Umumiy tilshunoslik

 

TILSHUNOSLIKDA  PSIXOLOGIZM  TA‘LIMOTI 

Geyman  Shteyntal    (1823-1899)    -  Berlin  universiteti  professori, 

V.Gumboldt  va  psixolog  Iogann  Gerbertning  shogirdi,  psixologizm  ta’limotining 

asosiy  namoyandasi.  Asarlari:  “Tillarning  tasnifi  til  g‘oyasining  taraqqiyoti 

sifatida”  (1850),  “Grammatika,  mantiq  va  psixologiya”  (1851),  “Til  qurilishining 

eng  muhim    tiplari  xarakteristikasi”(1860),  “Psixologiya  va  tilshunoslikka 

kirish”(1875), “Falsafa, tarix, psixologiya va ularning  o‘zaro munosabati” (1863). 

Tilshunoslikdaga  psixologizm  oqimi  naturalizmni  qattiq  tanqid  ostiga  oladi,  ular 

tilning  taraqqiyotini  shaxs  tafakkuri,  ruhiyatidagi  taraqqiyot  bilan  bog‘liq    deb 

hisobladilar.  Shteyntal  ta’limotidagi  eng  muhim  g‘oya  nutq,  tilni  tafakkur  quroli, 

fikr ifodalash vositasi, deb qaralganligi, biroq psixologizm tilning ijtimoiy  hodisa 

ekanligini inkor  qiladi.