TEŞEKKÜRLER 5
YÖNETİCİ ÖZETİ 6
Enerji Verimliliği Türkiye İçin Neden Önemlidir? 6
Kamu Binalarında Enerji Verimliliği Potansiyeli 6
Kamu Binalarında Enerji Verimliliği Finansmanına İlişkin Küresel Deneyimler 6
Türkiye’de Kamu Enerji Verimliliği Finansmanına İlişkin Seçenekler 7
Öneriler 9
BÖLÜM 1 – GİRİŞ 10
Türkiye’de Enerji Verimliliğinin Önemi 10
Türkiye Hükümeti’nin Girişimleri 11
Kamu Sektörü Enerji Verimliliği Alanında Dünya Bankası’nın Deneyimleri 12
Proje Amaçları 13
Yaklaşımın Özeti 14
a.Başlangıç Misyonu ve mevcut durumun gözden geçirilmesi; 14
b.Kamu sektörü EV finansmanında uluslararası deneyimlere dayalı olarak finansman seçeneklerinin bir uzun listesinin hazırlanması; 14
c.Türkiye bağlamında seçeneklerin değerlendirilmesi; 14
d.Üç seçenekten oluşan bir kısa listenin oluşturulması; 14
e.Seçilen seçeneklerin değerlendirilmesi; ve 14
f.Bu raporun hazırlanması. 14
Bu Raporun Ana Hatları 14
BÖLÜM 2 – ÜLKE BAĞLAMI 16
Yasal ve Düzenleyici Çerçeve 16
Enerji Verimliliği ile ilgili Başlıca Kanun ve Yönetmelikler 16
EV Sorumluluğu Olan Başlıca Kurumlar 16
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) 16
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) 17
BSTB- İklim Değişikliği ve Enerji Verimliliği Şube Başkanlığı 17
ÇŞB - Enerji Verimliliği Daire Başkanlığı 17
Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu 17
Önemli Kurumsal Değişikliklerin Özet Kronolojisi 18
Türkiye’de Merkezi Hükümet Binalarında Enerji Tüketimi 18
ETKB Piyasa Değerlendirme Çalışması 18
Mevcut Veriler 18
Binalarda Enerji Verimliliğini Artırma Potansiyeli 20
BÖLÜM 3 – kamu sektörü enerji verimliliği finansmanının önündeki engeller 23
Giriş 23
Türkiye’de Kamu Sektörü Enerji Verimliliği Finansmanının Önündeki Engeller 23
Politika ve Düzenleme ile ilgili Engeller 24
Ekipman ve Hizmet Sağlayıcılar ile ilgili Engeller 24
Son Kullanıcılara İlişkin Engeller 24
Ticari Finansmana Erişim Eksikliği 25
Uygulama Kapasitesi 25
BÖLÜM 4 – KAMU SEKTÖRÜ ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİNİN FİNANSMANINDA ULUSLARARASI DENEYİMLER 27
Giriş 27
Sermaye geri kazanımını içeren bütçe finansmanı 28
Enerji şirketleri tarafından sağlanan faturaya dayalı finansman 28
Enerji Verimliliği Döner Sermayesi (EVDS) 28
Kamu veya Süper EVD Şirketi 29
Kamu Sektörü Enerji Verimliliği Kredi Hattı 29
Risk Paylaşım Olanağı 30
Ticari Finansman, Tahviller 30
Tedarikçi Kredisi ve Kiralama 30
Ticari Finansmanın Özel Sektör EVD’ler ile Desteklenmesi 30
Finansman Seçeneklerinin Karşılaştırılması 31
BÖLÜM 5 – TÜRKİYE’DE KAMU SEKTÖRÜ ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİ İÇİN FİNANSMAN VE UYGULAMA SEÇENEKLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ 36
Türkiye Bağlamında Finansman Seçeneklerinin Özellikleri 36
Finansman Seçeneklerinin Daraltılması: Gerekçe ve Sonuçlar 36
Uygulaması kolay 38
Bazı mevcut modellere benzer 38
Üç türün hepsi için uygulanabilir 38
Üç türün hepsinin ihtiyaçlarını karşılayabilir 38
Merkezi hükümet kurumlarının ve belediyelerin finansman ihtiyaçları ve değişen kapasiteleri için çoklu pencereler (EHA dahil) 38
Ticari finansmanı geliştirebilir 38
Mevcut kredi hatları deneyim sağlar 38
Ticari finansmanı geliştirebilir 38
Mevcut garanti programları deneyim sağlar 38
Üç türün hepsinin ihtiyaçlarını karşılayabilir 38
Merkezi hükümet kurumlarının ve belediyelerin finansman ihtiyaçları ve değişen kapasiteleri için çoklu pencereler 38
Üç türün hepsinin ihtiyaçlarını karşılayabilir 38
Ticari finansmanı geliştirebilir 38
Yetkin bir PUB gerektirir 38
Sürdürülebilirlik güvencede değil 38
Bazı III. tip belediyelerin ihtiyaçları kolaylıkla karşılanmayabilir 38
Uygulama için yeni mevzuat gerektirir 38
Güçlü ve ehil bir Fon Yönetim Ekibi gerektirir. 38
III. tip belediyelerin ihtiyaçlarını karşılayamaz 38
Sadece borçlanma kapasitesine sahip belediyelere veya EVD’lere hizmet edebilir 38
III. tip belediyelerin ihtiyaçlarını karşılayamaz 38
Sadece borçlanma kapasitesine sahip belediyelere veya EVD’lere hizmet edebilir 38
Yeni kuruluşlar oluşturulmasını gerektirir 38
Yetkin bir yönetim ekibi gerektirir 38
Olgunlaşmış bir EVD sektörü gerektirir 38
EVD’lerin borçlanma kapasitelerinin olması gerekir 38
Sermaye Geri Kazanımını İçeren Bütçe Finansmanı 40
Genel Bakış 40
Fon Akışı 40
Uygulama 41
Teknik Yardım 41
Enerji Verimliliği Döner Sermayesi 42
Yasal Çerçeve 42
Fon Yönetimi ve Yönetişim 42
Borç Finansmanı Penceresi 43
Enerji Hizmetleri Penceresi 44
Teknik Yardım 45
Uygulama Hizmetlerinin Satın Alınması 45
Teşkilat Yapısı 46
Yatırım Modelleri 46
TEVDS Enerji Verimliliği Uygulamasının Önündeki Engelleri Nasıl Aşabilir? 48
Süper EVD 48
Gelişmekte Olan Ülkelerde EVD’lerin Büyümesinin Önündeki Sınırlamalar 48
Türkiye Süper EVD 50
TEVD Enerji Verimliliği Finansmanı Engellerini Nasıl Aşabilir 51
Uluslararası Finans Kuruluşlarının ve Donörlerin Potansiyel Rolü 52
Finansal Yardım 52
Kapasite Oluşturma 52
Diğer Teknik Yardımlar 53
BÖLÜM 6 – GELECEĞE BAKIŞ 55
Üç Seçeneğin Avantajları ve Sınırlamaları 55
Kamu Sektörü EV Finansman Gündeminde İlerlemek 56
Olası Finansman Yapısı 56
Sonuçlar 57
TEVDS’nin Kurulmasına İlişkin Yol Haritası 58
TEVDS’nin Avantajları 58
Son Sözler 59
BÖLÜM 7 - KAYNAKÇA 61
EK A – ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖNLEMLERİ 63
EK B – SEÇİLEN FİNANSMAN MEKANİZMALARI HAKKINDA İLAVE BİLGİLER 64
Sermaye Geri Kazanımını içeren Bütçe Finansmanı 64
Temel Özellikleri 65
Gösterge Niteliğindeki Örnekler 65
Advantages and Limitations 67
Finansman Pencereleri veya Ürünleri 68
Risk Garantisi Penceresi 69
Forfaiting 70
Özel Amaçlı EV Kredi Hatları 70
Risk Paylaşım Olanağı 71
Süper EVD 73
EVD’ler ile Ticari Finansman 74
EK C – SÜPER EVD ÖRNEKLERİ 76
EK D – TÜRKİYE ENERJİ VERİMLİLİĞİ YUVARLAK MASA TOPLANTISI ÖZETİ 78