Adətən insanlar iyləri onların xoş yaxud xoşagəlməz olması baxımından fərqləndirirlər.
İybilmə duyğusunun reseptoru burun boşluğunun yuxarı hissəsində yerləşir. Bu hissədə
yerləşən hüceyrələr müxtəlif iylərə qarşı çox həssas olur. Cisimlərin havada uca bilən
mikroskopik hissəcikləri hava ilə birlikdə burun boşluğuna daxil olur və reseptorlara
4
təsir edir. Beləliklə də iybilmə duyğusu əmələ gəlir.
Dadbilmə duyğuları. Müxtəlif maddələrin suda, yaxud tüpürcəkdə həll olunması
nəticəsində onların ağız boşluğunda dad reseptorlarına təsiri zamanı əmələ gəlir.
P.P.Lazarevin nəzəriyyəsinə görə, ağız boşluğunda dörd növ dad reseptorları yerləşir.
Elə bu reseptorlar da dörd növ dad duyğusunun yaranmasına səbəb olur: şirinlik, acılıq,
duzluluq, turşluluq duyğuları.
Dilin selikli qişasının müxtəlif sahələrinin həm eyni, həm də müxtəlif dad
qıcıqlandırıcılarına həssaslığı cürbəcürdür. Məsələn adamın dilinin ucu şirinə, ətrafı
turşuya, kökü acıya daha həssasdır.
Dostları ilə paylaş: