Microsoft Word kuvvet tesisati ariza tespiTİ ve onarimi doc

Kuvvetli Akım Tesisler Yönetmeliği

Aşağıdaki yönetmelik maddelerini bulup inceleyiniz:
Madde-9. Sigorta, otomat ve kesiciler,

Madde-23. Aydınlatma

Madde-35. Yapı içindeki tesislerin yapılması

5. Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği

Madde-53. Aydınlatma aygıtları ve bunlara ait donanımlar

Madde-57. Yalıtılmış iletkenler ve kablolar

4. KUVVET TESİSATI BAKIM ONARIMI

Kuvvet Tesisi Bakım Onarımında Kullanılan Araç Gereçler
Kuvet tesisatları bakım onarımında el ve güç aletleri ile elektriksel büyüklüklerin ölçülmesinde kullanılan ölçü aletleri kullanılır. Gerekli bilgi ve hatırlatma için 10. sınıf modüllerine bakabilirsiniz.

• Yalıtkanlık Direncinin Ölçülmesi (Megerler)

Elektrik tesislerinde yalıtkanlık direnci meger ile ölçülür. Analog megerlerde manyeto kolu sayesinde gerilim üretme işlemi yapılabilmektedir. Üretilen gerilim yapılmış bir tesisata verilir ise tesisatın yalıtkanlık direnci ölçülebilir. Bu ölçü aletleri gerçekte özel olarak üretilmiş portatif ohm metrelerdir. Megerlerde yaklaşık 1000 Volt gerilim üretebilen bir doğru akım dinamosu mevcuttur.

Resim 5.1: Analog ve digital meger

Şekil 5.1: Analog meger iç yapısı

Bunlar dışında bakım ve onarımda; Devir ölçen takometreler, frekans ölçen frekansmetreler ve güç ölçen sayaçlar arıza bulma ve kontrol amaçlı kullanılırlar.

2. 
   Arıza Tespiti Yöntemleri
   

Arıza veya bozukluk, bir tesisin veya makinenin normal olarak yapması gereken fonksiyonu normal verimde yerine getirmemesi olarak tanımlanır.
Bir sistem veya ekipmanda olan arızanın mümkün olan en kısa sürede teşhisinin doğru yapılması önemlidir. Arızanın çabuk bulunabilmesi için bakım elemanının sistemi hakkında yeterli bilgi, tecrübe ve deneyime sahip olması gerekir. Sistemde arıza teşhisinin aslı mantıktır. Arızanın belirtileri ve sistemin diyagramı mantıklı bir yaklaşımla değerlendirilirse bakım elemanı da iyi bir beceri eğitimine sahipse arıza ile arasındaki yol kısa olacaktır. Arıza bulmada mantıklı sıra takibi yapılıp, bu sıralama birbirine bağlandığında arızanın bulunmasında bir temel oluşturacaktır. Şimdi sırasıyla inceleyelim;

• Tesisatın Genel Yapısı ile İlgili Bilgi Toplama

Arıza tespiti ve onarımı için yapılacak ilk işlem tesisatın genel yapısı ile ilgili bilgi toplamaktır. Eğer temin edilebilirse tesisatın projesi, arıza bulmamız konusunda bize kolaylık sağlayacaktır.

Bakım ve onarım yapacak kimsenin, tespit edilmek istenen arızaların nedenlerinin, arıza belirtilerinin ve arıza tiplerinin farkında olması gerekmektedir. Tesisatlarda kullanılan araç ve gereçlerin çalışma prensiplerini tanımalı ve bir arıza durumunda, arıza ile ilgili çeşitli fikirler yürütebilmelidir.
Pek çok durumda, arıza birden fazla arıza belirtisiyle kendini göstermektedir. Bu yüzden muayene işlevi bütün olası arıza belirtilerine yönelik olarak yürütülmelidir. Sizlere arızalı duruma yaklaşırken iki yol öneriyoruz;

• Soyut durum muayenesi

• 
  Somut durum muayenesi
  

Soyut durum

muayenesinde

• BAK

Somut durum muayenesinde

• ÖLÇÜ ALETLERİNİ

Bakım ve onarım yapacak kişinin gerekli bilgi ve beceri eğitimini almış olması konusu önemlidir. Çünkü ehliyeti ve yetkisi olmayan kişilerin yapacakları hatalar geri dönülmez sonuçlar doğurabilir. Bu konuda Milli Eğitim Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığının: Elektrik ile İlgili Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları Hakkındaki Yönetmelik maddeleri, elektrik ile ilgili arıza bakım ve onarım yapacak kişilerin hangi eğitimleri almış olmaları gerektiğini açıkça belirtmiştir.

• Arıza Belirtilerinin Tespiti

Arızanın nerede olduğu ve ne sebepten kaynaklandığı hakkında fikir yürütmeden önce arıza belirtilerinin tespit edilmesi gerekir. Sistemin giriş ve çıkışları analiz edilir ve bunların norm değerleri de bilinirse; sistemin durumu değerlendirilebilir veya herhangi bir arıza olduğuna karar verilebilir.

• Arızanın Lokalize Edilmesi

Yukarıda saydığımız arıza belirtilerinin kesin olarak hangisi olduğunu tespit etmek için çeşitli ölçüm ve muayenelerin yapılması, arızanın giderilmesinin ön koşuludur. Çünkü arızanın neden ve nereden kaynaklandığını bilmeden onarılması da olanaksızdır.

Arıza nereden kaynaklanıyor? Alıcılar mı? Tesisat mı? Şalter, kablo, fiş, klemens veya diğer çevre birimlerinden mi?

• Ölçme

Akım, gerilim, direnç, güç, iş, frekans, kazanç gibi değerleri ölçmesini bilmeyen bir teknik elemanın onarım ve imalat işlerini yapması mümkün değildir.

• Arıza Sebebinin Belirlenmesi ve Giderilmesi

Her arızanın bir veya daha fazla sebebi vardır. Bu sebepler giderilmedikçe arıza tekrar tekrar ortaya çıkabilir. Sadece arızayı bulmak ve gidermek yetmez. Arızanın sebebi belirlenmeli ve önce arıza sebebi ortadan kaldırılmalıdır.

• Arıza Tamir Edilmesi

Arızalı kısım tamir edilir veya değiştirilir. Arıza tamir edildikten sonra tesisatın arızalı kısmının normal şekilde çalıştığından ve hatanın gerçekten giderildiğinden emin olmak için testler yapılmalıdır.

• Tesisatın Kontrol Edilmesi

Tesisatın normal çalıştığı test edilmelidir. Arızanın giderilmesi sırasında tesisatın başka kısımlarında da arızalar meydana gelebilir. Tesisatın tamamının testinde kullanıcıların hazır bulunması gerekir. Başarılı bir testin ardından sistem, çalıştırılmaya devam edebilir.

Bir tesisatın arızasını gidermede, sıra takibi yapmak her çalışmada gereksiz görülebilir. Ancak sıra takibi tesisatlarda arıza teşhisinin en mantıklı ve en etkili biçimidir. Tecrübeli bakım elemanları bile muhtemel sebepler konusunda sadece kendi tecrübelerine güvenerek hareket ettiğinde hatalı değerlendirmelere düşebilir. Bu yüzden arıza bulma ve giderme konusunda yukarıda saydığımız işlem sırasına uyulmasını öneriyoruz. Zaten tecrübeleriniz arttıkça arıza teşhisi, temel davranışınız hâline gelecektir. Zamanla arızaları hızlı analiz ettiğinizi de göreceksiniz.

2.