MersiN İLİ potansiyel yatirim konulari araştirmasi

Yüklə 14,47 Mb.

səhifə	161/278
tarix	03.01.2022
ölçüsü	14,47 Mb.
	#48153

1 ... 157 158 159 160 161 162 163 164 ... 278

Düşük Teknoloji (%)	Orta Düşük Teknoloji (%)		Orta Yüksek teknoloji (%)		Yüksek Teknoloji (%)

	Türkiye__Mersin__Türkiye'>Türkiye	Mersin	Türkiye	Mersin	Türkiye	Mersin	Türkiye	Mersin
2002	46.76	72.65	22.80	9.41	24.28	15.18	6.16	2.76
2003	44.88	69.51	22.64	10.77	26.00	16.28	6.48	3.43
2004	39.62	47.84	25.75	24.59	27.90	24.88	6.73	2.69
2005	38.63	50.80	26.91	27.53	28.47	19.55	5.99	2.11
2006	34.64	44.83	29.03	30.52	30.77	22.75	5.55	1.89
2007	32.69	32.72	30.34	41.97	32.52	23.63	4.45	1.69
2008	28.29	33.22	37.66	42.58	30.92	22.31	3.13	1.89
2009	31.73	34.24	34.42	48.69	30.36	14.51	3.50	2.56
2010	32.61	35.96	31.80	46.37	32.17	15.72	3.41	1.94
2011	32.35	36.11	32.52	43.20	32.01	19.04	3.12	1.65
2012	30.35	34.61	37.85	44.81	28.44	19.05	3.35	1.53

Kaynak: TÜİK verilerinden hareketle OECD sınıflandırmasına göre hesaplanmıştır.

2002 yılında Türkiye ihracatına göre daha düşük teknoloji düzeyine sahip bir görünüm arz eden Mersin ihracatındaki bu durum dönem içinde değişmemiş ve ülke geneline göre daha düşük teknolojili ürünlerden oluşan ihracat yapısını sürdürmüştür. 2012 yılında Türkiye imalat sanayi ihracatında Yüksek Teknolojili ürünlerin payı %3.35, Mersin’de Yüksek Teknolojili ürünlerin payı %1.53 gerçekleşmiştir.

Grafik 60: 2011 Yılı İmalat Sanayi İhracatının Teknoloji Düzeyine Göre Dağılımı (%)

Türkiye imalat sanayi ithalatı 2002-2012 dönemi incelendiğinde, ihracattaki tablonun tersine düşük ve orta düşük teknolojili ürünlerin payının düşük, daha teknoloji yoğun orta yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin payının yüksek olduğu görülmektedir. Dönem içinde düşük teknolojili ve yüksek teknolojili ürünlerin payı azalırken, orta yüksek teknoloji ürünlerin payında önemli bir değişme olmamış, orta düşük teknolojili ürünlerin payı artmıştır. Nitekim 2002 yılında Düşük Teknolojili ürünlerin ülke ithalatındaki payı %16.24 iken yıllar itibariyle azalarak 2012 yılında %13.22’ye, Orta Yüksek Teknolojili ürünlerin payı %43.33’ten %41.86’ya, Yüksek Teknolojili ürünlerin payı %16.38’den %12.81’e gerilemiştir. Orta Düşük Teknolojili ürünlerin payı ise 2002 yılında %24.06 iken 2012 yılında %32.12’ye yükselmiştir.

Grafik 61: Türkiye İmalat Sanayi İthalatının Teknoloji Düzeyine Göre Gelişimi

Mersin ili Türkiye geneli ile karşılaştırıldığında, il imalat sanayi ithalatının Türkiye geneline göre daha düşük teknolojili ürünlerden oluştuğu dikkat çekmektedir. 2002 yılında düşük teknoloji ürünlerin payı Türkiye genelinde %16.24 iken Mersin’de bu oran %34.83’tür. Orta Düşük Teknolojili ürünler 2002 yılı Türkiye imalat sanayi ithalatının %24.06’sını oluştururken Mersin ithalatı içindeki payı %11.80’dir. Aşağıda verilen Tablo 144’de Mersin ve Türkiye imalat sanayi ithalaının teknoloji düzeyine göre dönem içindeki gelişimi görülebilir.

