Tarımda Teşviklerde yeniden yapılanma
AKP döneminde adeta yazboz tahtasına dönen ve neye? kime? hizmet ettiği pek anlaşılamayan teşvik ve destek politikaları sıkça değiştirilmekte ve yapılan değişikliklerle genellikle belirli kişi, bölge ve kesimlere ayrıcalıklar sağlanarak adeta haksız kazanç fırsatı olarak değerlendirilmektedir.
Tarımda üretim ve destekleme modeli sil baştan değişiyor.
Tarım ve Köy İşleri Bakanı Mehdi Eker tarafından 1 Haziran 2009’da Bakanlar Kurulu’na sunulan sistem, ürün temelinde kurulan mevcut destekleme politikasını değiştiriyor.
Mevcut sistemde destekleme kapsamında bulunan bir ürün, Türkiye’nin neresinde üretilirse üretilsin destek alıyordu. Yeni sistemde ürünlerin hangi bölgelerde üretileceği önceden belirleniyor. Destekleme modeli de buna göre kuruluyor. Üretici destekten faydalanmak için kendi bulunduğu bölgede desteklenen üründen üretmek zorunda kalacak.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 3 yıldan beri sürdürdüğü "Türkiye'nin Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli" ana hatları ile şu değişiklikleri içeriyor:
- Türkiye 30 ayrı üretim bölgesi olarak tanımlanıyor. Havza adı verilen bu üretim bölgeleri, ekolojik olarak aynı veya benzer yerlerden oluşuyor. Bu havzaların tesbiti ve en uygun ürünün belirlenmesi, yeni tarımsal yapının en önemli dayanaklarından birini oluşturuyor. Yeni teşvikler bu havzalar bazında verilecek.
- Havzalarda farklı üretimlere farklı teşvikler verilecek. Bu yolla bazı ürünlerin teşviği artırılacak, bazılarınınki azaltılacak. Sonuçta Türkiye'nin gıda ihtiyacı ve ihracat olanakları göz önünde bulundurularak bir üretim planlamasına gidilecek. Ekonomik değeri olmayan, Türkiye'nin ihtiyacından fazla ve ihraç edilmeyen ürünler ya da katma değeri az ürünlerden vazgeçilecek.
- Üretim planlaması ile ithal edilen tarımsal ürünlere daha yüksek teşvik verilecek. Bu açıdan yeni modelin uygulanmasıyla sadece buğday, mısır ve zeytinyağına yapılan destek miktarında 2008’e göre düşüş olacak. Diğer 13 üründe ise destek miktarları artacak. En yüksek artış ise yağlı tohumlarda, ayçiçeği, soya, kanola, aspir ve pamuk ürünlerine sağlanacak. Bu ürünlere verilen teşvikler yüzde 300'den fazla artırılacak. Çaya verilen teşvik de bir kattan fazla artırılıyor.
- Yeni havza modeli uygulaması 2010'dan itibaren kademeli şekilde başlayacak.
- Öncelik halen primle desteklenen 16 ürüne verilecek. Gelecek yıldan itibaren havza desteği alacak 16 ürün arpa, aspir, ayçiçeği, buğday, çavdar, çay, çeltik, kuru fasulye, kanola, mercimek, mısır, nohut, pamuk, soya, yulaf ve zeytin olacak.
- Üretim planlaması ve toprağa uygun üretimle 5.3 Milyar liralık ekstra ekonomik değer yaratılacak. Bu, hem katma değeri daha yüksek ürünlere yönelinmesi hem de verimlilik artışıyla sağlanacak.
Dostları ilə paylaş: |