126
ME‟MORIY ATAMALARNING IZOHLI LUG„ATI
Ampir –
G„arbiy Yevropa arxitekturasidagi so„nggi klassistizm uslubi
(X1X asrning birinchi choragi). Fransiyada Napoleon 1 imperiyasi davrida paydo
bo„lgan; bu uslubga klassik monumental shakllar xos; Qadimgi Rimdagi
dekorativ elementlarga murojaat etiladi. Ba‟zida X1X asrning 20-30 yillaridagi
rus klassistizimining o„ziga xos bo„lgan variantini ham “ampir” deb atashadi.
Ravoq
(arka) – devordagi o„yiq yoki ikki ustun oralig„ining egri chiziqli
yopilmasi;
Atrium –
Antik Rim turar joy binosidagi yuqoridan yoritiluvchi asosiy xona;
Baza –
ustunning quyi qismidagi tayanchi;
Blok
– seksiyali metod – uylarni industrial qurishning zamonaviy metodi.
Bunda detallarning komplekti butun uy uchun emas balki uning bir qismi bir
qancha kvartiralarni zinali –liftli tugun bilan birlashtiruvchi ya‟ni blok – seksiya
uchun tayyorlanadi. Turli blok – seksiyalarni kombinastiyalar asosida
birlashtirish orqali murakkab konfiguratsiyali, har xil qavatga ega bo„lgan uylarni
qurish mumkin. Ularni berilgan uchastka sharoitlariga osongina moslashtirish,
ensiz to„rtburchak shaklidagi an‟anaviy uylardan ko„ra ko„proq arxitekturaviy
badiiy sifatlarga ega.
Vitraj
– shishadan yasalgan dekorativ kompozitsiya. Gotika soborlardan
inter‟er derazalarda rangli vitrajlar yorug„likni turli ranglarda tovlantirgan.
Zamonaviy arxitekturada “vitraj” so„zi bino tarzining shisha bilan to„liq
qoplanishini anglatadi. (Ko„p hollarda konstruksiyalarda metall panjaralar).
Interyer
– binoning ko„rinishi.
Karkas
– binoning yuk ko„taruvchi asosi, alohida sterjenlar – tayanchlar
va to„sinlarni bir – birlariga bog„lash natijasida hosil bo„ladi.
Karniz
– antablimentning eng yuqori qismi, devorning bo„rtgan gorizontal
qismi bo„lib, uni yomg„ir suvidan saqlaydi va bino tomini ko„tarib turadi.
Modul
– Inshoot va uning qismlari o„lchamlarining karrali nisbatlarini
ifodalash uchun qabul qilingan boshlang„ich o„lchov birligi. Quyma beton
(temirbeton)–bevosta qurilish maydonida bajarilib, echiladigan formaga
(opalubkaga )quyilishi orqali bir butun holatda hosil qilinadigan konstruksiya.
Opalubka
– betonli va temir betonli konstruksiyani hosil qilishda
ishlatiladi forma bo„lib, uning ichiga armatura va beton qorishmasi
joylashtiriladi.
Dostları ilə paylaş: 
