Objetivos generales



Yüklə 6,41 Mb.
səhifə315/500
tarix05.01.2022
ölçüsü6,41 Mb.
#75429
1   ...   311   312   313   314   315   316   317   318   ...   500
Oración compuesta

  • Coordinación afirmativa y negativa. (Ver "Enlaces").

  • Subordinación adjetiva:

  • -(e)n + caso declinado: kasu egin esaten dizunari

  • con partícula interrogativa + infinitivo: ez daukat zer jan; badaukazu norekin joan oporretan?

  • Subordinación nominal:

  • nominalización: -t(z)eak, -t(z)eari: ez diot beldurrik lanik gabe geratzeari

  • interrogativas con beldur izan: beldur naiz ez ote dugun behin betiko galdu

  • completivas con verbos de deseo, necesidad, etc.:

  • formas no conjugadas: nahi al duzu laguntzea?; bihar apur bat lehenago etortzerik nahi al duzu?

  • con verbo conjugado: lana gaur arratsalderako buka dezazuen behar dugu

  • imperativas indirectas: lehenbailehen buka nezala eskatu zidan.

  • Subordinación adverbial. Enlaces y correlación de tiempos y modos:

  • Concesión: consolidación de formas con verbos conjugados:

  • -(e)n arren: egin dezakeen arren, ez omen du nahi

  • nahiz eta -(e)n: nahiz eta bigarren mailan gauden, burua beti goian

  • ba-… ere: sinesgaitza bazirudien ere, lortu egin genuen

  • Concesivas con verbos no conjugados: -ta ere: mesedez eskatuta ere, ez dizkizu gauzak berehalakoan uzten.

  • Comparación:

  • Cualidad:

  • honen, horren, hain: nola kexa zaitezke horren etxe handia edukita?

  • -(e)n bezain: ez da dirudien bezain gaiztoa

  • -(e)n bezalakoa: zaren bezalakoa izanda, ez zara urruti iritsiko

  • Cantidad:

  • -(e)n beste, adina, bezainbat, bezainbeste: nahi duzuen beste hartu dezakezue

  • honenbeste, horrenbeste, hainbeste: ez ezazu horrenbeste hitz egin!

  • Otras formas de comparación:

  • ahalik eta…-(e)n: ahalik eta argien atera fotokopiak, mesedez.

  • zenbat eta …-ago … hainbat / orduan eta …-ago: zenbat eta gehiago pentsatu, orduan eta gutxiago ulertzen dut.

  • -(e)n besteko, adinako, bezainbesteko: ez da normala horrek duen besteko pazientzia izatea.

  • Condición y resultado. Ampliar el uso de formas con verbos conjugados:

  • hipotético: esango banizu, ez zenuke sinetsiko

  • irreal de pasado: esan banizu, ez zenuen / zenukeen sinetsiko

  • real de pasado: berandu iristen banintzen, afaldu gabe uzten ninduten

  • Reforzar las formas con verbos no conjugados:

  • -t(z)ekotan: gera zaitezkete, baina isilik egotekotan

  • -t(z)era: jakitera, ez nuen egingo

  • ezean: agindu bezala egin ezean, ez dugu lana ordainduko

  • ezik: bidea erakutsi ezik, nekez aurkitu dugu helbide hori.

  • Causa: con verbos conjugados: -(e)la-eta: buruko mina zuela-eta, etxera laguntzeko eskatu zidan.

  • Finalidad: verbos conjugados:

  • reforzar y ampliar el uso del subjuntivo (nor, zer-nork, zer-nori-nork):
    erosoago egon zaitezen ekarri dizut burukoa.

  • Finalidad: verbos no conjugados:

  • -t(z)eagatik: soldata osatzeagatik aurkitu nahi nuke ordukako lantxo bat arratsaldeetan;

  • -t(z)earren: denbora betetzearren matrikulatu naiz gimnasioan.

  • Relaciones temporales: consolidación y ampliación de las expresiones de:

  • anterioridad: -t(z)erako(an): bilera bukatzerako bagenekien zer erantzun jasoko genuen;

  • inmediatez: participio + orduko: ahotsa entzun orduko ezagutu nau; participio + bezain agudo: berria jaso bezain agudo abiatu ginen; participio + eta laster / berehala: atea itxi eta berehala entzun nuen eztanda; -takoan: bazkaria amaitutakoan aterako gara; -(e)nerako: zelaian agertu zenerako txistuka hasi ziren ikusleak.

  • posterioridad: participio + ostean, ondoren, eta gero: eztabaidatu beharrekoak eztabaidatu ostean, alde egin genuen; -(e)netik: kaleratu nindutenetik guraso enean bizi naiz ostera ere.

  • simultaneidad: -t(z)ean: egia entzutean lotsatu egin zen; -t(z)earekin) batera: zaunkaka hastearekin batera lasterka egin zuen guregana.

  • duración: -(e)n artean, bitartean: haserre zaudeten artean hobe duzue ez elkartzea.

  • frecuencia: -(e)n bakoitzean, guztietan, gehienetan: musika hori entzuten dudan bakoitzean negarrez hasten naiz.

  • progresión: ahala: orduak aurrera joan ahala, esperantza etsipen bihurtu zen.

  • Modo:

  • con verbos conjugados:

  • -(e)n eran, legez, antzera, gisan: besteek egin duten antzera egizue zeuek ere;

  • -(e)nez: lehenago esan dudanez, hori ez da egia;

  • ba-… bezala: aberatsak bagina bezala zabiltza erruz gastatzen;

  • -(e)la(rik): sofan erdi-etzanda zegoen,hankak mahai gainean zituela; txiklea jaten ari zela hasi zaigu hizketan;

  • con verbos no conjugados:

  • -t(z)eko moduan: lanean hasteko moduan nago ni!;

  • -ta, -ik: ulertu ezinik nabil zergatik egin duzun hori;

  • -(e)z: horma urratuz eta urratuz, azkenean agertu ziren margoak.

  • Otras expresiones del modo:

  • con verbos conjugados:

  • -(e)n neurrian, heinean: adinean aurrera goazen heinean, beste modu batean ikusten ditugu gauzak;

  • bait-… -(e)n: esku artetik kendu zidan, berea bailitzan;

  • -(e)naren arabera: entzun dudanaren arabera, oker zabiltzate;

  • expresiones tipo dagoen dagoenean, ziren zirenean…: dena zegoen zegoenean utzi eta alde egin zuten besterik gabe;

  • con verbos no conjugados:

  • con verbo elidido: zigarroa ahoan [zekarrela] igo zen autobusera; oroitzapen horiek gogoan ibili naiz egun osoan;

  • Yüklə 6,41 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   ...   311   312   313   314   315   316   317   318   ...   500




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin