Yum shoq tanglayning parezga uchrab, ovozn in g bo‘g ‘ilib qolishi, n afas
m uskullarining parez b o lish i ham n ervlarn ing zararlan ish iga bog'liq. A dash gan
nerv, b o yin sim patik gangliylari va yurak gan glion ar ap p aratin in g
zararlanishi
nafas va qon aylanishi izdan chiqib, b ird a n
y urakn ing to x tab qolishiga ham olib
kelishi m um kin.
M arkaziy nerv sistem asida giperem iya boshlanib,
m iya m o d d asi sh ishadi,
b azan qon quyiladi. Bu ozgarish lar reflekslarning aynish iga, delirioz, talvasa
hodisalari va m eningeal h o disalar ro‘y berishiga olib keladi.
M iokard zararlanishi difteriyaga alohida xatar tug'diradigan tus beradi, ch un
ki b u n d a
p aren xim atoz yoki interstisial m iokardit b o sh lan ish i m um kin.
Parenxim atoz m iokarditda quyidagi ho disalarn i ko'rish m u m kin: 1) m u sk u l
tolalarida ro‘y beradigan kattagina distrofik o'zgarishlarni; 2) m u sk u l tolalarning
koagulatsion nekrozini (m iokardnin g ancha kattagin a qism id a p alax sa-p alax sa
va don ad or nekroz bosh lan adi); 3) m uskul tolalarin in g
butunlay irib ketishi,
ya’ni m ioliz hodisasin i. A na shu ozgarish lar b arvaq t yurak falajiga sabab b o lish i
m um kin. D ifteriyadan o'lgan od am larn in g 50 foizida m uskul tolalarin in g ana
shunday o'zgarishlari bilan bir qatorda lim fotsitlar, m akrofaglar, biroz m iq d o r
leykositlardan iborat infiltratlar topiladi.
U ba’zi hollarda m uskul tolalarining p aren xim atoz distrofiyasi bilan
birgalik-
d a davom etib boradi. M iokardit chap qorincha devori va papillyar m uskullarda
birm uncha sezilarli bo'ladi. K esib ko'rilganda m iokard it rangi xira, o ra-sira q o n
g a to'lgan, do g‘-dog‘ bo‘lib ko'zga tashlanadi. M iokard itlarn in g bosh lan adigan
payti kasallikning ikkinchi haftasiga tog'ri keladi. D ifteriyaga alo q ad o r m iokar-
ditlar, ayniqsa u larn ing xiyla m ioliz h o disalar bilan o‘tayotgan xillari, od atd a, qa-
doqlar paydo bo'lishi, ya’ni kardioskleroz boshlanish i,
yurakn ing nisbiy zaiflikka
uchrab, bir qad ar ishdan chiqib qolishi bilan tugaydi. Ba’zan, yurak uchi so h asid a
devorga yopishgan trom blar kuzatiladi yoki yurakn in g biror bo‘shlig‘ida oblite-
ratsiyalovchi trom boz boshlanadi.
Yurak fa la ji kechki m u dd atlard a boshlanish i
ham m um kin, chunki kasalliknin g h am m a aso siy alom atlari barh am
top gan idan
keyin ham yurakning n erv apparati va m u sku llarida organ ik o'zgarishlar asta-
sekin zo'rayib borish i m um kin.
Difteriya asorati tariqasid a ju d a k am dan -k am h o llard a en dokardit yuzaga
keladi. B unda uch tavaqali k lapann ing zararlanishi xarakterlidir.
Dostları ilə paylaş: