2.İsmin tədrisi metodikası
Nitq hissələri anlayışı ibtidai siniflrədə bir neçə il ərzində öyrədilir. Buna da iri ilkin texnika və tərifsiz məlumat savad təlimi dövründə aşılanır.
İsim bəhsi üzrə şagirdlərə I-II siniflərdə sadə anlayışlar öyrədilir, kim? nə? hara? Suallarına cavab olan sözləri çalımalarda işlədirlər.
Şagirdlər ilk dəfə III sinifdə xüsusi isimlərə aid anlayışalırlar. Bu prosesdə ölkə, şəhər, kənd, dağ, çay, göl, heyvanlara verilən adların da xüsusi isim olduğunu və böyük hərflə yazıldığı haqda da məlumat verilir.
IV sinifdə bu məlumatlar genişləndirilir. İsimlərin ümumi və xüsusi olması, xüsusi isimlərin ilk hərfinin böyük yazılması çalışmalar üzərində işlə möhkəmləndirilir, sonra «İsmin hallanması» mövzusu tədris olunur. Burada ismin altı halı olduğu və hal şəkilçiləri öyrədilir. İsimlərin hallanarkən orfoqrafiyaları haqqında da məlumat verilir. Bu sinifdə tək və cəm isimlərin hallanmasına aid elmi məlumatda şagirdlərə çatdırılır: «Tək isimlər hallanarkən hal şəkilçiləri söz köklərinə artırılır: vətən, vətənin, vətənə…; cəm isimlər hallanarkən hal şəkilçiləri cəm şəkilçilərindən sonra yazılır: telefonlar, telefonların, telefonlara və s.»
Sonu q və k samiti ilə bitən isimlərin hallanarkən q-ğ-ya (Yiy, Yön., Təs. hallarda), k-nın isə y- ya keçməsidə çoxlu yazılı çalışmalar üzərində işlə öyrədilir.
İsmin tədrisi prosesində görülən işlər şagirdləri sistematik kursda ismə dair proqram materialını mənimsəməyə hazırlayır.
Dostları ilə paylaş: |