Tablo 144: Türkiye ve Mersin İmalat Sanayi İthalatının Teknoloji Düzeyine Göre Gelişimi

Yıllar	Düşük Teknoloji (%)		Orta Düşük Teknoloji (%)		Orta Yüksek teknoloji (%)		Yüksek Teknoloji (%)
	Türkiye	Mersin	Türkiye	Mersin	Türkiye	Mersin	Türkiye	Mersin
2002	16.24	34.83	24.06	11.80	43.33	50.95	16.38	2.42
2003	15.16	27.98	24.00	9.06	45.81	58.25	15.03	4.71
2004	13.21	25.01	24.22	12.73	46.58	57.90	15.99	4.36
2005	12.83	33.61	26.99	18.54	45.87	43.72	14.31	4.13
2006	12.70	27.53	28.49	34.96	44.52	34.42	14.29	3.10
2007	12.96	27.72	30.41	43.71	43.60	26.91	13.03	1.66
2008	12.91	19.32	33.04	56.39	41.53	22.54	12.52	1.75
2009	14.22	20.32	28.26	55.73	42.80	22.26	14.72	1.68
2010	14.05	19.94	28.62	50.30	42.81	28.33	14.53	1.43
2011	13.53	16.62	30.41	49.38	43.20	32.52	12.87	1.47
2012	13.22	14.96	32.12	50.77	41.86	32.99	12.81	1.28

Kaynak: TÜİK verilerinden hareketle OECD sınıflandırmasına göre hesaplanmıştır.

2002 yılı imalat sanayi ithalatında Türkiye geneline göre daha düşük teknoloji düzeyine sahip bir görünüm arz eden Mersin’in bu durumu dönem içinde fazla bir değişiklik göstermemiştir. 2012 yılında Türkiye imalat sanayi ithalatında Yüksek Teknolojili ürünlerin payı %12.81, Mersin’de Yüksek Teknolojili ürünlerin payı %1.28 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye genelinde imalat sanayi ithalatında yığılma Orta düşük ve Orta Yüksek teknolojili ürünlerde görülürken, Mersin’de de yığılma bu kategoride oluşmuştur.

Grafik 62: 2011 Yılı Türkiye ve Mersin İmalat Sanayi İthalatının Teknoloji Düzeyine Göre Dağılımı (%)

Mersin ile ilgili bölümde yapıldığı üzere aşağıdaki formül yardımıyla Türkiye geneli imalat sanayi ihracat ve ithalat Teknoloji Düzey Puanı hesaplanacak ve hesaplanan Türkiye Teknoloji Düzey Puanı ile Mersin ili Teknoloji Düzey Puanı karşılaştırılacaktır. Her bir sektörün il toplam ihracatı/ithalatı içindeki payı ait olduğu teknoloji grubunun puanıyla çarpılmış (yüksek teknoloji grubundaysa 4, orta yüksek teknoloji grubundaysa 3, orta düşük teknoloji grubundaysa 2 ve düşük teknoloji grubundaysa 1’le çarpılarak) teknoloji ağırlıklı ortalama payları hesaplanmıştır. Her yıl için her bir sektörün bu yolla hesaplanan teknoloji ağırlıklı ortalama payları toplanarak her yıl için ayrı ayrı teknoloji düzey puanları bulunmuştur.

S

ϵ {1,2,3,4}

Türkiye imalat sanayi ihracatı Teknoloji Düzey Puanı 2012 yılında 2.05 olarak hesaplanmıştır. Bu durumda Türkiye imalat sanayinde ihracatı yapılan ürünlerin ortalama teknoloji düzeyi Orta Düşük Teknoloji grubuna girmektedir. 2002 yılı için hesaplanan teknoloji düzey puanı ise 1.90’dır. Türkiye imalat sanayi ihracat verilerine bakarak son onbir yıllık dönemde Türkiye imalat sanayi üretiminde yüksek teknoloji kullanımının az da olsa arttığını söyleyebiliriz.

