«O n a-t a b i a t» deb ardoqlanmaydi. Hozir inson aql-zakovati tufayli Erdan bir necha
milliard yorug„lik yiliga teng keladigan uzoqliklarni «ko„rayotgan» bo„lsa ham bizga
ma‟lum bo„lgan
O l a m d a birortayam Er sayyorasining tabiatiga o„xshash tabiat va
hayot shakli mavjudligi aniqlanmagan. Er tabiati yagonaligini yaqqolroq tasavvur
qilish oson bo„lishi uchun quyidagi ma‟lumotlarni keltiramiz. Hozirgi ilmiy
ma‟lumotlarga qaraganda biz bilgan olam (koinot) bir-biridan bir necha yorug„lik
yiliga teng masofalarda joylashgan bir nechta
g a l a k t i k a l a r d a n tashkil
topgan. Bu galaktikalarni har biri necha-necha milliard yulduzlardan va boshqa
fazoviy unsurlardan iborat ulkan tuzilmalardir. Jumladan, bizning Quyoshimiz
joylashgan «Somon yo„li» galaktikasida 150 milliarddan ziyod turli o„lchamlardagi
yulduzlar bo„lib, quyosh undagi o„rtacha kattalikdagi yulduzlardan biri hisoblanadi
xolos. quyosh atrofidagi 9 ta sayyora va boshqa fazoviy jismlar bilan birgalikda
Q u yo sh sistemasini tashkil etadi. Bu sistemaning diametri 12 milliard kilometrga teng
bo„lib, umumiy massasining 98-99 foizi quyoshda jamlangan. Bizning Er esa mana
shu sistemaning o„rtacha kattalikdagi bitta sayyorasidir.
Tabiatning inson va jamiyat uchun ahamiyati juda katta va turli-tumandir. Uni
inson extiyojini qondirish jixatlariga qarab, iqtisodiy, ilmiy, sog„lomlashtirish,
tarbiyaviy va estetik kabi ahamiyatlarini farqlash mumkin.
I q t i s o d i y ahamiyati deyilganda undagi resurslardan(havo, tuproq,
minerallar, o„simlik va hayvonlar) turli ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil etishda
asosiy moddiy manba sifatida foydalanish tushiniladi. Ma‟lumki, inson va jamiyat
extiyojlarini qondiruvchi barcha mahsulot va xom ashyolar tabiiy manba‟lardan
xisobiga yaratiladi.
I l m i y ahamiyati shu bilan belgilanadiki, insonning barcha bilimlari negizida
tabiat va undagi turli jarayonlarni kuzatish, o„rganish, taxlil etish va amaliy xulosalar
qilish yotadi.