MiLLİyetçİ hareket partiSİ

Büyüme Gösteren Sektörler; Üçüncü çeyrekte büyüyen sektörler arasında balıkçılık yüzde 6,2, tarım, avcılık ve ormancılık da yüzde 2,7 ile öne çıktı. Mali aracı kuruluşların faaliyetlerinde yüzde 7,8, dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinde yüzde 9,5 büyüme gözlendi. Yılın ilk çeyreğinde söz konusu sektörlerde sırasıyla yüzde 10,9 ve 10,7 büyüme olmuştu. Üçüncü çeyrekte oteller ve lokantalar yüzde 5,2, konut sahipliği yüzde 3,8, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri yüzde 6,3, kamu yönetimi ve savunma, zorunlu sosyal güvenlik yüzde 1,7, sağlık işleri ve sosyal hizmetler yüzde 3,6 ile büyüme gösteren diğer sektörler arasında yer aldı. Eğitimdeki büyüme söz konusu dönemde yüzde 2,0 oldu.

Teğet geçen kriz dünyadaki en büyük üçüncü yıkımı Türkiye'de yaşattı.

TÜİK, bu yılın üçüncü çeyreğinde (Temmuz-Ağustos-Eylül) bir önceki yılın aynı dönemine göre büyüme oranını yüzde -3,3 olarak açıkladı. Geçen sene üçüncü çeyrekte ekonomi daralmaya başlamıştı. Büyüme oranı yüzde 1,0’e düşmüştü. Baz etkisi nedeniyle GSYİH’nın eksi yüzde 3,3 küçülmesi, daha fazla önem kazanıyor. Üçüncü çeyrekte, yüzde 3,3 küçülme, Türkiye’nin G-20’ler içinde en fazla küçülme yaşayan ülke olduğunu gösteriyor.

Bazı G-20 Ülkelerinde İkinci Çeyrekte, Bir Önceki Yılın Aynı Dönemine Göre Büyüme Oranı;

AB (27) -4,8, ALMANYA -5,9, FRANSA -2,6, İTALYA -6,0, ABD -3,9, TÜRKİYE -3,3

SANAYİDE KAPASİTE KULLANIMI ORANI

Aylık İmalat Sanayi anketine göre 2007 yılında % 81,1 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, 2008 yılında % 64,7 seviyesine düşmüştür.

2009 Aralık ayında imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 5,0 puan artarken, bir önceki aya göre 1,0 puan azalarak 69,7 seviyesinde gerçekleşmiştir.

NACE Rev.1.1’e göre Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi'ne cevap veren 4835 işyerinden derlenen verilerin analiz sonuçlarına göre, 2008 yılı Aralık ayında 64,7 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, 2009 yılı Aralık ayında 69,7 seviyesinde gerçekleşmiştir.

İç pazarda talep yetersizliği, işyerlerinin tam kapasite ile çalışmamasının en önemli nedenidir. 2009 Aralık ayında, işyerlerinin, tam kapasite ile çalışmamasının nedenleri arasında talep yetersizliği ilk sıradadır.

İç pazarda talep yetersizliği %53,9 ve dış pazarda talep yetersizliği %31,2 oranında etkili olmuştur. Mali imkansızlıklar %3,3, yerli mallarda hammadde yetersizliği %3,7 ve ithal mallarda hammadde yetersizliği %1,6, işçilerle ilgili meseleler ise %0,9 oranında etkili olmuştur.

Sanayide Mevcut ve Beklenen Durumu. Aralık 2009

Sanayide Mevcut ve Beklenen Durumu	Geçen aya göre artış belirten işyerleri (%)	Geçen aya göre azalış belirten işyerleri (%)	Geçen aya göre değişim oranı (%)	Gelecek ay için beklenen değişim oranı (%)
Üretim miktarı	36,3	33,2	1,2	0,1
Yurtiçi satışlar	40,3	30,4	10,5	-5,9
Satış fiyatları	11,3	20,6	-0,2	0,3
Hammadde fiyatları	20,2	5,7	0,5	0,5

Üretim miktarı, Aralık ayında bir önceki aya göre %1,2 artmıştır. İşyerlerinde 2009 yılı Aralık ayı üretim miktarı bir önceki aya göre %1,2 artmıştır. Ocak ayında üretim miktarının %0,1 artacağı beklenmektedir. Aralık ayı satış miktarı %10,5 artmıştır. Ocak ayında %5,9 azalacağı beklenmektedir. Aralık ayı satış fiyatları bir önceki aya göre %0,2 azalmıştır. Ocak ayında %0,3 artacağı beklenmektedir. Aralık ayı hammadde fiyatları %0,5 artmıştır. Ocak ayında %0,5 artacağı beklenmektedir.

Sanayide Kullanılan Elektrik Yüzde 70,1 arttı...