Türkiye imalat sanayi ihracatı için yapılan hesaplama ithalat için de yapılarak, ithalat için de Teknoloji Düzey Puanı bulunmuş ve ihracat ile ithalata konu olan imalat sanayi ürünleri teknoloji bağlamında incelenmeye çalışılmıştır. Yapılan hesaplamalara göre 2012 yılı itibariyle Türkiye imalat sanayi ithalatı Teknoloji Düzey Puanı 2.54’tür. Bu puanla Türkiye imalat sanayi ithalatı Orta Düşük teknoloji ile Orta Yüksek Teknoloji grupları arasında yer almaktadır. İthalatın dönem içindeki teknoloji bazındaki gelişmeleri değerlendirildiğinde; 2002 yılında 2.60 olan teknoloji düzey puanının dönem içinde çok fazla değişmediği ve 2012 yılında az bi düşüşle 2.54 olarak gerçekleştiği görülmektedir.

Türkiye imalat sanayi ithalat ve ihracatı teknoloji durumuna göre karşılaştırıldığında ithalatın ihracata göre daha yüksek yoğun teknoloji ürünleri kapsadığı dikkat çekmektedir. İhracat Teknoloji Düzey Puanı ile ithalat Teknoloji Dizey Puanının farkı alınarak dış ticarete konu olan ürünlerde teknoloji açığı hesaplanmıştır. Tablodan da görüleceği gibi Türkiye daha düşük teknoloji içeren ürünler ihraç ederken daha yüksek teknoloji içeren ürünleri ithal etmektedir. Bu durum dış ticaret açığını arttıran bir sonuca yol açmaktadır.

Aşağıdaki Tablo 145’de imalat sanayi ihracat ve ithalat teknoloji düzey puanı yıllar itibariyle verilmiştir.

Tablo 145: Türkiye ve Mersin İli İmalat Sanayi İhracat ve İthalatının Teknoloji Düzeyi

Teknoloji Düzey Puanı (TDP)	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012
Türkiye
İhracat	1.90	1.94	2.02	2.02	2.07	2.09	2.09	2.06	2.06	2.06	2.05
İthalat	2.60	2.61	2.65	2.62	2.60	2.57	2.54	2.58	2.58	2.55	2.54
Teknoloji Açığı	-0.70	-0.67	-0.64	-0.60	-0.53	-0.48	-0.45	-0.52	-0.51	-0.50	-0.49
Mersin
İhracat	1.48	1.54	1.82	1.73	1.82	1.94	1.93	1.85	1.84	1.86	1.88
İthalat	2.21	2.40	2.42	2.18	2.13	2.03	2.07	2.05	2.11	2.19	2.21
Teknoloji Açığı	-0.73	-0.86	-0.59	-0.45	-0.31	-0.08	-0.14	-0.20	-0.28	-0.33	-0.33

Kaynak: TÜİK verilerinden hareketle OECD sınıflandırmasına göre hesaplanmıştır.

Türkiye ve Mersin Teknoloji Düzey Puanı açısından karşılaştırıldığında, Mersin ili imalat sanayi dış ticaretinin hem ihracatta hem de ithalatta Türkiye geneline göre daha düşük teknoloji içeren imalat sanayi ürünlerini kapsadığı dikkat çekmektedir. Teknoloji açığı bakımından Mersin’in Türkiye geneline göre daha iyi olduğunu ama buna rağmen Mersin ili diş ticaretinin de teknoloji açısından açık verdiğini daha yüksek teknoloji içeren ürün ithalatına karşın göreli olarak daha az teknoloji içeren ürünleri ihraç ettiği görülmektedir. Mersin’in teknoloji açığının Türkiye genelinden daha küçük çıkması, il ithalatında ülke geneline göre daha düşük teknolojiye sahip ürünlerin ağırlıklı olmasından kaynaklanmaktadır.

G

rafik 63: İmalat Sanayi İhracat ve İthalatının Teknoloji Düzey Puanına Göre Gelişimi

Yüklə 14,47 Mb.

Dostları ilə paylaş: