O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti

3. Narxning mazmuni va uning vazifalari, turlari. 
Narx – talab va taklifning muayyan nisbatida tovar (xizmati) ni ishlab chiqarishga ketgan iqtisodiy resurs xarajatlari hamda uning nafliligining pul ko`rinishida ifodalanishi. 

Narxning vazifalari: 

1.Qiymatni hisobga olish
Tovarlarni ishlab chiqarishga qilingan xarajatlar, olingan natijalar va uning nafliligi narx yordamida hisobga olinadi.
2. Muvozanatlikni ta`minlash
Bunda narx talab va taklifga ta`sir ko`rsatish orqali ularni muvozanat holatiga keltiradi.
3. Tartibga solish
Bozor narxlari va davlatning narx siyosati iqtisodiy faollikka ta`sir ko`rsatish orqali iqtisodiyotni tartibga solishda muhim vosita vazifasini bajaradi.


4. Raqobat vositasi
Ishlab chiqaruvchilar, resurs egalari va iste`molchilar narx vositasida raqobatlashganda u raqobat vositasi vazifasini bajaradi.
5. Ijtimoiy himoyalash
Narx bu vazifani tovarlar datatsion (budjet mablag`lari hisobidan arzonlashtirilgan) narxlarda sotilsa bajaradi.
Iqtisodiy mazmuniga ko`ra 
Tartibga solish darajasiga ko`ra 
Narx turlari 

• 
  Ulgurji narxlar
  
• 
  Chakana narxlar
  
• 
  Xarid narxlari
  
• 
  Datatsion narxlar
  
• 
  Demping narxlar
  
• 
  Nufuzli narxlar
  
• 
  Ta`riflar
  

• 
  Qat`iy belgilangan narxlar
  
• 
  Erkin narxlar
  
• 
  Tartibga solinadigan narxlar
  

Amal qilish doirasiga ko`ra 

• 
  Hududiy narxlar
  
• 
  Milliy narxlar
  
• 
  Jahon narxlar.
  

Monopol narxlar – monopol mavqeiga ega bo`lgan tovarlarga belgilanib ishlab chiqarish bahosidan yuqori yoki past bo`lishi mumkin. 
Irratsional narxlar – yer, suv, o`simlik va hayvonat dunyosi kabi tabiiy resurslarga belgilanadigan narxlarni bildiradi.