ÖĞrenme güÇLÜĞÜ İle iLGİLİ BİLGİlendirme kilavuzu (ÖĞretmen ve aileler iÇİN) Editörler

YÖNETİCİ İŞLEMLER (YÜRÜTME FONKSİYONLARI) NELERDİR?

"Yönetici işlemler" terimi, anlamlı ve hedefe yönelik etkinliklerin gerçekleştirilmesini mümkün kılan diğer yetenek ve davranışları koordine eden ve düzenlerleyen bir grup yüksek dereceli bilişsel yeteneği ifade eder. Bir eylemin yürütülmesinde çok önemli oldukları için YÜRÜTME adı verilir.

Konsepti daha iyi anlamak için yönetici işlevin bir şef olarak görselleştirilmesi faydalı olabilir; bu, orkestradaki çeşitli müzik aletlerinin (örn., Bir eylem gerçekleştirmek için gerekli olan birtakım bilişsel yeteneklerin) birbirlerine göre çalışmasını mümkün kılar.

İdari işlevler bazen 'prefrontal' olarak adlandırılır, çünkü prefrontal lob, beyin korteksinin işlevsel bir bölgesi olan ve insan beyin gelişiminde en son olgunlaşan bölümdür. Prefrontal korteks gelişimindeki en büyük gelişme 6-7 yaşlarında gerçekleşir, ancak yetişkinlik döneminin başlamasından önce değil, sonunda olgunlaşır.

Yürütücü işlevlerin kesin bir listesi yoktur, çeşitli araştırmacılar yürütme alanına göre biraz farklı bilişsel yeteneklere sahiptir, ancak çoğu yönetici işlevlerin zihinsel esneklik, çalışma belleği, dürtü denetimi ve planlama içerdiğini kabul etmektedir.

Üç yürütücü işlev en sık son on yılda incelenmektedir ve bunlar çalışma belleği, zihinsel esneklik (zihinsel küme kayması olarak da adlandırılır) ve dürtü kontrolü (baskın yanıt inhibisyonu olarak da adlandırılır). Bu üç bilişsel yetenek, Miyake ve meslektaşları (2000) tarafından önerilen yürütme işlevlerinin yaygın kabul görmüş "birlik ve çeşitlilik" modeline dahil edilmiştir. Modelin yazarlarına göre, çalışma belleği, kayma ve engelleme ayrı olabilir, ancak birbirleriyle ılımlı bir şekilde ilişkilidir.

EXECUTIVE

FUNCTION

WORKING

MEMORY

SHIFTING

INHIBITION

„Unity and diversity“ model of executive functions (Miyake et. al., 2000)