen	Begro­ting 2009/10	Aandeel in begro­ting 2009/10	Aantal begunstigden 2009/10	Begroting * 2012	Aantal begunstigden* 2012/2013
Studenten hoger onderwijs	Studenten verwerven nieuwe kennis en ontwikkelen essentiële overdraagbare competenties door studie of stages in het buitenland; studenten zijn goed voorbereid op de toekomstige behoeften van de arbeidsmarkt; betere taalvaardigheden en kennis van andere culturen.	330 mln EUR	77%	213 000 studenten (±20% stagiair in het buitenland)	450 mln EUR	280 000 studenten (30% stagiair in het buitenland)
Docenten hoger onderwijs	Beter onderwijs door de uitwisseling van beste praktijken en innovatieve leermethoden door korte bezoeken of opleiding in het buitenland	21 mln EUR	5%	30 500 verblijven in het buitenland voor docenten	28 mln EUR	40 000 verblijven in het buitenland voor docenten
Niet-onderwijzend personeel hoger onderwijs	Bevordering van internationale samenwerking tussen instellingen voor hoger onderwijs door korte bezoeken	5 mln EUR	1%	7 000 verblijven in het buitenland voor niet-onderwijzend personeel	7 mln EUR	9 500 verblijven in het buitenland voor niet-onderwijzend personeel
Openbare lichamen, verenigingen en andere belang­hebbenden
Privésector
	Hen aanmoedigen om bij te dragen aan de modernisering van instellingen van hoger onderwijs door samenwerkingsprojecten en initiatieven zoals communicatie, enquêtes, onderzoek.	3 mln EUR*	1%*	N.v.t.	4,5 mln EUR	N.v.t.
	Meer concurrentievermogen van ondernemingen door uitwisseling van kennis, waaronder doceren op instellingen van hoger onderwijs; verbeteren van de professionele vaardigheden en de inzetbaarheid van stagiaires; betrekken van werkgevers en arbeidsmarktinstellingen bij het ontwerpen en uitvoeren van innovatieve programma's.	1 mln EUR*	<1%*	27 000 gast­ondernemin­gen / organisaties	1,5 mln EUR	N.v.t.

* Geschatte bedragen

10. Waar vind ik statistieken over het Erasmus-programma?

Statistieken over het Erasmusprogramma zijn beschikbaar op onderstaande website of in de brochure "Erasmus – facits, figuren & trends – The European Anion support for student Land staf decharges Land universitair coöperator in 2009/2010":

Statistieken: http://ec.europa.eu/education/erasmus/doc920_en.htm

Brochure: http://ec.europa.eu/education/pub/pdf/higher/erasmus0910_en.pdf

Bijlage 1

De Erasmus-ambassadeurs

De Erasmus-ambassadeurs zijn geselecteerd in de 33 landen die aan het programma deelnemen. In elk land is één student en één personeelslid gekozen op basis van de impact die Erasmus heeft op hun werk en privéleven; het is hun taak om andere studenten en docenten aan te moedigen om gebruik te maken van de geboden kansen.

Land	Student-ambassadeur	Personeelslid-ambassadeur
BE	Marc GOFFART from University of Ghent in 1990 (3 months) to Free University of Amsterdam (Netherlands)	Hugo MARQUANT Head of International Office and Erasmus Coordinator (1986-2003) Léonard de Vinci University College
BG	Boryana KLINKOVA from Burgas Free University in 2001 (3 months) to Chemnitz University of Technology (Germany)	Rumyana TODOROVA Vice-Rector for International Relations University of Shumen
CZ	Tomas VITVAR from Czech Technical University in Prague in 2000 (6 months) to Cork Institute of Technology (Ireland)	Milada HLAVÁČKOVÁ Erasmus department coordinator since 1998/99 VŠB – Technical University of Ostrava
DK	Nina SIIG SIMONSEN from Roskilde University in 2009 (4 months) to Mykolas Romeris University (Lithuania)	Connie VÆVER Lecturer VIA University College (TEKO Design)
DE	Katja KROHN from University of Greifswald in 2007 (5 months) to University of Oviedo (Spain)	Christiane BIEHL LLP/Erasmus institutional coordinator since 1997 University of Cologne
EE	Helen MARGUS from Tallinn University in 2005 (5 months) to University of Ioannina (Greece)	Sirje VIRKUS Lecturer and Erasmus departmental coordinator Tallinn University
IE	Jessica GOUGH from University of Limerick in 2009 (5 months) to Autonomous University of Barcelona (Spain)	Miriam BRODERICK Head of Department of Languages and Cultural Studies Dublin Institute of Technology
EL	Maria KALIAMBOU from Aristotle University of Thessaloniki in 1995 (6 months) to Ludwig-Maximilians-University of Munich (Germany)	Katerina GALANAKI-SPILIOTOPOULOS Head of International Relations / LLP/Erasmus ECTS institutional coordinator Athens University of Economics and Business
ES	Tomás SÁNCHEZ LÓPEZ from Polytechnic University of Valencia in 2002 (1 year) to Helsinki Metropolia University of Applied Sciences (Finland)	Fidel CORCUERA MANSO Vice-Rector of International relations University of Zaragoza
FR	Julien PEA from University of Franche-Comté 2003 (9 months) to University of Birmingham (UK)	Nathalie BRAHIMI Lecturer Lycée Ozenne
IT	Maurizio OLIVIERO from University of Perugia in 1988 (9 months) to University of Alicante (Spain)	Ann Katherine ISAACS Lecturer University of Pisa
CY	Stavroulla ANTONIOU from University of Cyprus in 2004 (6 months) to Roma Tre University (Italy)	Maria HADJIMATHEOU LLP/Erasmus institutional coordinator University of Cyprus
LV	Madara APSALONE from University of Latvia in 2006 (5 months) to Copenhagen Business School (Denmark)	Aleksejs NAUMOVS Rector Art Academy of Latvia
LT	Tadas ZUKAS from Mykolas Romeris University in 2001 (6 months) to Christian Albrechts University of Kiel (Germany)	Vilma LEONAVICIENE Lecturer Vilnius Pedagogical University
LU	Matthieu CISOWSKI from Paris IV – Sorbonne in 2000 to Bremen University (Germany)	Lucien KERGER Vice-President University of Luxembourg
HU	Piroska BAKOS from University of Pécs in 1998 to European University Viadrina Frankfurt Oder (Germany)	Mária DUDÁS Lecturer and institutional coordinator Óbuda University
MT	David FRIGGIERI from University of Malta in 2000 (7 months) to University of Rennes I (France)	John SCHRANZ Lecturer University of Malta
NL	Désirée MAJOOR from Utrecht University in 1987 (6 months) to Bologna University (Italy)	Bram PEPER Lecturer Erasmus University Rotterdam
AT	René KREMSER from Vorarlberg University of Applied Sciences in 2005 (5 months) to VAMK University of Applied Sciences (Finland)	Elena LUPTAK Docent and Erasmus departmental coordinator Konservatorium Wien University
PL	Diana DMUCHOWSKA from Medical University of Bialystok in 2005 (1 year) to University of Duisburg-Essen (Germany)	Ryszard ZAMORSKI Vice-Dean Bydgoszcz University of Technology and Life Sciences
PT	Filipe ARAÚJO from Catholic University of Portugal in 1999 (10 months) to LUMSA University (Italy)	José MARAT-MENDES Lecturer New University of Lisbon
RO	Laura Adelina POPA from Academy of Economic Studies Bucharest in 2008 (10 months) to Istanbul University	Ion VISA Rector Transilvania University of Brasov
SI	Jure KUMLJANC from Faculty of Tourism Studies Portorož in 2007 (6 months) to University College Birmingham (UK)	Vesna RIJAVEC Lecturer University of Maribor
SK	Jana VITVAROVÁ from University of Žilina in 2000 (5 months) to National Institute of Telecommunications, Evry (France)	Jozef RISTVEJ Vice-Dean for Development and International Relations University of Žilina
FI	Elina YLIPELKONEN from Seinäjoki University of Applied Sciences in 2006 to Protestant University of Applied Sciences Berlin (Germany)	Paula PIETILÄ Disability Coordinator University of Turku
SE	Karl-Fredrik AHLMARK from University of Gothenburg in 2008 (6 months) to Loughborough University (UK)	Hans ÅHL Swedish and Swedish as a second language Erasmus Intensive Language Course coordinator Mid Sweden University
UK	Kate SAMWAYS from Cardiff University in 2008 (10 months) to IT Institute for the Disabled in Aveyron (France) and Ca' Foscari University Venice (Italy)	Julia KENNEDY Erasmus institutional coordinator Robert Gordon University
HR	Jelena SIMIĆ from University of Rijeka in 2010 (4 months) to University of Wrocław (Poland)	Katica ŠIMUNOVIĆ Erasmus Faculty coordinator Josip Juraj Strossmayer University of Osijek
TR	Begum YURDAKOK from Ankara University in 2004 (9 months study exchange) and in 2008 (10 months training exchange) to University of Bologna (Italy) and Karolinska Institut Stockholm (Sweden)	Mr. Mustafa ÇOBAN Lecturer Akdeniz University Vocational High School of Health Services
IS	Ásgerður KJARTANSDÓTTIR from University of Iceland in 1997 (5 months) to Umeå University (Sweden)	Guðmundur HÁLFDANARSON Lecturer University of Iceland
LI	Gerold BÜCHEL from University of Liechtenstein in 2001 (6 months) to Catholic University of Lyon (France)	Hansjörg HILTI Lecturer University of Liechtenstein
NO	Frederik STRAND SARDINOUX from INSA Toulouse in 2008 (6 months) to Norwegian University of Science and Technology	Wolfgang LASCHET EU Programme coordinator Norwegian University of Science and Technology
CH	Marco AMHERD from Zurich University of the Arts in 2011 ( 10 months) to CESMD Toulouse (Centre d'Etudes supérieures Musique et Danse)	Antoinette CHARON WAUTERS Lecturer and International Relations coordinator University of Lausanne