2000 yılında sanayide kullanılan elektriğin kilovat saati 3,767 kuruş olurken, 2002 yılında 11,340 kuruş, 2009 Ekim itibariyle ise 19,284 kuruşa ulaştı. 2002-2009 yılları arasında sanayide kullanılan elektriğin kilovat saatinin ise yüzde 70,1 arttığı görüldü.

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ

Sanayi Üretim Endeksi, 2009 yılı Aralık ayında 2008 yılı Aralık ayına göre %25,2, bir önceki aya göre ise %8,7 artmıştır.

NACE Rev.1.1’e göre hesaplanan 2005=100 temel yıllı Sanayi Üretim Endeksi, 2009 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %25,2 artarak 117,1 olmuştur.

İKTİSADİ FAALİYET KOLLARI	Endeks	Değişim	Endeks	Değişim
	2008 Aralık		2009 Aralık
TOPLAM SANAYİ	93,5	-17,8	117,1	25,2
MADENCİLİK	108,0	-1,8	124,7	15,4
İMALAT SANAYİ	90,0	-20,1	115,2	28,0
ELEKTRİK, GAZ VE SU	117,6	-5,3	130,4	10,9

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2009 yılı Aralık ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre Madencilik ve Taşocakçılığı sektörü endeksi %15,4 artarak 108,0’dan 124,7’ye; İmalat Sanayi sektörü endeksi %28,0 artarak 90,0’dan 115,2’ye; Elektrik, Gaz ve Su sektörü endeksi ise %10,9 artarak 117,6’dan 130,4’e yükselmiştir.

Ana Sanayi Grupları (MIGs) Sınıflamasına göre, 2009 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %33,2 ile Ara Malı İmalatında görülmüştür.

Ana Sanayi Grupları (MIGs) Sınıflamasına göre diğer gruplar incelendiğinde, Dayanıklı Tüketim Malı İmalatının %30,1, Sermaye Malı İmalatının %28,5, Dayanıksız Tüketim Malı İmalatının %22,5, Enerjinin ise %10,1 oranında arttığı görülmektedir.

Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks 2009 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,3 artış gösterirken, Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış Endeks bir önceki aya göre % 0,7 artış göstermiştir.

İmalat Sanayinde Üretimin %72’si İthal…

Merkez Bankası yaptığı araştırmada, Türkiye’de imalat sanayindeki her yüz birim üretimin 72,6’sının ithal malzemelerle gerçekleştirildiği tespit edildi.

“Türkiye İmalat Sanayinin İthalat Yapısı” isimli araştırmaya göre, imalat sanayinde toplam üretim maliyetinin %88,5’ini hammadde-malzeme oluşturuyor. Petrol dışarıda bırakılarak bakıldığında ise hammadde-malzeme, toplam üretim maliyetinin %85,2’sini oluşturuyor. Petrolün dışlandığı bu grupta, çok tartışılmasına rağmen enerji toplam maliyetin 3,9’unu, yine istihdam yükleri vb. nedenlerle itirazlara konu olan işçilik ise 10,9’unu oluşturuyor. İthal girdi kullanımı gerekçesini de araştıran Merkez Bankası’nın, ana gerekçesinin “yurtiçi üretim yetersizliği” olarak tespit etmesi dikkati çekti. Üretimin %88,5’ini oluşturan hammadde ve malzemenin ise %72,6’sı ithal ediliyor. Petrol dışlandığında ise bu oran %67,1 ile yine de çok yüksek bir boyutta kalıyor.

Sektörler olarak bakıldığında en fazla ithal hammadde-malzeme kullanan sektör yüzde 87 ile petrokimya ve yüzde 83.4 ile elektronik olarak dikkat çekiyor. En az ithal girdi kullanan sektör ise yüzde 25.2 ile mobilya, yüzde 32.2 ile metalik olmayan mineraller sektörü görünüyor. Makine imalatı da yüzde 36.4 ile ortalamanın çok altında ithal girdi kullanmasıyla dikkat çekiyor. Sanayi geneli incelendiğinde ise 2007 yılı itibariyle sanayinin toplam üretiminin yüzde 61.8′inin ithal girdiyle yapıldığı tespit edildi. Araştırmada, bu oranın 2002’de 56,4; 2005’te ise 59,5 olduğu, 2002’den buyana ithal girdi kullanımının 5,4 puan yükseldiği belirtildi. (Dünya-Mehmet Kaya;01.02.2009)

Hammadde ve Malzeme İthalat Payı (%-2007)
Petrol-Kimya	87,0	Motorlu Kara Taşıtları	58,6
Elektronik	83,4	Tekstil-Giyim-Deri	50,5
Diğer Ulaşım Araçları	83,0	Makine-İmalat	36,4
Ana Metal-İşl.Met.	80,8	Metalik Olmayan Min.	32,2
Kağıt-Basım	76,9	Mobilya	25,2
Kimya	68,0	İmalat Sanayi	72,6
Plastik-Kauçuk	67,3	Petrol Hariç İmalat Sanayi	67,1